31 Ekim 2025 Tarihli Makro Ekonomik Gelişmeler

ABD

Hükümetin Kapalı Kalma Durumu ve Veri Akışı

ABD’de federal hükümet 1 Ekim’den bu yana kapalı. Bunu iki açıdan yakından takip ediyoruz. Dünyanın en büyük ekonomisinde büyümeyi ve özellikle işgücü piyasasını önemli ölçüde etkileyebilecek önemde bir gelişme olması yakından takip için yeterli. Ancak bunun yanı sıra, federal kurumların açıkladığı veri setlerinin eksik kalması, ekonomiye ilişkin belirsizliğin yüksek kalmasına neden oluyor. Bu da Fed’in elinde daha az veri seti olmasına, son dönemde işgücü piyasasında yaşanan zayıflığın ölçülmesinde zorluğa neden oluyor.

Kapanma süre olarak ABD tarihinde ikinci sıraya yerleşti. Daha önceki en uzun kapanma, Trump’ın ilk döneminde 35 gün sürmüştü. Bu nedenle önümüzdeki hafta bu sorunun çözülememesi, kapanmanın rekora gitmesine neden olabilir.

Nihayetinde federal hükümet krizi çözülse ve veriler için bir takvim oluşturulsa bile, bunun için şimdiden bir plan oluşturmak zor görünüyor. Eylül ayına ilişkin enflasyon verisi gecikmeli olsa da açıklandı. Ancak Ekim ayında veri toplanması konusunda eksiklik olması, bu döneme ilişkin verilerin ertelenme riskinin yanı sıra, hiç açıklanmama riskini de ortaya çıkardı.

Bu belirsizlikler nedeniyle, günlük olarak paylaşılan analizlerimizde yer alan bilgilendirmeleri takip etmeniz, güncel gelişme ve beklentilere ulaşmanıza yardımcı olabilir.

ADP Özel Sektör İstihdam Değişimi

ABD’de özel sektör şirketleri Ağustos ayındaki 3 bin istihdam kaybından ardından Eylül ayında 32 bin iş kesintisi gerçekleştirdi. Piyasa beklentisi 50 bin civarında artış yönündeydi. Bu da 2023’ün ilk çeyreğinden bu yana görülen en sert düşüş olarak kayda geçti. Ayrıca verilerin hesaplanmasında kullanılan ayarlamalarda değişiklikler yapıldı ki bu da verinin zayıflığını destekleyen diğer bir faktör oldu. Hizmet sektörü 28 bin istihdam kaybı yaşarken, eğitim – sağlık sektörü 33 bin artışla bu tabloyu dengeledi. ABD’de hükümetin kapalı olması nedeniyle açıklanamayan tarım dışı istihdam verisine bağlı olarak piyasanın bilgi ihtiyacı artmış durumda. Bu nedenle ADP özel sektör istihdam verisi daha yakından takip ediliyor olacak.

Piyasa beklentisi özel sektör istihdamının Ekim’de 25 bin artması yönünde.

ISM Hizmet PMI

ISM Hizmet PMI Eylül ayında 52 puandan 50 puana geriledi. Veri aynı zamanda piyasa beklentilerinin de altında kaldı. İşletme aktiviteleri ve yeni siparişlerde yavaşlama görülürken, stoklarda daralma izlendi. Fiyat endeksi ise 69,4 puan ile Ekim 2022’den bu yana en güçlü ikinci seviyesine ulaştı. Hizmet sektörü ABD ekonomisinin önemli bölümünü temsil ettiği için yakından takip ediliyor.

Piyasa beklentisi Ekim’de ISM hizmet PMI’ın 51 puana yükseleceği yönünde.

ISM İmalat PMI

ISM İmalat PMI Eylül ayında 48,7 puandan 49,1 puana yükselmişti. Sektör üst üste yedinci ayında daralırken, Eylül ayındaki daralma bunların en hızlısı olarak kayda geçti. Üretimdeki toparlanma yeni siparişlerdeki daralmayla dengelenirken, istihdam daralmaya devam etti. Zayıf talep görünümü sürerken, girdi fiyatlarındaki artış hızı sınırlı da olsa yavaşladı; ancak hızlı kalmaya devam etti.

Piyasa beklentisi Ekim’de ISM hizmet PMI’ın 49,2 puan olabileceği yönünde.

Michigan Tüketici Güveni

Michigan Üniversitesi’nin açıkladığı tüketici güven endeksi, 55,1 puandan 53,6 puana geriledi. Endeksteki düşüş hem mevcut koşullar, hem de beklentileri ölçen endekslerdeki gerilemeden etkilendi. Bir yıllık enflasyon beklentisi 4,7%’den 4,6%’ya gerilerken, beş yıllık enflasyon tahmini 3,7%’den 3,9%’a çıktı.

Piyasa beklentisi Endeks’in Kasım’da 54 puana yükselebileceği şekliden.

İSVİÇRE

Ekim Enflasyonu

İsviçre’de TÜFE değişimi Eylül ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,2% düzeyinde artış göstermiş ve önceki iki aya göre değişim göstermemişti. Enflasyonun Mayıs ayında sıfırın altına düşmesi ardından İsviçre Merkez Bankası’nda faiz değişim beklentileri artmış, pozitif bölgeye geçişle stres azalmıştı. Ancak Banka deflasyon halinde negatif faize dönmekte tereddüt edilmeyeceğinin sinyalini vermişti. Aylık bazda TÜFE değişimi -0,2% olarak açıklanmıştı. Çekirdek TÜFE’nin aylık değişimi ise 0,7% olarak kayda geçmişti.

Piyasa beklentisi enflasyonun Ekim’de 0,3%’e yükselebileceği şeklinde. TÜFE’nin önceki aya göre 0,1% gerilemesi bekleniyor.

AVUSTRALYA

Faiz Beyanatı

Avustralya Merkez Bankası RBA, Eylül ayında gerçekleştirdiği toplantıda politika faizini piyasa beklentilerine paralel olarak 3,6%’da sabit tutmuştu. Borçlanma maliyetleri Ağustos toplantısındaki indirim ardından 2 yılı aşkın sürenin en düşük seviyelerinde bulunuyor. Kırpılmış enflasyonun %2-3 hedef aralığında kalması bekleyişi desteklese de, bazı öncü veriler üçüncü çeyrek enflasyonunda yukarı yönlü riskleri canlı tutuyor. Fakat ABD’nin ticaret politikalarına ilişkin kaygıları kademeli olarak azaltmış olması ani karar değişikliği ihtimalini baskılamış görünüyor.

Piyasa beklentisi RBA’nın bu toplantıda değişiklik yapmaması yönünde. Dolayısıyla önümüzdeki toplantılara ilişkin sağlanabilecek ipuçları yakından takip ediliyor olacak.

İNGİLTERE

Faiz Beyanatı

İngiltere Merkez Bankası BoE, Eylül ayında gerçekleştirdiği toplantıda politika faizini 4%’te sabit tutmuş ve bu kararı 2’ye karşı 7 oy ile almıştı. İki üye faizin 25 baz puan düşürülmesi yönünde oy kullanmıştı. Banka ayrıca niceliksel sıkılaştırmayı yavaşlatmak için önümüzdeki yıl tahvil varlıklarını 70 milyar sterlin azaltıp 488 milyar sterline indirme kararı almıştı. Ülkede enflasyon 3,8% ile hedefin oldukça üzerinde olsa da, büyüme ve istihdam piyasasındaki kırılgan görünüm temkinli duruşu destekliyor.

Piyasa beklentisi Banka’nın faizlerde değişiklik yapmayacağı şeklinde.

TÜRKİYE

Ekim Enflasyonu

Enflasyon Eylül ayında yıllık bazda 32,95%’ten 33,29%’a yükselmişti. 15 ay sonra enflasyonda ilk kez düşüş trendi bozulurken, buna ulaşım, giyim ve ayakkabı, iletişim ve eğitim fiyatlarındaki daha hızlı artış liderlik etti. Konut ve kamu hizmetleri, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içecekler ve tütün, ev eşyası ve bakımı, eğlence ve kültür, sağlık hizmetleri kalemlerinde ise fiyat artışları yavaşladı. Aylık TÜFE artış hızı ise 3,23% oldu. Bu hız TCMB’nin Ekim toplantısındaki faiz indirim tahminlerinin törpülenmesinde etkili olmuş, Banka 100 baz puan faiz indirmişti.

Ekim ayında TÜFE artışının aylık bazda 3%’e yaklaşması bekleniyor. Bunun da hali hazırda yine hafta içinde açıklanacak enflasyon raporunda yer alacak yıl sonu enflasyon tahminlerinde yukarı yönlü revizyon ihtimalini güçlendirmesi beklenebilir.

Enflasyon Raporu

TCMB’nin yılın 4. enflasyon raporu 7 Kasım Cuma günü saat 10:30’da yayımlanacak. Sunumu TCMB Başkanı Fatih Karahan gerçekleştirecek. Bir önceki enflasyon raporunda yıl sonu enflasyonu için yüzde 25 – 29 aralığı, 2026 için ise 13 – 19 aralığı tahmin edilmişti. Eylül ayında enflasyonun 15 aylık düşüş trendini bozması ve aylık TÜFE değişiminin görece güçlü tutumu nedeniyle 4. Enflasyon Raporu’nda bu tahminlerde yukarı yönlü revizyon gerçekleşme ihtimali bulunuyor. Bu da para politikasının geleceği hakkında fikir verebilir.

TÜFE Eylül ayında 3,23%, yıllık olarak ise 33,29% oranında artış göstermiş, önceki aya göre artış hızını yükseltmişti. Enflasyonun bu seviyelerde seyretmesi, TCMB’nin sıkı para politikası etkisini yansıtsa da, mevsimsel faktörler ve küresel enerji fiyatlarındaki volatilite baskı oluşturuyor.

14 Ağustos’ta yayımlanan son raporda, enflasyonun düşüş trendinde olduğu vurgulanmış, 2025 yıl sonu enflasyon tahmini 25 – 29 aralığında paylaşılmıştı. Bu tahmin, önceki rapordaki tahminlere göre daha yukarı revize edilmişti.

Raporda ikici çeyrek büyümesinin yavaşladığı belirtilmiş, üretim endekslerinin gerilediği, talepteki dengeli görünüme karşın cari işlemler açığının tarihsel ortalamanın altında hafif artış eğiliminde olduğu açıklanmıştı.