Teknik Analizde Altın Vuruş ve Ölüm Vuruşu

Teknik analize ilgi duyanlar, ortalamaların ve özellikle iki farklı ortalamanın birbirleriyle kesişmesinin hemen hemen her teknik analist için ne denli önemli bir gösterge niteliği taşıdığını bileceklerdir.

İşte altın vuruş (golden cross) ve ölüm vuruşu (death cross) denilen oluşumlar da, 50 ve 200 periyotluk (çoğunlukla günlük) ortalamaların kesişmesi için kullanılan bir adlandırmadır. Diğer bir ifadeyle, 50 ve 200 periyotluk ortalamaların kesişmesinin, teknik analistler için özel bir anlamı vardır.

Hareketli ortalama nedir?

Altın vuruş ve ölüm vuruşunu daha iyi anlamak için öncelikle hareketli ortalamanın teknik analiz için ne anlam ifade ettiğinin net bir şekilde kavranması çok önemlidir. Teknik analizin en çok kullanılan ve en eski araçlarından olan hareketli ortalamalar, analizi yapılan fiyat grafiğinde trend yönünü belirlemek veya destek ve direnç seviyelerini (dip ve tepeleri) saptamak için kullanılır.

Birden çok haraketli ortalama hesaplama yöntemi olmakla birlikte, bunların her biri de matematiksel bir formüle dayanır. Bu da demektir ki, belirli bir periyota ait bir hareketli ortalamayı kim hesaplarsa hesaplasın, bulunan sonuç herkes için aynı olacaktır. Bu yüzden hareketli ortalamaların sunduğu en önemli avantajlardan birisi de bu kesinliktir.

Ortalamaların genel fiyat seyrini düzleştirici etkisinden faydalanarak fiyatlarda oluşan trendin aşağı mı yoksa yukarı yönlü mü olduğunu belirlemek için hemen hemen tüm teknik analistlerin çok eski zamanlardan beri kullandığı hareketli ortalamalar, yine bu özellikleriyle ilişkili olarak “gecikmeli ya da takip edici” göstergeler arasında yer alır.

Altın Vuruş Nedir?

Herhangi bir piyasada, hisse senedinde veya paritede 50 günlük hareketli ortalamanın, 200 günlük hareketli ortalamayı, aşağıdan yukarıya doğru kesmesine (hızlı ortalamanın, yavaş olanın üzerine çıkması) teknik analizde altın vuruş deniliyor.

Grafik 1. Altın Vuruş: 11 Eylül 2021’de 50 günlük (Mavi) ortalama- 200 günlük (Kırmızı) ortalamanın üzerine çıkıyor

Yukarıdaki grafikte, Bist-100 Endeksinde en son görülen altın vuruş örneğini görüyoruz. Bu teknik analistler için yönün yükselişe dönebileceğine yönelik kuvvetli bir sinyal olarak yorumlanır. Nitekim altın vuruşun gerçekleştiği gün 1615’ten kapanan endeksin, o tarihten bu yana 3700’leri test ettiği ve geçen sene görünen bu sinyalin hala geçerliliğini koruduğu görülüyor.

Grafikte dikkat çeken bir diğer unsur da, altın vuruşun tespitinde kullanılan 50 periyotluk ortalamanın, altın vuruşun gerçekleştiği günden bu yana bir destek bölgesi olarak çalıştığı…

Ölüm Vuruşu Nedir?

Altın vuruş kavramın tam tersi diyebileceğimiz ölüm vuruşu tabiri de, 50 günlük hareketli ortalamanın, 200 günlük hareketli ortalamayı yukarıdan aşağı yönde kesmesi anlamına geliyor ve tahmin edileceği üzere, bu da yükselen trendin sona erip düşüş trendinin başlayabileceği yönünde ya da başlamış bir düşüşü teyit olarak yorumlanıyor.

Grafik 2. Ölüm Vuruşu: 9 Nisan 2020’de 50 günlük (Mavi) ortalama- 200 günlük (Kırmızı) ortalamayı yukarıdan aşağı kesiyor

Yukarıdaki grafikte, yine Bist100 Endeksinde yaşanan ölüm vuruşu oluşumu yer alıyor. 9 Nisan 2020’de gerçekleşen ölüm vuruşu, düşüş trendini teyit ediyor, ancak çok geç… Çünkü ölüm vuruşu kesişimi 9 Nisan 2022’de yaşanırken, piyasadaki düşüş ondan aylar öncesinde başlıyor. Ölüm vuruşu olduğunda ise, piyasanın çoktan terse döndüğü görülüyor. Özetle ölüm vuruşu burada yanlış bir sinyal üretmiş.

Diğer yandan ölüm vuruşu sonrası, 2 Temmuz 2020’de gerçekleşen altın vuruşa kadar piyasa düşmüyor, aksine yükseliyor. Grafikten de görüleceği gibi, ortalamalar arasındaki farkın epeyce açıldığı bir sırada, fiyatların 50 günlük hızlı ortalamanın altına sarkması ise, piyasadaki düşüşü ölüm vuruşundan çok daha önce haber veriyor.

Altın Vuruş ve Ölüm Vuruşunun Güçlü Yanları

İki farklı periyottaki ortalamaların kesişiminden sinyal üretmek, teknik analizde ortalamaların en yaygın kullanım şekillerinden birisidir. Ortalamaları ve bunlar arasındaki kesişimleri hesaplamak ve tespit etmek ise, günümüzde kullanılan teknik analiz programları sayesinde hiç zahmet gerektirmeyecek kadar basittir.

50 ve 200 günlük ortalamalar, orta-uzun vadeli denilebilecek periyottaki ortalamalardır ve bu sebeple büyük resmi daha iyi görmeyi sağlar. Ayrıca iki ortalamanın süresi arasındaki farkın düşük olmayışından dolayı iki ortalama çok sık kesişmez ve bu da sürekli pozisyon açıp-kapamanın önüne geçer.

Altın Vuruş ve Ölüm Vuruşunun Zayıf Yanları

Altın vuruş ve ölüm vuruşu, tarihsel olarak başarılı bir geçmişe sahiptir. Dow Jones Borsası Endüstri Endeksi (DJIA), 1929 çöküşünden kısa bir süre önce bir ölüm vuruşu yaşamıştı. 2008'in Mayıs ayında ise -yani 2008 çöküşünden dört ay önce - S&P 500 Endeksi bir ölüm vuruşu sinyali aldı. Her iki durumda da piyasadan zamanında çıkmayı başaran yatırımcılar aşırı kayıplardan kendilerini korumuş oldular.

Ancak her iki oluşum da, diğer teknik göstergeler gibi tek başına yeterince güçlü ve doğru sinyaller üretmeyebilir. Bu sebeple sinyalleri referans alarak işlem açarken dikkatli olmak önemlidir ve körü körüne bir takip kayıplara yol açabilir.

Örneğin 2020 yılının Mart ayında -ki pandemi dönemiydi- yine Dow Endeksi’nde bir ölüm vuruşu gerçekleşmişti, fakat sonrasında piyasalar hızla toparlandı ve yeni zirveleri gördü. Benzer durum Grafik 2’de de görüleceği üzere, 2020 yılının Nisan ayında Bist 100 Endeksinde de yaşandı ve gelen ölüm vuruşu sinyali hem geç kalmış hem de hatalıydı.

Tarihsel açıdan incelendiğinde ise 1950'den bu yana Dow Endeksi’nde 46 kez ölüm vuruşu gerçekleşti, ancak buna rağmen Dow Endeksi 1950'lerden bu yana yalnızca 11 kez ayı piyasasına girdi.

Tüm bunların bize anlattığı şey, altın vuruş ve ölüm vuruşuna bakarak uzun vadeli bir trend değişikliği olduğuna ikna olmadan önce, örneğin işlem hacmi gibi bir başka göstergenin daha doğrulama için kullanılmasının yararlı olacağı. Aslında bu aynı zamanda bir gereklilik de…

Son olarak gerek altın vuruş gerekse ölüm vuruşunun, ortalamalara dayanan trend takip edici göstergeler olması sebebiyle fiyatları geriden izlediği ve özellikle yatay piyasalarda iyi çalışmadığı unutulmamalı. Aslında bu ortalamaların genel bir dezavantajı, ancak 50 ve 200 günlük ortalamalar, görece uzun süreli olduğundan, altın vuruş ve ölüm vuruşunda bu gecikmenin yarattığı zaaf daha belirgin sonuçlara yol açabiliyor. O kadar ki, alım yapmak için beklenen bir altın vuruş size yükselişin büyük bölümünü kaçırtabilir ya da satım için ölüm vuruşundan teyit beklemek, bazen kârınızın büyük kısmını geri vermenize sebep olabilir.

GCM Yatırım Farkıyla, Borsa İstanbul’da Yatırım Yapın

Geleceğinizin inşasına bugünden başlayın ve yarınlarınıza yatırımı ertelemeyin.

Öyleyse şimdi siz de GCM Yatırım’da kendiniz için bir Yatırım Hesabı başvurusu yapın ve tasarruflarınızı Borsa İstanbul’da değerlendirin.

Üstelik borsa hesabınız açılana kadar, dilerseniz GCM Yatırım’ın sunduğu eşsiz ayrıcalıktan siz de faydalanabilir ve kullanımı tamamen ücretsiz olan “Demo Hisse Hesabı” ile 100.000 TL sanal parayla hiç risk almadan Borsa İstanbul’da yatırım yapmanın deneyimini yaşayabilirsiniz.

GCM Yatırım ile Borsa Yatırımı Yapmak İçin Ücretsiz Demo Hesabınızı Şimdi Oluşturun