Varant İşlem Stratejileri

Varantlarda işlem stratejileri varant yatırımcısının kazanç hedeflerine ulaşabilmesi ve risk yönetimi üzerine geliştirilmiş birçok metodu içerir.

Varant finansal okuryazarlığı da varant stratejilerinin bilinçli ve başarılı olarak yönetilebilmesi için çok önemlidir. Temel varant piyasası bilgisi ile entegre olacak varantlarda işlem stratejileri iki ana strateji unsuru etrafında şekillenir: Piyasanın yönü ve vade.

Alım varantı - satım varantı yatırım stratejileri

Varant stratejilerinin ana unsuru öngörülmüş piyasa yönüne bağlı olarak alım veya satım pozisyonlarının açılmasıdır.

Alım stratejisi; dayanak varlıkların fiyatlarının yükseleceği öngörüsüyle alım varantında pozisyon açılmasıdır. Fiyatlar yükselince kar sağlanır. Vade bitiminde de vade içinde de daha yüksek fiyattan pozisyon kapatılarak kar realizasyonu sağlanabilir. Dayanak varlık fiyatının varant alım fiyatının altına gerilemesi durumunda varant yatırım zararı oluşur.

Satım varantı; dayanak varlık fiyatında düşüş beklendiği durumlarda satım varantında pozisyon açılır. Satım varantlarında daha yüksek fiyattan satış emri verilerek emrin piyasa eşleşmesi durumunda pozisyon açılmış olur. Daha düşük fiyattan pozisyon kapatılarak kar sağlanabilir. Satım varantlarında da vade içinde ve vade sonunda, spekülatif ve hedge amaçlı işlemler yapılabilir. Dayanak varlık fiyatının varant satım fiyatının üstüne çıkması durumunda varant yatırım zararı oluşur.

Varantlarda kısa ve uzun vade yatırım stratejileri

Varantlarda diğer ana strateji unsuru ise vadedir çünkü varantlarda uzun ve kısa vadeli stratejilerde varant fiyatını etkileyen parametrelerin değişiklik göstermesi nedeniyle de öncelikle vade kararı verilmelidir. Dayanak varlık, piyasa yönü ve vade seçimi çerçevesinde varant işlem stratejileri daha sağlıklı oluşturulacaktır. Diğer stratejiler bu ana stratejiler etrafında şekillenir.

Kısa vadeli varant yatırım stratejisi; dayanak varlıktaki fiyat değişimin varantta yansımasından minimal miktarlar ile yüksek kazanç elde etme amacı taşınır. Kısa vadeli stratejilerde varant seçiminde etkin kaldıraç, günlük zaman değeri kaybı, duyarlılık, dar kotasyon makası, istikrarlı örtük oynaklık gibi kriterler etkin olur.

Uzun vadeli varant stratejisi; spekülatif kazanç kadar risk yönetimi, vade bitiminde varanttan doğan hakların kullanımı gibi amaçları gerçekleştirme hedefleri taşır.

Maliyet ortalaması

Varant enstrümanlarında da paçal olarak kabul edilen maliyet ortalamasının azaltılmasına yönelik stratejiler uygulanabilir. Yatırım yapılması düşünülen miktarın belirli oranında ilk pozisyon açılır, öngörülen fiyat hareketinin devamı ile pozisyonunu artırabilir ya da azaltılabilir. Bu arada bazı varant traderleri varantlarda bu stratejinin başarılı sonuçlar vermeyeceği görüşündedir.

Zaman değeri etkisini yönetme

Varantlarda zaman değeri olduğunu ve vade sonunda zaman değerinin sıfırlandığına dikkat çekmiştik. Zaman değeri varant yatırımcısı için bir maliyettir bu çerçevede yatırımcı stratejinin ne zaman gerçekleşeceğini kestiremiyorsa ve zaman değeri kaybından etkilenmek istemiyorsa daha uzun vadeli varantlara yönelebileceği gibi aynı dayanak varlıkta vade çeşitliliğine gidebilir.

Zararda olan varantlara yatırım

Varant piyasasında en çok tercih edilen varantlar olan kuruş varantları ya da zararda olan varantlar yüksek risk alarak sürpriz karlar sağlamak isteyen yatırımcıların tercihidir. Piyasada oluşabilecek ani fiyat hareketlerinde sürpriz bir şekilde kara geçebilen ve vadesi çok yaklaşmış bu varantların içsel değerinin sıfır olduğu unutulmamalıdır. Zararda olan varantlarda yatırım yaparken vadeye kalan gün süresine, etkin ayarlamaya ve deltaya dikkat etmelidir.

İleri varant işlem stratejileri

A- Korunma amaçlı varant stratejileri

B- Anapara koruma amaçlı varant stratejileri

C- Döviz kuru riski yönetimi stratejileri

D- Uzun-kısa stratejileri

A - Korunma amaçlı varant stratejileri

Varantlarda spekülatif kazanç beklentileri kadar risk yönetimi konusunda da stratejiler çeşitlilik göstermektedir. Yatırımcının karını korumak ve daha fazla kar potansiyelinden de faydalanmak istendiği durumlarda portföy sigortası ve nakit sağlama stratejilerini kullanabilir.

B - Anapara koruma amaçlı varant stratejileri

Anapara korumalı varant stratejileri de tıpkı diğer piyasalarda olduğu gibi amaç anaparanın korunmasıdır. Bu stratejilerde anaparanın korunması esastır. Yatırımcı zarar dahi etse anaparayı kaybetme riski ile karşı karşıya kalmaz. 

C - Döviz kuru riski yönetimi stratejileri

Altın, petrol gibi emtia varantlarında dayanak varlığın fiyatı, varantların alım satımı ve uzlaşı ödemesinde kullanılan döviz cinsinden farklı bir para biriminde yapılıyorsa, kur riski ortaya çıkabilir.  Mesela ons altında işlem yapan yatırımcı için Dolar TL kurunun düşmesi ya da yükselmesi risk oluşturabilir. Bu durumda iki seçenek vardır; flexo varantlar ve quanto varantlar olarak yatırımcıların döviz kuru riski yönetiminde seçenekli olarak ihraç edilmektedir.

D - Uzun ve kısa stratejileri

Uzun-kısa stratejileri sistematik piyasa risklerinden korunma amacını taşır ve düello varantlar göreceli getiriye yatırım yapılmasını sağlayarak bu stratejiye hizmet ederler. Bu varant yapısında, bir payın diğer paya göre yüzdesel olarak daha fazla performans göstermesidir.