Borsada Yatırım Stratejileri
Borsada para kazanmak için sihirli formüllere ya da tüyolara ihtiyaç olduğu fikrini bir kenara bırakmalısınız; çünkü her yerde olduğu gibi, borsada da istikrarlı kazancın temelinde bilgi ve deneyim yatar ve yatırımcılar ancak bu bilgi ve deneyimlerine dayandırdıkları bir borsa yatırım stratejisiyle uzun vadeli başarı elde edebilirler.
Her yiğidin yoğurt yiyişi farklıdır, her yatırımcının borsada uyguladığı yatırım stratejisi de öyle… Zira başarılı olmanın kapısını açacak yalnızca tek bir borsa yatırım stratejisi değil, birden çok borsa yatırım stratejisi vardır.
Peki, borsada yatırım stratejisi olmadan da başarılı olunamaz mı? Elbette olunabilir, fakat stratejisiz bir başarı belirli bir sisteme dayanmadığı için tekrarlanabilir değildir ve bu da yatırımcıyı istikrarlı kazanç hedefine ulaşmaktan uzaklaştırır. Bu yüzden borsada belirli bir yatırım stratejisi takip edilerek uğranılmış bir başarısızlık bile, stratejisiz bir başarıya göre daha değerli ve öğretici olacaktır.
Bu yüzden, şimdi gelin borsada yatırım stratejilerinin neler olduğuna birlikte göz atalım.
Borsada Değer Yatırımı Stratejisi
“Uzun zaman önce Benjamin Graham bana şunu öğretmiştir “Fiyat ne ödediğinizdir, değer ise ne aldığınız.” İster çoraplardan ister hisselerden konuşalım, ben kaliteli malı fiyatı düşükken almayı severim.“ - Warren Buffett’ın Hissedarlara Yazdığı Mektuplardan, 2008.
Borsada yatırım stratejisi denildiğinde belki de akla gelen ilk yatırım stratejisi, öncülüğünü Benjamin Graham’ın yaptığı değer yatırımı stratejisi olacaktır.
Neresinden bakarsak bakalım, borsada değer yatırımcılığı stratejisinin özü aynı kapıya çıkar: Değerinin altında fiyatlanan şirketlere odaklı yatırım!
Değer yatırımcılığında çok fazla heyecana yer yoktur; bunun yerine bir holding patronu gibi genişçe bir odanın bir duvarına konumlanmış şekilde koltuğunuza kurulup çokça düşünmek ve araştırmak vardır. Diğer bir ifadeyle değer yatırımı stratejisinde aksiyona az, seçime çok zaman ayrılır.
Peki, borsadaki hangi şirketlere odaklanacağınıza nasıl karar veriyorsunuz? Elbette güçlü ve sağlam bir temel analize dayanarak…
Borsada değer yatırımı stratejisi, kazanan hisselere akın eden sürü zihniyetine aykırı davranmayı içerdiği için, bu stratejinin bir tür karşıt yatırım yaklaşımı olduğu söylenebilir.
Değer yatırımı stratejisinde, bir şirketin yalnızca bir adet hissesini alıyor olsanız da, o şirketin tamamını satın alıyormuş gibi bir düşünceyle hareket edersiniz.
Not: Graham ile başlayan ekol zaman içinde gelişti ve her değer yatırımcısı “değer yatırımcılığı” şemsiyesi altında kendi tarzlarını buldu. Ama her bir değer yatırımcısının kullandığı konseptin ortak noktası, fiyatlar yerine şirketlerin temel oranları üzerinden “değer” kavramına odaklanmalarıydı.
Borsada Büyüme Yatırımı Stratejisi
"Vadeli mevduata yatırım yaparak zengin olan kaç milyoner tanıyorsunuz? Başka sorum yok!" - Robert G. Allen
Borsada yatırım stratejileri arasında değinilmeden geçilemeyecek borsa yatırım stratejilerinden bir diğeri de, hiç şüphesiz, büyüme yatırımı stratejisidir.
Büyüme yatırımı stratejisiyle, değer yatırımı stratejisi arasındaki teorik ayrımı yapabilmek çok kolay sayılmaz; çünkü bir değer yatırımcısı da, bir hisseye değer biçerken, tıpkı bir büyüme yatırımcısı gibi, büyüme beklentisini de hesaplamasına dâhil eder. Ancak değer yatırımcısı, bu noktada daha temkinli davranır ve daha bulutsuz bir öngörülebilirlik arar.
Bir sonraki Tesla’yı, Amazon’u ya da Apple’ı arayıp bularak onların geleceğine bugünden yatırım yapma işi bir bakıma büyüme yatırımı stratejisidir. Diğer taraftan, başarıları artık belirli ölçüde kanıtlanmış ve geleceğindeki büyüme beklentileri artık daha net öngörülebilir duruma gelmiş hâlde Tesla, Amazon veya Apple türünde şirketlere, makul fiyatlardan ortak olma fırsatını kovalama tarzıysa, değer yatırımı stratejisi içinde düşünülebilir.
Bu ayrımı daha net ortaya koyabilmek için ünlü değer yatırımcısı Warren Buffett’ın izlediği portföy yönetim tarzı, komumuz bağlamında iyi bir örnek teşkil eder: Buffett 1973 senesinde Washington Post’un hisselerini aldı ve kırk yıl boyunca da şirket hisselerini portföyünde taşımaya devam etti; fakat ünlü yatırımcı Apple’ın hisselerini almak için, Apple’ın 10. Nesil iPhone’unu tanıtmaya hazırlandığı 2016 senesinin ortalarına kadar bekleyecekti.
Büyüme yatırımı stratejisi uygulayan bir kimse; yüksek büyüme beklentisi olan bir şirkete, pazar geneline ve sektör emsallerine göre daha yüksek F/K ödemeye razı olabilir. Eğer F/K, kazançlardaki beklenen büyümeye bölündüğünden hâlâ düşük bir orana ulaşılıyorsa, bu F/K’deki yüksekliğin büyüme beklentisiyle açıklanabilir olduğunu gösterir. F/K’nin, hisse başına kazançlardaki büyüme beklentisine bölünmesiyle bulunan değere PEG oranı denir.
Borsada Temettü Yatırımı Stratejisi
"Bana zevk veren tek şey ne biliyor musunuz? Temettülerimin geldiğini görmek…" - John D. Rockefeller
Borsada yatırım stratejileri arasında en temkinli strateji diyebileceğimiz strateji türü, temettü yatırımı stratejisidir denilebilir; çünkü temettü yatırımı yaparken, düzenli temettü dağıtımı genellikle olgunluk evresindeki şirketlerin bir özelliği olduğundan dolayı, bu tür şirketler tercih edilecektir.
Bir büyüme şirketinden yüksek temettü dağıtma oranı (dağıtılan toplam temettü/toplam kazanç) beklemek çok mantıklı olmaz. Hâl böyle olunca, bir büyüme şirketi hissesine sahipseniz, nakit sağlamak istediğinizde, o şirket hisselerinin en azından bir kısmını satmak dışında çok fazla seçeneğiniz yoktur; bu da şirketteki ortaklık payınızın düşmesine sebep olur.
Düzenli ve yüksek oranda temettü verimi (temettü/hisse fiyatı) çoğunlukla şirketlerin yaşam döngüsü içerisinde olgunluk evresindeki şirketlere özgüdür. Bu şirketlere ortak olarak temettü yatırımı stratejisi uygulayan bir yatırımcıysa, belirli bir sürede şirkete yatırdığı sermayeyi amorti etme şansına sahip olurken, şirket sermayesindeki payında ise azalma (bedelli sermaye artırımı olup da katılmadığı durum ihmal edilirse) yaşanmayacaktır. Bu yönüyle temettü yatırım stratejisinin, gayrimenkul yatırımı ile benzerlik gösterdiği söylenebilir: Hem düzenli temettü geliri hem de hisseleri elden çıkarırken sermaye kazancı elde etme beklentisi.
Borsada Karşıt Yatırım Stratejisi
“Herkes açgözlülük yaparken siz korkun, herkes korkarken de siz açgözlü olun.” - Warren Buffett
Ama bir dakika bu sözü söyleyen Buffett, değer yatırımcısı değil miydi? Evet, bu tamamen doğru… Ancak değer yatırımcılığının aynı zamanda bir tür karşıt yatırım stratejisi olduğuna da, hatırlarsanız, değinmiştik.
Bir sabah uyandınız ve borsadaki hisselerin çoğunun taban yaptığını gördünüz, bir sonraki güne uyandınız ve yine aynı resim: Her yer kıpkırmızı ve tüm borsa yatırımcıları endişe içinde bu durumun nerede sonlanacağını konuşup tartışıyor.
Fakat bu sırada bir de bakmışsınız ki, bir karşıt yatırımcı; markette indirim olduğunu görüp sevinen bir vatandaş gibi, hemen ucuza hisse almak için borsanın yolunu tutuyor.
Şurası bir gerçek ki, borsada çoğunlukla kurunun yanında yaş da yanar. Kurunun yanında kabahatsiz bir şekilde yanan yaş hisseleri satın almak için ise, bir karşıt yatırımcı için böyle zamanlar tam da beklenen fırsat günleridir: Adeta Black Friday!
Hisse fiyatları düştükçe hisse alımını sürdüren karşıt yatırımcı, bu yolla ortalama alım maliyetini sürekli aşağı çeker ve bu da esasında bir portföy yönetim stratejisidir. Fakat burada dikkat edilecek en önemli husus, maliyet ortalayayım derken sönen balonları almadığınızdan emin olmanız gerekeceğidir.
Başarı, her yerde olduğu gibi, borsada da biraz aykırı insanların harcıdır; bu yüzden borsada yatırım stratejileri arasında karşıt yatırım stratejisinin de çok özel bir yeri olduğunu söylersek, sanırız yanılmış olmayız.
Borsada Momentum Stratejisi
“Yüksek fiyatlardan alıp daha da yüksek fiyatlardan satarak çok daha fazla para kazanıldığına inanıyorum.” - Richard Driehaus
Şu ana kadar saydığımız tüm borsa yatırım stratejilerinin, ancak temel analiz yöntemiyle hayata geçirilebileceğini söyleyebiliriz. Fakat borsada yatırım stratejileri arasında, momentum yatırım stratejisi teknik analiz yöntemine dayanması yönüyle diğerlerinden ayrılmaktadır.
Momentum stratejisi, son zamanlarda yatırımcı ilgisinin en çok yöneldiği ve yükseliş trendi içerisine giren hisseleri teknik analiz yöntemiyle tespit edip satın almak ve trend tersine döndüğünde uygun zamanlamayla hisseyi elinizden çıkarmak anlayışına dayanan bir yatırım tarzıdır. Bir momentum stratejistinin zihninde “Trend senin arkadaşındır.” anlayışı baskındır.
Ancak bu yaklaşım, sizce de karşıt yatırım stratejisinin tam karşıtı gibi görünmüyor mu? Peki, birbirine tamamen zıt görünen iki farklı yatırım stratejisi, aynı anda nasıl doğru olabilir?
Aslına bakarsanız, borsa gibi insan doğasının yönlendirdiği oluşumlarda -Aristo mantığının aksine- bir şey şartlara göre bazen doğru bazen yanlış olabilir. Hisseyi ne kadar zamanda elinizden çıkaracağınızla ilgili bir endişeniz yoksa; değerinin altında fiyatlanan şirket hisselerini, söz konusu hisselerin piyasa fiyatları düşerken almak muhtemelen size iyi getiriler sağlayacaktır. Fakat aynı hisseleri kısa bir vade sonunda satmanız gerekecekse, aynı strateji hayal kırıklığına sebep olabilir.
Karşıt yatırımcı, temel analizini yaptığı hisseleri fiyatı düşerken alır ve ileride piyasaların dengelenip etkin bir fiyatlamaya kavuşacağı zamanı sabırla bekler ve elindeki hisselerin er ya da geç gerçek değerine ulaşacağını düşünür. Momentum yatırımcısı ise, hâlihazırda yükseliş trendine girmiş hisleri yakalayıp, o trene katılmak ister.
Karşıt yatırım stratejisine yön veren fikir, takipçisi olunan şirketlerdeki ortaklık oranını, ortalama maliyetini daha düşüğe çekerek artırma ve şirketin temel verilerinde olumsuz bir gelişme olmadıkça ya da daha iyi fırsatlarla karşılaşılmadıkça, hisseleri uzun süre üzerinde taşıma düşüncesidir. Buna karşın bir momentum yatırımcısı ise, trendin tersine döndüğü yerde, stratejisi gereği pozisyonunu sonlandırmayı planlar. Dolayısıyla, momentum yatırım stratejisi uygulayan bir yatırımcı, trendin yönünü teyit için kendi tercih ettiği birtakım teknik indikatörleri kullanır.
GCM Borsa Trader’ı Şimdi Ücretsiz Deneyin
Borsada yatırım stratejilerinizi hayata geçirirken, size bambaşka bir kullanıcı deneyimi sunan GCM Borsa Trader hisse yatırım platformunun farkını yaşayın.
GCM Borsa Trader’ın kullanıcı dostu ve işlevsel arayüzü sayesinde, yatırım işlemlerinizi kolayca yapabilir ve uyguladığınız yatırım stratejilerinizin sonuçlarını tüm detaylarıyla analiz edebilirsiniz.
GCM Yatırım, şimdi tüm yatırımcılara GCM Borsa Trader farkını ücretsiz deneyimle fırsatının kapılarını açıyor! Eğer siz de bu farkı bizzat görmek istiyorsanız, “Demo Hisse Hesabı”mızı şimdi deneyin ve 100.000 TL sanal parayla hiç risk almadan yatırımcılık tecrübelerinize bir yenisini daha ekleyin.
Üstelik GCM Borsa Trader uygulamasını, isterseniz App Store ya da Google Play mağazalarından indirerek akıllı telefonlarınız üzerinden de kullanabilirsiniz.
GCM Yatırım ile Borsa Yatırımı Yapmak İçin Ücretsiz Demo Hesabınızı Şimdi Oluşturun
