Lisanslı ve Geniş Yetkili Aracı Kurum - Lisans No: G-039 (398)

VİOP Kontrat Fiyatları Nasıl Belirlenir, Nasıl İşlem Yapılır?

Aysel Aydemir - Kıdemli Kurumsal İçerik Yönetmeni

Vadeli işlem ve Opsiyon Borsası’nda (VİOP) işlem gören vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin (kontrat) fiyatlarının nasıl belirlendiği konusunda yatırımcının ana hatlarıyla bilgi sahibi olması işlem stratejilerinin başarısı açısından önemlidir.

Yatırımcının spot piyasalarda işlem gören ürünlerin gelirlerine daha küçük teminatlarla erişebilmesini sağlayan VİOP, yatırımcıya şu avantajı da sunar; dayanak varlığın fiyatı üzerinden vadeli ürünün fiyatının öngörülmesi. Fakat bu stratejiyi herkes kullanamaz çünkü VİOP kontratlarının fiyatlarının belirlenmesinde dayanak varlığın ilişkisini genelde kuramaz. Dolayısıyla vadeli işlem sözleşmeleri ve opsiyon sözleşmelerinin fiyatlarının nasıl belirlendiğinin bilinmesi çok önemlidir.

VİOP’ta işlem gören vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin fiyatlarının belirlenmesinde dayanak varlık fiyatı, vade, faiz oranı, temettü getirisi gibi unsurlar üzerinden fiyatlama yapılır. VİOP kontrat fiyatları teorik fiyat (başlangıç fiyatı), günlük uzlaşma fiyatı, cari fiyat, vade sonu uzlaşma fiyatı, kullanım fiyatı, kapanış fiyatı gibi VİOP kontratları için fiyatlama çeşitleri mevcuttur.

VİOP’ta yukarda belirtiğimiz gibi VİOP kontrat fiyatlarında birçok fiyatlama mevcuttur fakat biz yatırımcılar tarafından en çok merak edilen VİOP kontrat fiyatları nasıl belirleniyor sorusunu cevaplamaya çalışalım.

VİOP kontratlarının fiyatlarının belirlenmesi

Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinde işlem yapan yatırımcılar için sırasıyla VİOP kontratlarının fiyatlarının nasıl belirlendiğine değinelim. İlk olarak teorik fiyatı nasıl belirleniyor üzerinde duralım;

1-VİOP kontratlarının teorik fiyatının belirlenmesi

VİOP kontratlarının (sözleşmelerinin) fiyatının nasıl belirlendiğini formül üzerinde izlemeden önce fiyatı etkileyen unsurları açıklayalım;

*Dayanak varlık spot fiyatı

*Faiz oranı

*Temettü getirisi

*Vadeye kalan gün sayısı

VİOP kontratlarının teorik fiyatının aşağıdaki formül ile hesaplanır;

Teorik Fiyat= DF x (1+(Faiz oranı-temettü getirisi) x (VKG)/365)

DF= Dayanak Varlık spot fiyatı

VKG=Vadeye kalan gün sayısı

2-VİOP kontratlarının fiyatlamalarında kullanılan diğer fiyatlar

VİOP kontratlarının fiyatlamalarında kullanılan fiyatları diğer makalelerimizde daha kapsamlı olarak anlatacağız. VİOP’ta kullanılan fiyatlar hakkında genel bir bilgi sahibi olunması açısından kısaca şu şekilde fiyatlamalara değinelim;

Cari fiyat: Vadeli piyasalarda yatırımcının seans içinde alım ve satım yaptığı  anlık yani spot fiyattır.

Uzlaşma fiyatı: Vadeli işlem ve opsiyon piyasalarında sözleşmelerin gün sonunda teminatların güncellenmesi ve geçici kar zararın hesaplanması amacıyla hesaplanan değerdir. Uzlaşma fiyatı, gün sonunda gerçekleşen son 10 dakika içindeki fiyatın miktar ağırlıklı ortalaması alınarak hesaplanır. Eğer on dakika içinde 10 işlem gerçekleşmedi ise geriye doğru on işlemin ağırlıklı ortalaması alınır.

Vade sonu fiyatı: Vadeli piyasalarda işlem gören sözleşmenin bugünden vade sonunda teslim ve tesellümün yapılacağı taşıma maliyetini de içeren değerdir.

Kullanım fiyatı: Yatırımcıya belirli bir ürünü belirli bir vadeye kadar ya da vadede alma ve satma hakkı veren opsiyon sözleşmelerinde alım ve satımda uygulanacak fiyattır.

Not: VİOP vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin teorik ya da başlangıç fiyatları düzenli olarak Takasbank tarafından hesaplanmakta ve yayınlanmaktadır. Kişisel olarak hesaplamak yerine Takasbank’ın https://www.takasbank.com.tr/tr/Sayfalar/bias-viop-risk.aspx  adresinden Span Parametre Tablosu dosyasına girilerek VİOP kontratlarının başlangıç fiyatları hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Bu arada aracı kurum tarafından da düzenli olarak teminat değişimleriyle ilgili yatırımcı bilgilendirilmektedir.

DENEMEYE viop İLE BAŞLAYIN

Denemeye başla butonuna tıklayarak GCM'den elektronik ileti almayı, kullanım koşullarını, kişisel verilerin işlenmesine ilişkin aydınlatma metni ve izin formu'nu kabul ediyorum.
Diğer Makaleler
Hayatımızın her alanında borç-alacak ilişkileri ile karşılaşırız: Bir arkadaşımıza borç vermek, bankadan kredi çekmek ya da bir ürünü taksitle almak… Bu gibi ilişkilerde temel kural ve beklenti, borcun zaman ...
Bir borsa düşünün ki, Wall Street’in gölgesinde doğmuş; ancak eski usul kâğıt listeler ve telefonla yürütülen dağınık işlemleri elektronik ortama taşıyarak finansal sistemde bir devrim yaratmış olsun. B ...
Bim’e uğrayıp alışveriş yaptınız, Garanti Bankası’yla para gönderdiniz, THY ile bir yerlere uçtunuz, belki de bir Ford ya da Tofaş aracına bindiniz. Ülker ile tatlı krizinizi yatıştırdınız. Turkcell ya da Türk Teleko ...
Gerek tahviller (bonds) gerekse bonolar (bills), bir yatırımcının kamu kuruluşuna/devlete veya özel bir şirkete/bankaya verdiği borcu temsil eden sabit getirili menkul kıymet sınıfında bir yatırım aracıdır. Tahvil Nedir? Tahviller, devletlerin ...
Altın takıyorsunuz, kahve içiyorsunuz, arabaya benzin alıyorsunuz… Günlük yaşamda sıradan görünen bu eylemlerin arkasında, küresel ekonominin en köklü piyasalarından biri yatıyor: Emtia piyasası. Teme ...
Endeksler, hisse senetleri, tahviller ve benzeri varlık gruplarının genel performansını takip etmek için tasarlanmış ve yatırımcılara piyasaların nabzını tutma imkânı sağlayan temel göstergelerdir. Türkiye’de ve dün ...
ÜCRETSİZ DENEME HESABI İLE RİSK ALMADAN DENEMEYE BAŞLAYIN!
Denemeye başla butonuna tıklayarak GCM'den elektronik ileti almayı, kullanım koşullarını, kişisel verilerin işlenmesine ilişkin aydınlatma metni ve izin formu'nu kabul ediyorum.
Yardıma mı ihtiyacınız var? Müşteri temsilcimize merhaba deyin!
Web sitemizi ziyaret eden kullanıcılara mümkün olan en iyi yatırım deneyimini sunabilmek için çerezler (cookieler) kullanmaktayız. Çerez politikalarımızın detaylarına buradan ulaşabilirsiniz.