27.12.1996 tarihinde, 10,4591 endeks başlangıç değeri ile yayımlanmaya başlayan BIST Gıda İçecek Endeksi, Borsa İstanbul’da gıda ve içecek üretimi alanında faaliyet gösteren şirketlerin hisse performanslarını piyasa değeri ağırlıklı olarak yansıtan bir sektörel endekstir. 10 saniyede bir güncellenen ve ağırlık sınırlaması olmayan bu endeks, yatırımcılara gıda ve içecek sanayisinin genel eğilimini izleme olanağı sunar.
XGIDA kısa koduna sahip bu endeks, Borsa İstanbul’da gıda ve içecek sektörüne ilişkin analizlerde önemli bir referans görevi görür.
BIST Gıda İçecek Endeksi, yapısı itibariyle sektörel izlemeyi amaçlar ve bu yüzden endeks kapsamı çok sık güncelleme yaşamaz. Ancak halka arz gibi yeni şirketlerin eklenmesi veya bir şirketin faaliyet konusunu değiştirip başka bir sektöre geçmesi gibi hallerde değişiklik olabilir.
XGIDA, genellikle tarlada doğrudan tarım faaliyeti (ekim, biçim vb.) yapan şirketleri değil; tarımsal ürünleri işleyip gıdaya dönüştüren firmaları (ör. Göknur, Kayseri Şeker, Eksun, AVOD, Yayla Agro) kapsar. Bu nedenle, gıda şirketleri çiftçilik yapmasa da, endeksin performansı hammadde maliyetleri, tarımsal üretim hacmi ve verim koşullarıyla yakından bağlantılıdır.
Diğer yandan BIST gıda hisseleri, içecek hisseleri ile birlikte XGIDA endeksinin belkemiğini oluşturur. Bu doğrultuda endeks kapsamında; Ülker (ULKER), Tukaş (TUKAS), Oba Makarnacılık (OBAMS), Cem Zeytin (CEMZY), Balsu Gıda (BALSU), Yayla Gıda (YYLGD), Tat Gıda (TATGD), Banvit (BANVT), Besler (BESLR), Dardanel (DARDL), Frigo (FRIGO) Göknur Gıda (GOKNR) gibi gıda üretimi odaklı çok sayıda şirket yer alır.
XGIDA’nın tam açılımı Gıda ve İçecek Endeksidir. Bu yüzden endeks kapsamında, gıda hisseleri yanında, içecek sektöründen de çok sayıda şirket yer alır. Bunlar arasında; Anadolu Efes (AEFES.E), Coca-Cola İçecek (CCOLA), Kristal Kola (KRSTL), Türk Tuborg (TBORG) ve Orçay (ORCAY), Pınar Süt (PNSUT) gibi içecek hisseleri örnek verilebilir.
XGIDA su hisseleri hangileri diye baktığımızda ise, karşımıza Pınar Su (PINSU) hissesi çıkar. Bununla birlikte, çekirdek faaliyetleri su üretimi olmasa da, Coca-Cola İçecek ve Kristal Kola gibi şirketlerin de su satışları bulunduğunu belirtmek gerekir.
BIST Gıda İçecek Endeksi (XGIDA), gıda ve içecek sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin performansını toplu bir biçimde izlemeyi sağlar ve bu yönüyle Borsa için önemli bir sektörel göstergedir.
Gıda ve içecek gibi temel tüketim ürünlerinin talebi ekonomik dalgalanmalardan nispeten bağımsız olduğundan, gıda ve içecek hisseleri genel olarak pazar oynaklıklarında daha dayanıklı bir performans sergileyebilir. Bu nedenle XGIDA analizi, yatırımcılar ve ekonomistler açısından sektör hisselerinin makroekonomik koşullara verdiği tepkileri tespit etmek için önemlidir.
Ayrıca gıda ve içecek hisselerinin performansları, genel piyasa hareketleri yerine, sektör endeksiyle ölçülmesi, risk-getiri profilinin anlaşılmasında daha sağlıklı bir ölçüt sunabilir. Bu bakımdan XGIDA endeksi, gıda ve içecek hisseleri ağırlıklı bir portföy için benchmark olarak da kullanılabilir. Yatırımcılar, portföylerinin XGIDA ile karşılaştırmasını yaparak sektörel performansla ile kıyaslama yapabilir ve aynı zamanda endeks fiyat çarpanlarını değerleme referansı olarak kullanabilir.
“BIST Gıda İçecek hisseleri nasıl alınır?” sorusunun yanıtı oldukça net: GCM Yatırım üzerinden açacağınız bir Borsa hesabı ile, gıda içecek hisseleri de dahil, Borsa İstanbul’da yer alan tüm hisselerin alım-satımını gerçekleştirebilir ve GCM Borsa Trader üzerinden kolayca yatırım gerçekleştirebilirsiniz.
GCM Borsa Trader’ın kullanıcı dostu arayüzü ile tanışmak ve Borsada nasıl yatırım gerçekleştirebileceğinizi risksiz bir şekilde keşfetmek için hemen ücretsiz bir GCM Borsa Deneme Hesabı oluşturun.
BIST Gıda İçecek Endeksi, endekse dahil şirketlerin piyasa değeri ağırlıklı olarak hesaplanır ve endekste herhangi bir ağırlık sınırlaması bulunmaz.
XGIDA endeksinde yer alabilmek için Yıldız Pazar, Ana Pazar veya Alt Pazar’da işlem görme şartı vardır. Ayrıca XGIDA endeksinde olabilmek için şirketin faaliyet konusu gıda ve içecek sektörü ile uyumlu olmalıdır. Sonradan ekleme veya sektör değişikliği için ise KAP duyurusu gerekir.
XGIDA endeksi her 10 saniyede bir güncellenerek hesaplanır. Endeks kapsamı ise, halka arzlar veya şirketlerin sektör değişiklikleri gibi durumlar dışında değişmez.
BIST Gıda İçecek Endeksi, sadece gıda ve içecek sektöründeki şirketleri izleyen sektörel bir endekstir; BIST 100 Endeksi, genel kapsamlı bir piyasa endeksidir.
Hayır, BIST Gıda İçecek Endeksini dayanak alan herhangi bir kontrat şu anda VİOP’ta işlem görmemektedir. Ancak Ülker ve Anadolu Efes gibi XGIDA’da yer alan bazı hisselerin vadeli kontratları VİOP’ta bulunmaktadır.