Merkez Bankası Başkanlarının Konuşmaları Nasıl Çözümlenir?

Gelişmiş ülkelerin merkez bankaları, küresel ekonomiye ve finans piyasalarında işlem gören varlıkların fiyatına yön verebilecek para politikaları araçlarına sahip olmaları nedeni ile tüm dünya tarafından büyük bir dikkatle takip edilmektedirler. Özellikle FED, ECB, BOJ ve BOE* gibi dünyanın önemli merkez bankalarının aldıkları kararlar, hisse senetlerinden emtia fiyatlarına, para birimlerinin değerinden, tahvil faizlerine kadar birçok enstrüman üzerinde etkili olabilmektedir.

Bu bağlamda yatırımcılar da, merkez bankalarının gelecekte alacakları olası kararları tahmin edebilmek için, konuya ilişkin en yetkili kişiler olan merkez bankası başkanlarının konuşmalarını ve kullandıkları ifadeleri yakından analiz etmeye çalışmaktadırlar. Çünkü genelde her ay yapılan merkez bankası toplantılarında alınan kararlar kadar, başkanların yaptıkları basın açıklamaları da değerli bilgiler ve ipuçları verebilmektedir.

Forex piyasası yatırımcılarını doğrudan ilgilendiren veilgili para biriminin sert değer değişikliklerine maruz kalmasına yol açabilen merkez bankası başkanlarının konuşma tarzlarını ana hatları ile ikiye ayırabilmek mümkündür. Piyasada, “güvercin” ve “şahin” açıklamalar (dovish ve hawkish) olarak nitelendirilen kalıp haline gelmiş bu konuşma şekilleri, bankanın ilerleyen toplantılarında bekle-gör stratejisi mi, yoksa agresif hamleler yapacak politikaları mı tercih edeceğini tahmin edebilmek adına büyük önem taşımaktadır.

Örneğin, ECB Başkanı Mario Draghi’nin, Banka’nın para politikası kararları yayınlandıktan sonra, alınan kararların nedenlerini açıklamak üzere basın toplantısında “yatıştırıcı” (dovish-güvercin açıklamalar) ifadeler kullandığını ve piyasa beklentisinin de ilerleyen aylarda ECB’den bir faiz indirimi beklentisi içerisinde olduğunu varsayalım. Bu çerçevede Draghi, Euro Bölgesi ekonomisinde toparlanmanın devam ettiğine ve Banka yetkililerinin açıklanan verileri yakından incelemeye devam edeceğine yönelik ifadeler kullanabilir ki, buradan ECB’nin mevcut durumu izlemeye devam etmek istediği ve politikalarında herhangi bir değişiklik yapmayı düşünmediği mesajı alınabilir. Piyasa katılımcılarının faiz indirimi içerisinde olduğunu düşünürsek, politikada değişikliğin yapılmayacağı yönünde oluşacak izlenim nedeni ile Euro’da sert yükselişler izlenebilir. Bu değer kazanımlarının temelinde ise, faiz indirimi sinyali alınacağını fiyatlayan yatırımcıların, Draghi’nin“güvercin açıklamalar” yapması ile bu beklentiden çıkmaları yatmaktadır. Piyasada merkez bankasının faiz indireceği beklentileri para biriminin değer kaybetmesine neden olurken, faiz oranlarının yükseltileceği beklentisinin oluşması, genel olarak para biriminde yükselişler görülmesine neden olmaktadır.

Diğer taraftan, Draghi’nin Euro Bölgesi ekonomisinde zayıflıklar gördüklerini ifade ederek, ECB’nin bu durum karşısında müdahale edebileceğini söyleyen “şahin açıklamalar” yapması, faiz indirimi yapılacağını ya da piyasada dolaşan para miktarını artıracak yeni genişlemeci para politikalarının uygulamaya koyulabileceği beklentilerinin oluşmasına yol açabilir. Bu durumda küresel yatırımcılar Euro’nun ilerleyen aylarda daha düşük değerli bir para birimi olacağını fiyatlayarak, kıtanın ortak para biriminde satış pozisyonlarını artıracakları için, Euro’da sert düşüşler gözlemlenebilecektir.

Temel olarak incelendiğinde, aslında merkez bankası başkanlarının, ekonomik gidişata ilişkin söylemlerinin ne yönde olduğunun önemli bir faktör olarak öne çıktığını görebiliyoruz. Başkanların, ekonomiye destek vermenin gerekli olup olmadığını ifade ederken sergiledikleri tavır, gelecek toplantılarda alınacak olası kararlar için ipuçları içermektedir. Genel çerçevede de, konuşma sırasında basına yansıtılan bu tavrın yatıştırıcı ya da agresif olmasına göre piyasalarda oluşacak beklentiler, para birimi değeri üzerinde sertdeğer değişikliklerine yol açabilmektedir. Bu bağlamda, başkanların yaptıkları konuşmalarda vermek istedikleri mesajı doğru anlayabilmenin, Forex piyasasında alınacak pozisyonlar için büyük önem taşıdığını söyleyebiliriz.

*FED: ABD Merkez Bankası
*ECB: Avrupa Merkez Bankası
*BOJ:Japonya Merkez Bankası
*BOE: İngiltere Merkez Bankası