Kahve (Coffee) Nedir?

Kahve, dünya çapında en çok ticareti yapılan tarımsal emtialardan biridir ve işlenmiş çekirdeği birçok kahve türünün ham maddesidir.

Küresel içecek tüketimi için vazgeçilmez bir yere sahip kahve çekirdeğinin; Arabica ve Robusta olmak üzere iki ana türü bulunurken; ICE’de (Intercontinental Exchange) işlem gören Coffee C vadeli işlem sözleşmeleri, yüksek kaliteli Arabica türü kahveye dayalıdır ve küresel kahve fiyatlandırması için en önemli referans niteliği taşır.

Arz ve Talep Dinamikleri

Küresel kahve talebi, nispeten istikrarlı bir şekilde artan, inelastik bir yapıya sahiptir. Buna karşılık, arz zinciri ise tarımsal niteliği gereği çeşitli risklere açıktır. Bu nedenle, kahve fiyatları genellikle arz tarafındaki gelişmelere karşı daha duyarlıdır.

• Arz: Brezilya, Vietnam, Kolombiya, Endonezya ve Etiyopya başlıca üretici ülkelerdir. Kahve üretimi, iklim koşullarına (don, kuraklık), hastalıklara ve tarımsal verimliliğe bağlı olarak yıldan yıla önemli dalgalanmalar gösterebilir.
• Talep: ABD ve Avrupa başlıca geleneksel tüketici pazarlardır. Son yıllarda ise özellikle Çin ve diğer Asya ülkelerinde artan gelir seviyeleri ve şehirleşmeyle birlikte, Asya tarafında da kahve talebinin yükseldiği görülmektedir.

Kahve Fiyatını Etkileyen Başlıca Faktörler Nelerdir?

• Arz Yönlü Faktörler:
  • Küresel İklim ve Çevresel Faktörler: Kahve arzı, tarımsal bir ürün olması nedeniyle iklim olaylarına karşı aşırı duyarlıdır. Başlıca üretici bölgelerdeki olumsuz hava koşulları, küresel arzda şok etkisi yaratarak fiyatları sert bir şekilde etkileyebilir.
  • Küresel Stok Seviyeleri: Depolardaki ve büyük üreticilerdeki stoklar düşükse, arz şoklarına karşı piyasa daha savunmasız hale gelir ve fiyatlar yükselir.
• Talep Yönlü Faktörler:
  • Büyük Alıcıların Stratejileri: Nestle gibi dev kahve şirketlerin alım stratejileri ve stok seviyeleri talebi doğrudan etkiler.
  • Küresel Ekonomik Görünüm: Ekonomik durgunluk endişeleri, özellikle ABD ve AB gibi büyük tüketici pazarlarında talep zayıflığı beklentisine yol açarak fiyatları düşürebilir.
  • Asya'daki Talep Büyümesi: Çin gibi ülkelerde kişi başı kahve tüketiminin artmaya devam etmesi, uzun vadeli talep ve fiyat beklentilerini olumlu etkiler.
• Finansal Faktörler:
  • Döviz Kurları: Kahve, ABD Doları üzerinden işlem gördüğü için, özellikle Brezilya Reali (BRL) ve Vietnam Dongu (VND) gibi üretici ülke para birimlerindeki değişimler, yerel üreticilerin ihracat kararlarını etkileyerek fiyatlara yansır.
  • Spekülatif Pozisyonlar: Vadeli işlem borsalarında hedge fonlar ve diğer kurumsal yatırımcıların pozisyonları, kısa vadeli fiyat oynaklığını artırabilir.
• Diğer Faktörler:
  • Lojistik ve Navlun Maliyetleri: Üretilen kahvenin limanlara taşınması ve ihraç edilmesindeki lojistik maliyetleri üretici maliyetlerini etkilese de, kahve fiyatına doğrudan değil, dolaylı etkisi vardır.