Geride bıraktığımız hafta piyasanın güvercin kanadı için oldukça tatmin edici başlıklara sahipti. ABD’de PCE enflasyonu yavaşlamanın devam ettiğini ve bunun çekirdek göstergeye de (daha sınırlı da olsa) yansıdığını gösterdi. Euro Bölgesi’nde de benzer şekilde hatta piyasa beklentisinin de üzerinde yavaşlayan enflasyon, faiz beklentilerini törpüledi. İspanya’da enflasyonun sürpriz şekilde yavaşlaması bu tabloya katkı sağlayan başlıklardan oldu.
1 Aralık itibariyle swap piyasalarında Fed’in ilk faiz indirimini Mart toplantısında yapabileceği ihtimali 45% civarında fiyatlanıyor. Mayıs ayı toplantısı için bu oran 65%’in üzerine çıkmış durumda.
Avrupa Merkez Bankası için bu oran Mart ayında 40%’ın üzerinde. Nisan ayında ise 65%’e çıkıyor.
Haftanın diğer önemli başlığı ise OPEC tarafındaydı. Üretim kesintisi konusunda anlaşma sağlanmasına rağmen petrol fiyatlarında gerileme izledik. Buna birkaç gerekçe gösterilebilir. OPEC, tüm kesintilerin gönüllü olduğunu ve buna bağlı olarak duyuruların üye ülkeler tarafında yapılacağını açıkladı. Örgüt’ün taahhütlerine ve stratejisine olan güven zayıfladı. Angola’ya önerilen üretim kesintisi ülke tarafından reddedildi ve üretimi artıracağını açıkladı. Son anlaşma konusunun dışında, ancak güven konusunun içinde olan konulardan biri de Rusya’nın son dönemde üretim kotası taahhüdüne uymadığı yönündeki haber akışı.
Varılan anlaşmanın ayrıntıları;
Suudi Arabistan günlük 1 milyon varil olan üretim kesintisini uzattı.
- Rusya, petrol ihracat kesintisini günlük 300 bin varil, günlük 500 bin varillik üretim kesintisini de uzatma kararı verdi.
- Birleşik Arap Emirlikleri günlük 163 bin varil ek kesinti uygulayacak.
- Irak gönüllü olarak günlük 211 bin varil ek kesinti uygulayacak.
- Kuveyt günlük üretimini 135 bin varil kesinti uygulayacak.
- Kazakistan üretimini günlük ek 82 bin varil kısma kararı aldı.
- Cezayir üretimini 51 bin varil kısma kararı aldı.
- Umman üretimini 42 bin varil kısma kararı aldı.
Toplamda 2024 ilk çeyreği için günlük 2 milyon 184 bin varil gönüllü üretim kesintisi planlanıyor.
Geride bıraktığımız hafta PCE enflasyonundaki yavaşlamanın sürmesi ve Fed yetkililerinin açıklamaları 2024’ün ilk çeyreğinden itibaren faiz indirimi beklentilerinin ağırlık kazanmasını sağladı. Ancak Mart ayına kadar oldukça fazla veri seti göreceğiz. Bu hafta açıklanacak veriler, söz konusu ihtimal dağılımları üzerinde etkili olabilir.
ISM Hizmet PMI
Hizmet aktivitesinde genişleme Ekim ayı verisiyle birlikte üç aydır yavaşlama oluştuğunu gösterdi. Üretim kalemi ve istihdamda genişleme hızı yavaşlarken, stoklar ve yeni ihracat siparişlerinde daralma izlendi. Satış fiyatlarında ise artış hızı neredeyse korundu. Bu da hizmet enflasyonunun katı kalabileceği beklentisini destekledi.
Kasım ayı için piyasa beklentisi endeksin 51,8 puandan 52,5 puana çıkabileceği yönünde. Beklenti karşılansa da karşılanmasa da, sonucun yanı sıra satış fiyatlarındaki değişimleri de incelemekte fayda olacaktır.
JOLTS İş İlanları
Eylül ayında iş ilanları, önceki aya göre 56 bin artmış ve 9 milyon 553 bin olmuştu. Bu miktar, piyasa beklentilerini de aşarak istihdam piyasasının hala sıkı kaldığı fikrini öne çıkarmıştı. Konaklama ve yiyecek hizmetleri 141 bin ile en çok iş ilanına sahip olurken, diğer hizmetlerde 126 binlik azalma olduğu dikkat çekmişti. Piyasa beklentisi Ekim ayında iş ilanlarının 153 bin civarında azalarak 9 milyon 400 bin düzeyinde oluşacağı yönünde.
ADP Özel Sektör İstihdam Değişimi
Özel sektör istihdamı Ekim ayında 113 bin arttı, ancak bu rakam piyasa beklentisi olan 150 binin altında kaldı. İstihdam artışı yavaşlama eğilimi gösterse de, Fed’in temkinli olmaya devam etmesini sağlayan sıkılığa da sahip kalıyor. Veri aynı zamanda Cuma günü açıklanacak tarım dışı istihdam verisi için de ipucu sağladığı şeklinde yorumlandığı için yakından izleniyor. Piyasa beklentisi Kasım ayında artışın 120 bin düzeyinde oluşabileceği yönünde.
Tarım Dışı İstihdam Değişimi – Ortalama Saatlik Kazançlar – İşsizlik Oranı
Ekim ayında istihdam piyasasına 150 bin katılım sağlanmış, bu da piyasa beklentisi olan 180 binin altında oluşmuştu. Ekim ayındaki grevlerin etkisiyle oluşan negatif tabloda motorlu taşıt ve parçalarında yer alan istihdamdaki 33 binlik kayıp hissedilmişti. Piyasa beklentisi Kasım ayında istihdam artışının 200 bin civarında oluşabileceği yönünde.
Aynı dönemde ortalama saatlik kazançlar önceki aya göre 0,2% artarak 34 Dolara yükselmişti. Eylül ayındaki artış ise 0,3%’lük artışa revize edilmişti. Önceki yılın aynı dönemine göre artış ise 4,1% düzeyinde gerçekleşmişti. Tüketim eğilimini yönlendirebileceği için enflasyon beklentilerini etkileyebilecek kazançların Kasım ayında bir önceki aya göre 0,3%, önceki yılın aynı ayına göre 4% artması bekleniyor.
İşsizlik oranının 3,9%’da kalmaya devam etmesi bekleniyor.
Michigan Tüketici Güveni Endeksi
Michigan Üniversitesi’nin hazırladığı tüketici güven endeksi, Kasım ayında 60,4 puandan 61,3 puana revize edilse de, önceki aya göre gerileme sürerek arka arkaya dördüncü düşüşü işaret etti. Mevcut koşulları temsil eden gösterge 65,7 puandan 68,3 puana revize edilse de önceki ayın altında kaldı. Beklenti endeksi ise 56,8 puana geriledi. Verinin alt başlıklarında yer alan enflasyon beklentileri ise 4,5%’e yükseldi.
Piyasa beklentisi endeksin Aralık ayında 61,6 puan düzeyinde oluşabileceği yönünde.
Kasım Ayı Enflasyonu
Yıllık enflasyon Ekim ayında bir önceki aya göre sınırlı bir yavaşlamayla 61,5%’ten 61,4%’e ulaşmıştı. Son 4 aydır ilk yavaşlamanın görülmesinde TL’deki değer kaybı ve vergi kararlarının etkinliğini azaltması etkili oldu. Gıda enflasyonu 72%’ye gerileyerek manşet veriye katkı sağlarken, konut maliyetlerinde daha hızlı bir yavaşlama görüldü.
TCMB Kasım ayında enflasyon tahminlerini de güncellemişti. Buna göre enflasyonun yıl sonunda 65% öngörüsü bulunurken, gelecek yıl 75%’te zirve yapıp 36%’da sonlanması bekleniyor.
Foreks anketine göre Kasım ayında TÜFE’nin önceki aya göre 3,5% artması bekleniyor. Yıllık bazdaki enflasyonun ise beklenti 62,32% düzeyinde bulunuyor.
Caixin Hizmet PMI
Caixin Hizmet PMI, Ekim ayında sınırlı bir artışla 50,4 puan olarak açıklanmıştı. Merkezi yönetimin ekonomiyi destekleme çabalarıyla birlikte hizmet aktivitesi 10 aydır genişleme sınırlı üzerinde kalmayı sürdürüyor. Piyasa beklentisi PMI’ın Kasım ayında 50,7 puana yükselebileceği yönünde.
Faiz Kararı ve 3. Çeyrek Büyümesi
Avustralya Merkez Bankası Kasım ayında dört toplantı aradan sonra politika faizini 25 baz puan artırarak 4,35%’e yükseltmişti. Enflasyonun hizmet fiyatlarıyla yüksek kalmaya devam etmesi kararda etkili olmuştu. RBA’nın yeni başkanı Bullock, enflasyon için yeteri kadar sıkılaşma sağlanıp sağlanmadığının verilerle izleneceğini belirtmişti. Piyasa beklentisi Banka’nın Aralık toplantısında değişiklik yapmayacağı yönünde.
Ülke ekonomisi yılın ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre 0,4% büyümesinin ardından 2. çeyrekte de benzer bir büyüme hızını yakalamıştı. Piyasa beklentisi 3. çeyrek büyümesinin bir önceki çeyreğe göre 0,4%, önceki yılın aynı dönemine göre 1,8% oranında gerçekleştiği yönünde.
Faiz Beyanatı
Kanada Merkez Bankası Ekim ayında gerçekleştirdiği toplantıda para politikasını değiştirmemiş ve faizi 5%’te tutmuştu. Yapılan açıklamada sonraki toplantılarda alınacak kararların verilere bağlı olacağı belirtilmişti. Son veriler enflasyonda yavaşlamayı işaret ederken, büyümede duraksamayı işaret etmişti. Buna bağlı olarak Banka’nın politika faizini 5%’te sabit bırakması bekleniyor.