RSI (Relative Strength Index) Nedir? RSI Nasıl Yorumlanır?

RSI (Göreceli Güç Endeksi) indikatörü Welles Wilder tarafından kaleme alınan ve 1978 yılında yayımlanan “New Concepts in Technical Trading Systems (Teknik Ticaret Sistemlerinde Yeni Konseptler)” kitabında tanıtıldı.

Günümüzde RSI, teknik analizin en çok bilinen ve kullanılan aşırı alım-satım indikatörlerinden biridir. Hemen hemen tüm teknik analiz modüllerinde bulunan RSI, 0 ile 100 arasında bir değer alır ve herhangi bir finansal aracın aşırı ya da düşük fiyatlı olduğunu yorumlamak için kullanılır. Ki bu özelliği dolayısıyla o aslında bir osilatördür, yani salınım göstergesidir.

RSI Nasıl Hesaplanır?

Aslında hiçbir yatırımcı RSI hesaplamıyor, ancak nasıl hesaplandığını bilmek RSI’ı yorumlamak açısından önemli.

RSI hesaplanırken, aşağıdaki formülle başlayan iki adımlı bir hesaplama kullanır:

Bu denklemde kullanılan RS değeri de şu şekilde bulunur:

Formüllerde yer alan _n değeri RSI’ın hangi periyot için hesaplandığını gösteriyor. RSI’ın varsayılan periyotu ise 14. Diğer bir ifadeyle, teknik analiz indikatörü olarak grafiğe RSI’ı eklediğinizde, ilk gelen RSI değeri hep 14 periyota ait oluyor.

Not: 14 periyotluk RSI değeri, açık olan grafiğin süresine göre gelir. Örneğin günlük grafikte RSI açtığınızda, RSI 14 günlüktür; ancak grafiği saatliğe çevirirseniz, RSI da otomatik olarak 14 saatlik hesaplanır.

Basit olması açısından 5 günlük bir RSI hesaplama örneği yapalım.

Buradan yola çıkarak RSI’ı şu şekilde buluruz;

RSI değerini 50 bulduk. Fiyatlar 5 günün 3’ünde yükselmiş, 2’sinde ise düşmüş. Ancak toplam yükseliş miktarı, toplam düşüş miktarına eşit. 5 lira yükselmiş, 5 lira düşmüş. Yükselenlerin gücü, düşenlerin gücüyle dengede ve RSI bu yüzden 50.

Buradan yola çıkarak şu çıkarımda bulunmamız mümkün: Örneğin RSI varsayılan 14 periyotluk değeriyle hesaplandığında 50’nin üzerinde bulunuyorsa, mevcut fiyat 14 periyot öncesinden daha yüksek; 50’nin altında ise başlangıca göre daha düşük.

Diğer taraftan RSI hiçbir zaman 0’ın altına düşemez ve 100’un üstüne çıkamaz, osilatör denmesinin sebebi de zaten buradan kaynaklanıyor.

Dikkat: RS hesaplanırken, düşen günlerdeki düşüş miktarının ortalaması alınırken negatif değer kullanılmıyor.

RSI Nasıl Yorumlanır?

Şimdi işin en kritik noktasına, yani “RSI nasıl yorumlanır?” sorusuna geldik. Önce en basit yorumlanma şekliyle başlayalım.

RSI bilindiği üzere 0 ile 100 arasında salınım yapmaktadır ve 30 değerini aşağıdan yukarı kesen bir RSI fiyatların yükselişe geçebileceği;

70 değerini yukarıdan aşağı kesen bir RSI ise fiyatların düşmeye başlayabileceği şeklinde yorumlanır.

Grafik 1. RSI'ın (14) 30'u aşağıdan yukarıya kesmesi

Grafikte örnek bir kesişme görüyoruz. 21 Nisan 2021 tarihinde 29,7 olan RSI, 22 Nisan günü 34,1’e yükseliyor ve referans değerimiz 30’u kesiyor ve fiyatlar yükseliyor.

Çok kolaymış dediğinizi duyar gibiyim; ancak bu şekilde kullanım her zaman bizi kârlı çıkarmaz. Şunu unutmamak gerekir ki, bu yorumlama tarzı, daha çok yatay piyasalarda çalışırken, kuvvetli trend yapan piyasalarda çok fazla işe yaramamaktadır.

Trend yapan piyasalarda iyi sinyaller üretmeyen RSI’ın bu zaafını; RSI’ı, bize “Piyasada trend var mı yok mu?” sorusuna cevap verecek, örneğin DMI (directional movement index) türünden bir başka indikatörle birlikte kullanarak bir nebze aşabiliriz.

Grafik 2. RSI aşırı alım bölgesinde

Yine Bist-100 Endeksi’ne ait fiyat bir fiyat grafiği, RSI’ın trend yapan piyasalarda nasıl kullanışlı olmadığını gözler önüne seriyor. RSI 22 Ekim 2022’de 70’in üzerine çıkıyor ve uzun süre aşırı alım bölgesinde kalıyor. Fakat RSI, uzun süre aşırı alım bölgesinde olmasına rağmen, fiyatlar da artmaya devam ediyor. Öyle ki fiyatlarda düzeltme görüldüğü seviyelerde, RSI 95 seviyelerine kadar çıkıyor.

Kısacası trend yapan bir piyasada RSI, uzun süre aşırı alım veya aşırı satım bölgesinde kalarak yanıltıcı olabiliyor.

RSI Uyumsuzluk Nasıl Yorumlanır?

Her indikatörde olduğu gibi, RSI ile fiyat grafiği arasında görülen uyumsuzluklar bize önemli ve güçlü sinyaller verir. Diğer bir ifadeyle RSI indikatörünü incelerken, fiyat ile aralarında uyumsuzluk olup olmadığı mutlaka kontrol edilmelidir.

RSI Pozitif Uyumsuzluk ve RSI Negatif Uyumsuzluk olmak üzere karşılaşabileceğimiz iki tür uyumsuzluk oluşumu var.

Grafik 3. RSI Pozitif Uyumsuzluk

Önce pozitif uyumsuzlukla başlayalım. Grafik 3’te fiyatlar yeni dipler görüyor, ancak RSI’da tam tersine yükselen dipler söz konusu. İşte bu tipik bir pozitif uyumsuzluk işareti.

Grafik 4. RSI Negatif Uyumsuzluk Örneği

Bu grafikte ise RSI negatif uyumsuzluk gösteriyor. Fiyatlar yeni tepeler yaparken, RSI’ın yeni zirvesi bir öncekinden daha düşük. Ayrıca hemen sonra RSI 70’in altına sarkıyor ve yönünü aşağıya çeviriyor. Güçlü bir düşüş sinyali.

Dikkat: RSI uyumsuzluk tespiti yaparken, daima RSI’ın gösterdiği yön esas alınır.

RSI Alternatif Kullanım Biçimleri

Teknik analizde kullanılan ortalama, formasyon, destek ve direnç gibi diğer göstergeler RSI üzerine de uygulanabilir.

Diğer yandan, fiyatlardaki trendler, ilginç bir şekilde RSI’da da görülebilir. Bu durumda, fiyat ile beraber RSI’a çizilecek bir trend çizgisinde yaşanan dönüş, fiyatlardaki dönüşe yönelik erken bir uyarı olarak değerlendirilebilir.

Ayrıca RSI için, orta çizgi, yani 50 seviyesi de, fiyat yönünü belirmemek için çok önemli bir referanstır ve RSI’ın 50 seviyesinin üzerinde ya da altında olmasına göre bu seviye, destek ve direnç bölgesi gibi çalışabilir.

GCM Yatırım Farkıyla, Borsa İstanbul’da Yatırım Yapın

Geleceğinizin inşasına bugünden başlayın ve yarınlarınıza yatırımı ertelemeyin.

Öyleyse şimdi siz de GCM Yatırım’da kendiniz için bir Yatırım Hesabı başvurusu yapın ve tasarruflarınızı Borsa İstanbul’da değerlendirin.

Üstelik borsa hesabınız açılana kadar, dilerseniz GCM Yatırım’ın sunduğu eşsiz ayrıcalıktan siz de faydalanabilir ve kullanımı tamamen ücretsiz olan “Demo Hisse Hesabı” ile 100.000 TL sanal parayla hiç risk almadan Borsa İstanbul’da yatırım yapmanın deneyimini yaşayabilirsiniz.

GCM Yatırım ile Borsa Yatırımı Yapmak İçin Ücretsiz Demo Hesabınızı Şimdi Oluşturun