Borsa İstanbul'da (ALTIN S1) Altına Yatırım: Sorularla Tüm Yönleriyle Altın Sertifikası

Bugün sizlere, özellikle Altına yatırım yapmayı seven yatırımcıların çok daha fazla heyecanla karşılayacağını düşündüğüm yepyeni bir yatırım aracından söz edeceğim: Tam adıyla “Altına Dayalı Darphane Sertifikaları” ya da kısaca “Altın Sertifikası (ALTIN S1)”.

Altın Sertifikaları 21.11.2022 tarihinde henüz yeni piyasaya sürüldü. Hatta bu araç ile birlikte, altın gibi kıymetli madenlere dayalı sonradan ihraç edilebilecek diğer yatırım araçlarının alım-satımının da yapılabilmesi maksadıyla Borsa İstanbul Pay Piyasası bünyesinde Emtia Pazarı adıyla yeni bir pazar kuruldu.

Gerek Emtia Pazarı gerekse Altın Sertifikaları yeni olmasına rağmen, Altın Sertifikalarının dayanak varlığı olan “Altın” hepimizim uzun yıllardır aşina olduğu bir yatırım aracı. İşte Altın Sertifikaları da, tasarruflarını altında değerlendirmek isteyen yatırımcılara, bu işlemi Borsa’daki yatırım hesapları üzerinden güvenilir, pratik ve avantajlı bir yolla gerçekleştirme imkânı tanıyor.

Altın Sertifikası (ALTIN S1) Nedir?

Altın Sertifikaları, Borsa İstanbul Pay Piyasası bünyesinde kurulan Emtia Pazarı’nda Piyasa Yapıcılı olarak işlem gören, altın dayanak varlıklı bir yatırım enstrümanı.  

“Altın Sertifikası Nedir?” sorusunun cevabını daha basit yoldan kavrayabilmek için ise, Altın Sertifikaları, altın karşılığında ihraç edilen bir menkul kıymet olarak düşünülebilir.

Altın Sertifikalarında Piyasa Yapıcının Olması Ne Gibi Avantaj Sağlıyor?

Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki, Altın Sertifikaları tıpkı hisse senetleri gibi, satın alındıktan hemen sonra, tekrar satım işlemine konu olabiliyorlar. Ancak Altın Sertifikalarının etkin bir fiyatlamasının ve yüksek bir likiditesinin olması gibi unsurlar, yine diğer yatırım araçlarında olduğu gibi, o anki piyasa derinliğine göre değişim gösterebilir. İşte tam bu noktada, Altın Sertifikalarının piyasa yapıcılık faaliyetiyle işlem görüyor oluşu, bu anlamda yatırımcılar açısından avantaj sunan bir özellik olarak karşımıza çıkıyor.

Bilindiği üzere Altın, uluslararası piyasalarda Dolar üzerinden fiyatlanan bir emtiadır. Öte taraftan pratikte düşündüğümüz zaman, Türk Lirası cinsinden satılan Gram, Çeyrek, Cumhuriyet Altını gibi kıymetleri satın alanlar, bu araçları kuyumcular ve bazı bankalar yoluyla, Ons Altın fiyatının Türk Lirası cinsinden değerine yakın bir fiyattan nakde dönüştürebilmektedirler.

Bu bağlamda ele alınacak olursa, Borsa’da işlem gören Altın Sertifikaları için Piyasa Yapıcılık faaliyetinin bulunması da, Sertifikaların, Altın’ın uluslararası pazarlarda işlem gören fiyatına paralel bir fiyattan nakde dönüştürülebilen bir yatırım aracı olmasına katkı sunacaktır.

Buna göre Altın Sertifikalarında Piyasa Yapıcılık faaliyeti üstlenen kurum, anlık olarak Matriks veri terminalinde açıklanan;

Spot ONS Altın fiyatı* Spot Dolar/TL kuru* 0,0321507465¹* 0,995/100²

formülü üzerinden Altın Sertifikaları için hesaplanan değere, alış-satış makası eklemek suretiyle kotasyon girmektedir.

¹ Ons altını gram cinsine dönüştürme çarpanı.

² Altın Sertifikalarına dayanak oluşturan altının saflık derecesi ya da ayarı.

Altın Sertifikalarının Özellikleri Nelerdir?

Altın Sertifikaları, T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü (Darphane) tarafından ihraç ediyor ve her 1 lot Altın Sertifikası 0,995 saflığında, 0,01 gram (1 santigram) altına karşılık geliyor. Diğer bir ifadeyle, örneğin kuyumcudan 24 ayar Gram Altın almak ile Borsa üzerinden 100 lot Altın Sertifikası almak arasında çok bir fark yok; çünkü tıpkı fizikî altın gibi, Altın Sertifikalarının da herhangi bir vadesi yok.

Ayrıca 1 lot Altın Sertifikası, 1 gram Altın’ın %1’ne karşılık geldiğinden, yatırımcılar sertifikalar sayesinde, fizikî altın yatırımına nazaran çok daha küçük hacimli alım-satımlar yapabilme gibi bir imkâna da sahipler.

Üstelik, Altın Sertifikaları ile yatırımcılar Borsa’da anlık olarak alım-satım işlemi yapabilecekleri gibi, dilerlerse Altın Sertifikalarının Borsa İstanbul'da işleme açılmasından 4 ay sonra sertifikaları fizikî olarak altına dönüştürebilecekler.

5 ton Altın karşılığında 500.000.000 adet sertifika ihraç tavanı bulunan Altın Sertifikalarının takası ise, pay piyasasında olduğu gibi T+2 olarak uygulanıyor ve yine Altın Sertifikaları saklaması MKK (Merkezi Kayıt Kuruluşu) nezdinde yapılıyor. Dolayısıyla yatırımcılar satın aldıkları Altın Sertifikalarını, MKK hesaplarından takip edebiliyorlar.

Altın sertifikaları pay bazında devre kesici uygulamasına tabi değil. Ancak Endekse Bağlı Devre Kesici Sistemi uygulamaya konulduğunda, Altın Sertifikaları işlemleri de geçici olarak askıya alınıyor. Bununla birlikte Altın Sertifikalarında kredili alım ve açığa satış işlemi yapılamıyor.

Fiyat marjı şu an için %5 olarak belirlenmiş olan Altın Sertifikaları için en küçük fiyat adımı ise 1 kuruş olarak uygulanıyor.

Altın Sertifikalarının Yatırımcıya Sağladığı Avantajlar Nelerdir?

Fizikî altın alım-satımı yapılması yerine, Altın sertifikası yoluyla altına yatırım yapılmasının birçok bakımdan avantaj taşıdığını söyleyebiliriz.

İlk olarak Altın Sertifikası almak için, Kapalıçarşı’nın ya da bir kuyumcunun yolunu aşındırmanıza hiç gerek yok; bunun yerine tek yapmanız gereken, akıllı telefonunuz üzerinden yalnızca birkaç adımlık bir işlemle Borsa’ya alım emri göndermek… Elbette bu sayede, Altın ile orta veya uzun vadeli yatırım yerine, eğer tercih ediyorsanız günlük alım satımlar yapabilmeniz de çok daha kolay ve pratik bir hâle gelmiş durumda.

Öte taraftan, burada altınım kaybolur veya çalınır endişesine de mahal bulunmuyor; zira Altın Sertifikalarınız MKK’de adınıza kayıt altında alınıyor ve e-YATIRIMCI uygulaması üzerinden “Yapılandırılmış Ürünler” kıymet sınıfı altında “Darphane Sertifikası – Altın”  türü adıyla takip edilebiliyor. Ve hatta güvenliği bir üst boyuta taşımak isterseniz, yine uygulama üzerinden Sertifikalarınızın alım-satımına blokaj da uygulayabilirsiniz.

Altın Sertifikalarının alım-satım masrafları, piyasa şartlarına göre değişebilen anlık fiyat makasına ve çalıştığınız aracı kurumun size uyguladığı komisyon oranlarına göre farklılık gösterebilir; fakat buna rağmen fizikî alım-satımlara göre, Altın sertifikası işlem maliyetlerinin daha rekabetçi düzeylerde olması beklenir.

Son olarak Altın Sertifikalarından elde edilen kazançlara uygulanan stopaj oranı mevcut durumda %0’dır.

Altın Sertifikalarının, Fizikî Dönüşümü Nasıl Yapılacak?

Buraya kadar incelediğimiz üzere, Altın Sertifikaları işlemlerinin, hisse senedi alım-satım kolaylığında altına yatırım yapmanın son derece pratik ve alternatif bir yolu olduğunu birçok yönden görmüş bulunuyoruz.

Şimdi ise bu aracın kendine has farklı bir yönünden bahsedeceğiz, yani Altın Sertifikalarının arzu eden yatırımcılar için fizikî olarak Altına dönüştürülebilme özelliğinden…

Altın Sertifikalarının fizikî dönüşüm özelliği, ben altını illa en sonunda somut biçimde elimde bulundurmak ve onun parıldamasını görmek istiyorum diyenler için sunulmuş bir imkân. Peki, fizikî dönüşüm yapmak isteyenler, bunun için nasıl bir yol izlemeliler?

İlk olarak fizikî dönüşümlerin, Sertifikaların Borsa İstanbul'da işleme açılmasından (21.11.222) 4 ay sonra başlayacağının yeri gelmişken altını bir kez daha çizelim. Diğer taraftan böyle bir talepte bulunmak için, yatırımcının en az 50 grama karşılık gelen Altın Sertifikasına sahip olmaları şartı bulunuyor; ki bu da 5000 lot sertifikaya denk geliyor. Bunun üzerinde Altın Sertifikasına sahip olan yatırımcılar, 50 gramdan başlamak şartıyla, 10 gramın katları üzerinden fizikî dönüşüm talebinde bulunabiliyorlar. Fizikî talep için azami sınır ise 100.000 lot sertifika, yani 1000 gram Altın olarak belirlenmiş.

Yukarıdaki şartlar sağlandığında, fizikî dönüşüm talebinde bulunacak yatırımcılar, sertifikaların saklanmasının yapıldığı aracı kuruma, dönüşüm isteğini iletebilecekler. Söz konusu talep sonrasında, MKK nezdindeki hesapta Altın Sertifikaları bloke edilecek; ancak yatırımcı talep gerçekleştirdiği gün, saat 16.00’ya kadar, dönüşüm talebini geriye çekebilecek ve bu durumda bloke kaldırılacak.

Dönüşüm talebi tamamlandığında fizikî altın teslimi, yine yatırımcının tercihine göre, istenirse Darphane merkezinde veya adrese gönderim suretiyle gerçekleştirilecek. (Adrese teslim tercihi durumda, nakliye ücreti, yatırımcı tarafından karşılanacak.)

Altını darphaneden almak isteyenler, talep iletimini takip eden 4. iş günü, altınlarını teslim alabilecekler. Adrese gönderimi tercih edenlerin altınları da, yine talep iletimini takip eden 4. iş günü kargoya verilecek. Gönderilen kargo yatırımcıya ulaşmadığı takdirde, yatırımcı fizikî altını Darphane merkezinden alacak.

Talep gerçekleştikten sonra fizikî alımın yapılabileceği ilk günden sonra 10 gün içerisinde teslim alınmayan 50-500 gram arasındaki altınlar için günlük 50 TL; 500 gram ve üzerindeki altınlar için ise günlük 75 TL saklama ücreti tahsil edilecek.

Adreste yatırımcıya teslim edilemediği için Darphane merkezine iade edilen altınlar için de, iade tarihinden 10 gün geçtiği hâlde Darphane merkezinden teslim alınmadığı takdirde, yine yukarıdaki saklama ücretleri üzerinden tahsilat yapılacak.

Not: Çoğu aracı kurumun aynı zamanda saklama yetkisi de bulunmakla birlikte, bazı aracı kurumlar saklama hizmetini başka bir kurum üzerinden yapıyor olabilirler. Altın Sertifikanızın hangi kurum nezdinde saklandığı bilgisine MKK’deki kayıt üzerinden ulaşabilirsiniz.

GCM Yatırım Üzerinden Altın Sertifikası Nasıl Alıp-Satılır?

Eğer GCM Yatırım’da, bir Borsa Yatırım Hesabınız bulunuyorsa, hisse alım-satım yapabildiğiniz tüm işlem kanallarımız üzerinden ALTIN.S1 kodu ile hemen Altın Sertifikası alım-satımı yapmaya başlayabilirsiniz.

Henüz bir yatırım hesabınız bulunmuyorsa da, GCM Borsa sayfası üzerinden başvuru oluşturabilirsiniz.

Üstelik bunu yaptığınızda, adınıza tanımlanacak ücretsiz GCM Borsa Deneme Hesabı sayesinde 100.000 TL sanal parayla hiç risk almadan Borsa İstanbul’da yatırım yapmanın nasıl bir deneyim olduğunu keşfe başlayabilirsiniz.

GCM Yatırım ile Borsa Yatırımı Yapmak İçin Ücretsiz Demo Hesabınızı Şimdi Oluşturun