Otomotiv Sektöründe Dominant Şirketler Ve Otomotiv Satışları
Borsa İstanbul’da Metal Eşya Makina sektörü içerisinde işlem gören Otomotiv şirketlerine baktığımızda FROTO, TOASO, DOAS, OTKAR, KARSN, JANTS ve ASUZU olduğunu görmekteyiz. Raporumuzda sektörde dominant olarak kabul edeceğimiz FROTO ve TOASO’yu inceleyeceğiz.
Aşağıdaki grafiklerde FROTO ve TOASO’nun Metal Eşya Makina Sektörü ile hareketleri görülmektedir.
Bilanço Değerlendirmeleri;
FROTO; Şirket 2Ç23’de beklentilerin biraz üzerinde 6,727 Milyon TL net kar açıkladı. Beklentiler 6,407 Milyon TL düzeyindeydi. Şirket net karında geçen yılın aynı çeyreğine göre %82 artış kaydetmiş oldu. Karlılıktaki artışın ana faktörleri ise enflasyonist ortamda araçlara artan talep ile şirketin yurtiçi satışlarındaki büyümesi, ihracattaki %114’lük artış buna karşılık kur etkisi ve Romanya faaliyetleri olarak belirtilebilir.
İlk yarıda şirketin Yurt içi toptan satışları yıllık %73 artarak 59.456 adete ulaşmıştır. Yurt içi satış gelirleri ise yıllık %190 artarak 37.437 milyon TL olmuştur. İhracat adetleri Craiova Fabrikası’nın da etkisiyle yıllık %68 artmış ve 253.337 adete yükselmiştir. İhracat gelirleri adetlerindeki artış ve kur etkisine bağlı olarak yıllık %114 artışla 102.419 milyon TL olarak açıklanmıştır.
Kaynak: Ford Otosan
Şirketin 2023 yılı beklentilerinde de yukarı yönlü güncellemeler gerçekleşti. Toplam Otomotiv Pazarı beklentileri 800 – 850 bin adetten 1.000 – 1.100 adete, perakende satış adeti beklentisi 90 – 100 bin adetten 110 – 120 bin adete, toplam satış adeti beklentisi ise 640 – 670 bin adetten 660 – 690 bin adete çıkarılmıştır. Yukarı yönlü revizenin yapılma sebebi ise pazarda beklenen güçlü talep olarak belirtilmiştir. Yatırım harcaması ve ihracat yönündeki beklentilerinde ise değişikliğe gidilmemiştir. İhracat beklentisi 550 – 570 bin adette ve yatırım harcamaları da 1.000 – 1.050 milyon Euro olarak devam etmektedir.
TOASO; Şirket 2Ç23’de beklentilerin üzerinde 4,939 Milyon TL net kar açıkladı. Beklentiler 3,515 Milyon TL düzeyindeydi. Şirketin 6 aylık net karı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %145,3 artışla 7.373 Milyon TL’ye ulaşmıştır. 2023 yılının ilk 6 ayında geçen yılın aynı dönemine göre net satışlarında %61,6 artış kaydederek 42.107 Milyon TL’ye ulaşmıştır. Yılın ilk yarısında FAVÖK geçen yılın aynı dönemine göre %67,9 artışla 7.236 Milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
Kaynak: TOFAŞ
Yılın ilk yarısında otomotiv pazarına bakıldığında ise yurt içi otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %55,5 büyümeyle 556.369 adete ulaşmıştır. Yurt içi otomobil satışları geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %54,7 artış göstererek 430.372 adete ve hafif ticari araç pazarı ise geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %58,2 azalış kaydederek 125.997 adete ulaşmıştır. Tofaş'ın toplam adet satışları, yurt içi satışlarındaki yıllık %66'lık artışın etkisiyle ilk yarıda yaklaşık %9 artışla 131 bin adede ulaştı. İhracat sevkiyatları, esas olarak sözleşmenin sona ermesinin ardından Doblo üretiminin durdurulması nedeniyle 2023'ün ilk yarısında bir önceki yıla göre yaklaşık %53 düşüş gösterdi.
Şirket 2023 yılı beklentilerinde revizeye gitmiştir. Buna göre; toplam yurt içi perakende hafif araç pazarı beklentisi 875 – 925 bin araçtan 975 – 1025 bin araca yükselmiştir. Tofaş yurt içi satış adedi beklentisi 175.000 – 190.000 araçtan 190.000 – 200.000 araca yükselmiştir. Tofaş üretim beklentisi 230.000 – 255.000 araçtan 235.000 – 255.000 araca, vergi öncesi kar marjı ise >12%’den >14%’ye çıkarılmıştır.
Ek olarak Stellantis Otomotiv paylarının tamamının, Stellantis Otomotiv'in Türkiye'deki tüm faaliyet ve Stellantis markalarını içerecek şekilde şirket tarafından devralınmasına ilişkin Pay Devir Sözleşmesi imzalanmış olması şirketin üretimine ve nakit artırımına fayda sağlayacaktır.
→ Otomotiv Satışları
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneğinin (ODMD) açıkladığı verilere göre, Otomotiv Pazarı geçtiğimiz yılın Ağustos ayına göre %78,9 artış kaydederek 86.454 adete ulaştı. Ağustos ayında otomobil satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %87,7 artışla 66.131 adet olurken, hafif ticari araç pazarı %55,1 artışla 20.323 adete yükseldi.
Kaynak: ODMD
Kaynak: ODMD
Ocak – Ağustos 2023 döneminde ise Otomotiv Pazarı bir önceki yılın aynı dönemine göre %64,7 artış göstererek 755.282 adet olarak gerçekleşti. Otomobil satışları geçen yıla göre %64,3 artışla 582.419 adet, hafif ticari araç pazarı %66,4 artışla 172.863 adete ulaştı.
6 Temmuz 2023 tarihinde Ticaret Bakanlığı tarafından ‘’Otomotiv sektöründe son dönemlerde arz talep dengesini bozacak şekilde oluşan stokçuluk ve haksız uygulamaların ve bunlarla bağlantılı fahiş fiyat artışlarının önüne geçmek, sektörde rekabetçi, adil ve istikrarlı bir piyasa yapısını yeniden tesis ederek, motorlu kara taşıtı alım satımında etkinliği sağlamak için çalışmalarımıza titizlikle devam edilmektedir. Bakanlığımızca otomotiv sektöründe gerçekleşen stokçuluk eylemleri ve fahiş fiyat uygulamalarıyla mücadele kapsamında, tüketici mağduriyetlerine sebep olan uygulamaları ortadan kaldırmak adına ilave tedbirlerin uygulamaya alınmasına karar verilmiştir.’’ Açıklamasının otomotiv sektörüne olumlu yansıdığı ODMD verilerinde de görülmüş oldu.
- Açıklanan verilere göre toplam satışlarda FİAT 126.650 adetle ilk sırada yer aldı. 2.sırada ise RENAULT 77.048 adetle yer alırken 3.sırada ise FORD 70.763 adetle yerini aldı.
- Otomobil satışlarında da ilk sırayı FİAT aldı. Yılın ilk 8 ayında FİAT 85.334 adet otomobil sattı.
Kaynak: ODMD
Değerlendirme; Genel olarak sektöre ve incelemiş olduğumuz iki şirkete baktığımızda otomotiv satışlarında az da olsa gerileme yaşanmış olsa da en yüksek Ağustos ayı verilerine ulaşıldığını görmekteyiz. Satışlardaki artışın sebebini ise bulunduğumuz enflasyonist ortamla bağdaştırabiliriz. Tüketiciler araçları enflasyondan korunma amacıyla bir yatırım aracı olarak gördüğünden satışlarda da buna bağlı olarak yükselişler devam ediyor. Şirketler bazında baktığımızda da içinde bulunduğumuz dönemde parasal sıkılaştırma sürecinin başlamasıyla kredi maliyetlerindeki artışın şirketlere nasıl bir etki yaratacağını önümüzdeki bilanço döneminde daha net şekilde görmüş olacağız.
Teknik açıdan bakıldığında XMESY sektörü 740 – 775,85 USD bölgesi üzerinde pozitif seyrediyor. Bölge üzerinde kalıcılığın devamıyla 893 USD seviyesine doğru yukarı yönlü potansiyeli olduğunu düşünmekteyiz. Sektör yükselişin devamıyla 893 USD seviyesine ulaşırsa yeniden bir karar verme aşaması izlenebilir.