Büyüme Yatırımcılığı

Tüm yatırımcılar için yatırım yapmanın nihai gerekçesi daha fazla getiri elde etmektir. Evet, bu doğru; ancak daha fazla getiri hedefi için kullanılacak tek bir strateji yoktur.

İşin doğrusu, eğer hisse seçiminizi temel analiz yaklaşımı üzerinden yapıyorsanız, karşınıza iki faklı yatırımcılık anlayışı çıkacaktır: Bunlardan biri değer, bir diğeri ise büyüme yatırımcılığıdır.

Büyüme Yatırımcılığı Nedir?

Büyüme yatırımı temelde, şu anda büyümekte olan ve önemli bir süre boyunca yüksek oranda büyümeye devam etmesi beklenen şirketlere veya sektörlere yatırım yapma sürecidir. Portföy yönetimi alanında büyüme yatırımı, genellikle agresif bir yatırım tarzı olarak değerlendirilir. Bunun anlamı, portföy oluştururken yatırılan sermayeden daha fazla getiriler elde etmek için daha fazla risk iştahıyla hareket edilmesidir. Defansif bir yatırım tarzında ise, bunun aksine, pasif gelir oluşturma potansiyeline önem veren ve mevcut sermayenin korunmasını daha fazla önceleyen bir yaklaşım hâkimdir.

Büyüme yatırımcılığı ve ondan türeyen büyüme hisseleri kavramı, aynı zamanda gelir ve kârlılığının borsanın ya da sektör ortalamasının üzerinde büyümesi beklenen ve bu yüzden yüksek piyasa çarpanları ile işlem gören şirket hisseleri için kullanılan bir sınıflandırmadır.

Büyüme yatırımının arkasındaki fikir; kazanç veya gelirdeki büyümenin gelecekte daha yüksek hisse senedi fiyatına dönüşeceği ve bu yolla ortalamaların üzerinde bir sermaye kazancı sağlayacağıdır. Bu yüzden büyüme yatırımcıları portföy dağılımda, yeni teknolojilerin ve hizmetlerin geliştirildiği inovatif güdümlü sektör hisselerine ya da genç şirketlere daha fazla yer ayırırlar ve hisse seçiminde, şirketlerin gelecekteki potansiyellerine, mevcut durumundan daha fazla odaklanırlar.

Büyüme yatırımı birçok yatırımcı için oldukça caziptir; çünkü büyüyen bir şirketin hisse senetlerini almak, eğer şirket söz konusu büyümeyi geleceğe de taşıyabilirse, etkileyici getiriler sağlayabilir. Ancak büyüme hisselerine yatırım yapmak, yatırımcının zaman ufku ve risk toleransı ile de yakından ilgilidir, zira büyüme hisseleri genelde yüksek fiyat/kazanç ya da piyasa/defter değeri gibi çarpanlarla fiyatlanır. Bu yüzden bu tür bir yatırım tarzının, değer yatırımcılığına göre daha yüksek risk içerdiği düşünülür.

Bir Hisseyi Büyüme Hissesi Yapan 3 Temel Faktör Nedir?

Portföyünüzde uzun süre tuttuğunuz bazı şirketler beklenenin ve ortalamaların üzerinde getiri sağlamış olabilir ve bu bazen de şansın yardımıyla gerçekleşir. Ancak bir yatırıma, büyüme yatırımı stratejisi niteliği vermek için, portföydeki hisselerin bu beklentiyle ve belirli kıstaslar dâhilinde oluşturulmuş olması gerekir. Büyüme hissesi seçiminde kullanılabilecek üç önemli ilke şunlardır:

1. Yeni ve yükselen sektörler arayın: Büyüme hissesi ararken atılacak ilk adımlardan birisi, görece yeni ve ortalamanın üzerinde büyüme sergileyen sektörler aramaktır. Elbette bu noktada büyüyen sektörden seçilecek herhangi bir erken aşama şirketine yatırım yapmak yeterli değildir. Bunun dışında yatırım yapılacak şirketin ne yaptığı ve kendi sektöründe öne çıkmak ve sonradan pazarda en büyük paya uluşmak için ne gibi avantajlara sahip olduğunun detaylı bir şekilde incelenmiş olması da çok önemlidir.
2. Gelecekteki kazanç gücünü değerlendirin: Büyüme hissesi seçiminde dikkate alınacak bir diğer önemli husus da, bir şirketin gelecekteki kazanç gücünün kestirimidir. Bunu tespit için; gelir artışı, kâr marjları, aktif getirisi (ROA), özkaynak getirisi (ROE) gibi değişkenler analiz edilmeli ve rekabet üstünlüğü sağlayan unsurların olup olmadığı saptanmalıdır.
3. Yönetim kalitesini inceleyin: Bir şirketin sadece finansal durumuna bakılarak resmin bütününe ulaşılamaz. Bir büyüme hissesi adayının, gelecekte kendisinden beklenen derecede iyi bir finansal performans ortaya koyup koyamayacağı konusunda iyi bir fikir edinmek istiyorsanız, üst yönetiminin kadrosunun kalitesini de gözden geçirmeniz gerekir.

Büyüme Yatırımcılığının Değer Yatırımcılığından Farkı

Büyüme ve değer yatırımcılığı bir yatırım stratejisi olduğu kadar, aynı zamanda bir hisse sınıflandırma yöntemidir. Aralarındaki fark çok net olmamakla birlikte, değer hisseleri, yatırımcıların piyasa tarafından değer düşüklüğüne uğradığını düşündükleri şirket hisselerine karşılık gelir; büyüme hisseleri tabiri ise yatırımcıların ortalamadan daha iyi getiri sağlayacağını düşündükleri şirketlere atıfta bulunur.

Mitchell Capital Portföy Yöneticisi Phil Kernen ise büyüme hisselerini "büyük ölçüde ekonominin ne yaptığından bağımsız olarak, güçlü gelir ve kazanç büyüme oranları sergileyen şirket hisseleri" olarak tanımlarken; bu tür hisselerin daima bir fikri önce düşünen şirketlerden olmayabileceğinin de altını çizerek şunları ekliyor: Örneğin Amazon, çevrimiçi ürün satan ilk şirket değildi. En iyi büyüme hisseleri, mevcut bir fikri alıp onu anlamlı bir şekilde nasıl ölçeklendireceğini bulanlardır.

Büyüme hisselerinin, genelde yüksek fiyat/kazanç, piyasa/defter değeri veya fiyat/nakit akımı gibi çarpanlara sahip olduğu görülür. Çünkü yatırımcılar, bekledikleri büyüme potansiyeli nispetinde, bu tür hisselere emsallerine göre daha yüksek fiyat ödemeye razı olabilirler ve bu da, bu tür şirketlerin emsallerine göre daha yüksek piyasa çarpanlarıyla işlem görmesine sebep olur.

Bu durumu daha iyi anlamamız için, büyüme yatırımcısı olarak bilinen Peter Lynch’in yaptığı şu karşılaştırmayı inceleyelim: Fiyat kazanç oranı 10 olan ve yılda %10 büyüyen bir şirket ile fiyat/kazanç oranı 20 olan ve yılda %20 büyüyen iki şirket vardır. Söz konusu büyüme oranlarının önümüzdeki on yıl boyunca aynı şekilde devamı etmesi hâlinde, birinci şirket kârını on yılda 2,5 katına çıkaracak, ikinci şirket ise yaklaşık 6 katına yükseltecektir. Dikkat edilecek olursa, ikinci şirketin fiyat/kazanç oranı 10 yılın sonunda 20’den 10’a bile düşecek olsa, birinci şirkete göre hâlâ daha yüksek bir getiri sunmuş olacaktır.

Büyüme Yatırımcılığı Riskli Midir?

Büyüme hisse senetlerine yatırım yapmak görece olarak daha riskli olabilir, çünkü yatırımcılar güçlü büyüme beklentilerini, yüksek çarpanlarla fiyatlamışlardır. Fakat buradaki esas risk, ortalamaların üzerinde bir büyüme beklentisinin gerçekleşmemesi durumunda, hisse senedi fiyatlarının da buna paralel olarak sert bir şekilde düşebileceği ihtimalidir.

Diğer yandan büyümeyi önceleyen şirketlerin çoğu ya hiç temettü ödemez ya da çok az öder; çünkü büyümek için yeni yatırımlara ve bunun için de nakde ihtiyaç vardır. Dolayısıyla da çoğu büyüme hissesi yatırımcısı için mevcut olan tek kazanç kapısı, piyasa değeri artışı yoluyla sağlanacak sermaye kazancıdır ve bu da piyasaların doğası gereği dalgalanma gösterebilir. Büyüme hisselerinin fiyatlarıysa genellikle değer hisse senetlerinden daha oynaktır (beta’ları daha yüksektir), ancak çeşitlendirme yöntemiyle yatırımcılar bu riski azaltabilir.

Değer ve büyüme yatırımcılığını net çizgilerle birbirinden ayırmanın kolay olmadığına değinmiştik. Bunun bir sebebi, değer hissesi seçiminde de büyüme faktörünün zaten hesaba katılıyor olmasıdır. Bu hususu değer yatırımcısı olarak bilinen Warren Buffett şöyle ifade eder: Analistlerin çoğu, kendilerini geleneksel olarak birbirine zıt olduğu düşünülen iki farklı yatırım yaklaşımı arasında seçim yapmak zorunda hissediyor: "değer" ve "büyüme"... Bize göre, iki yaklaşım en uç noktada birleşiyor: Büyüme, değer hesaplamasında her zaman bir bileşendir. .

Ancak burada şu nüansı atlamamak gerekiyor: Genel olarak değer yatırımcılarının hisse seçiminde gelecekteki büyüme performansı daha öngörülebilir olan şirketlere öncelik verdikleri görülür; ki bu da şirket seçiminde daha olgun olanlara yönelme anlamını taşır. Büyüme yatırımcıları ise genç ve atılgan şirketlerin ve yeni sektörlerin gelecekte yapabileceklerine odaklanarak kestirilmesi görece daha güç olan beklentileri de dikkate alırlar.

Makul Fiyatla Büyüme: GARP

Makul fiyatlı büyüme (Growth at a Reasonable Price - GARP) tabirine revaç kazandıran isim, kendisi de bir büyüme yatırımcısı olarak tanınan, Fidelity Magellan Fonu’nun eski yöneticisi Peter Lynch’tir.

Makul bir fiyatla büyüme, hisse senetleri seçimde hem büyüme yatırımı hem de değer yatırımının ilkelerini birleştirmeyi amaçlayan bir yatırım stratejisidir. Makul fiyatlı büyüme yatırımı yapanlar, büyüme beklentisi ile fiyat/kazanç çarpanını birbiriyle ilişkili olarak analiz ederek, büyüme beklentisine göre çok yüksek değerlemelere sahip şirketleri hariçte bırakmayı hedeflerler. Burada amaçlanan, büyüme veya değer yatırımının uç noktalarından kaçınabilmektir.

Değer yatırımının düşük fiyatlamaya olan bağlılığı yerine, geleceğinde yüksek büyüme öngörülen şirketlerin, bu öngörüyle tutarlı bir biçimde, bir miktar daha yüksek çarpanlarla fiyatlanmasının anlaşılabilir olduğu yaklaşımıyla hareket eden makul fiyatlı büyüme yatırımcılarının en çok başvurdukları ölçütlerden birisi, büyüme beklentisi ile fiyat/kazanç oranını ilişkilendiren PEG oranıdır.

PEG, bir şirketin fiyat/kazanç oranı ile önümüzdeki birkaç yıl içinde şirketin kazançlarında beklenen büyüme yüzdesinin birbirine oranını gösterir. Hesaplaması ise şöyledir:

PEG oranı: Fiyat/Kazanç Oranı/Kazançlarda Beklenen Büyüme

Örneğin fiyat/kazanç oranı 20 olan bir şirketin, önümüzdeki yıllarda kazançlarını %20 oranında artırması bekleniyorsa; ilgili şirket hissenin PEG oranı 1 olarak bulunur. Makul fiyatla büyüme yatırımının uygulayıcıları, söz konusu PEG oranının 1 veya 1’den daha düşük olmasını ister. Mutlak fiyat/kazanç oranı karşılaştırması yerine, kıyaslama yaparken PEG oranının kullanılması, fiyat/kazanç oranları arasındaki farklılığın, büyüme beklentisiyle uyumlu olup olmadığının da görülmesini sağlar.

Fiyat/kazanç oranı diğerinden daha yüksek olan bir şirket, ilk bakışta diğerine göre daha pahalı görünebilir; ancak daha pahalı görünen şirketin PEG oranı, diğer şirketin PEG oranından daha düşüşse, bu durumda yüksek fiyat/kazanç oranı yüksek büyüme beklentiyse gerekçelenebilir.

Büyüme Hisselerine Yatırım Yapmalı Mıyız?

Öncelikle gerek büyüme yatırımı gerekse değer yatırımının uzun vadeli bir yatırım tarzı olduğunu hatırlamakta fayda var. Bununla birlikte değer yatırımının, aynı zamanda olgun ve temettü verimi yüksek hisselere yatırımı da içerdiğinden, pasif bir gelir oluşturma ihtimalinin daha fazla olacağı söylenebilir.

Öte taraftan değer hisseleri piyasadaki türbülanslardan genelde daha az etkilenir; ancak büyüme hisseleri bu gibi durumlara daha duyarlıdır. Bu yüzden, bir hisse senedinin kısa sürede hızla yükselip düşmesi karşısında çok fazla strese giren ve kolay paniğe kapılan yatırımcılar için büyüme hisseleri uygun bir tercih olmayabilir. Ancak zaman ufku geniş ve risk toleransı yüksek yatırımcılar portföylerinde büyüme hisselerine de yer vermek suretiyle uzun vadeli getiri potansiyelini artırmayı düşünebilirler.

Bunun dışında büyüme hisselerinin büyük bir çoğunluğunu oluşturan genç ve büyümekte olan şirketlerin geleceklerini tutarlı bir şekilde öngörmek diğerlerine göre genelde daha zordur ve bu yüzden daha derinlemesine ve uzmanca bir incelemeyi gerektirebilir.

Sonuç olarak büyüme hisse senetlerine mi yoksa değer hisse senetlerine mi yatırım yapılacağı kişisel bir karardır. Sizin için hangi yatırım tarzının daha iyi olduğuna karar verirken, yatırımlara bakış açınızı, risk toleransınızı, finansal hedeflerinizi ve piyasa dalgalanmaları karşısında psikolojinizi sağlam tutup tutamayacağınızı iyi değerlendirmeniz veya finansal bir uzmandan bu konuda görüş almanız gerekir.

GCM Yatırım Farkıyla, Borsa İstanbul’da Yatırım Yapın

Geleceğinizin inşasına bugünden başlayın ve yarınlarınıza yatırımı yarına ertelemeyin.

Öyleyse şimdi siz de GCM Yatırım’da kendiniz için bir Yatırım Hesabı başvurusu yapın ve tasarruflarınızı Borsa İstanbul’da değerlendirin.

Üstelik borsa hesabınız açılana kadar, dilerseniz GCM Yatırım’ın sunduğu eşsiz ayrıcalıktan siz de faydalanabilir ve kullanımı tamamen ücretsiz olan “Demo Hisse Hesabı” ile 100.000 TL sanal parayla hiç risk almadan Borsa İstanbul’da yatırım yapmanın deneyimini yaşayabilirsiniz.

GCM Yatırım ile Borsa Yatırımı Yapmak İçin Ücretsiz Demo Hesabınızı Şimdi Oluşturun