Sorularla Opsiyon

• Alım opsiyonu (Call Option): Alıcısına belirli bir vadede ya da vadeye kadar belirli bir miktarda varlığı (hisse, endeks, döviz, emtia, ekonomik gösterge, kıymetli maden…) belirli bir fiyattan alma hakkı veren opsiyon sözleşmesidir.
• Satış opsiyonu (Put Option): Alıcısına belirli bir vadede ya da vadeye kadar belirli bir miktarda varlığı (hisse, endeks, döviz, emtia, ekonomik gösterge…) belirli bir fiyattan satma hakkı veren opsiyon sözleşmesidir.

Alım opsiyonu, opsiyonu alan tarafa (uzun pozisyon sahibine) belirli bir vadede veya belirli bir vadeye kadar, önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikteki (hisse, endeks, döviz, emtia, ekonomik gösterge…)  alma hakkı veren opsiyon sözleşmesidir.

Alım opsiyonu alıcının opsiyondan doğan hakkını kullanmada serbest olduğu fakat satan tarafın (kısa pozisyon sahibini) alıcının talebi halinde yükümlülüklerini yerine getirmek zorunda olduğu opsiyonlardır.

Satım opsiyonu, sözleşmeyi alan tarafa belli bir vadeye kadar veya vadede, belirli bir miktarda bir varlığı (hisse, endeks, döviz, emtia, ekonomik gösterge…) belirli bir fiyattan satma hakkı veren, ancak satmaya zorunlu tutmayan, satan tarafı ise opsiyon alıcısının talebi halinde almakla yükümlü kılan sözleşmeyi ifade eder.

Opsiyon sözleşmeleri vade içinde hak kullandırma kullandırmama özelliğine göre Amerikan tipi ve Avrupa tipi olmak üzere ayrılmaktadır.

Avrupa tipi opsiyonlar, opsiyon alıcısının opsiyondan doğan hakkını sadece vade bitiminde kullanabildiği sözleşmelerdir.

Amerikan tipi opsiyonlar, opsiyon alıcısının opsiyondan kaynaklanan hakkını vade bitiminde ve vade içinde kullanabildiği sözleşmelerdir.

Opsiyonlar organize ve tezgahüstü piyasalar olmak üzere işlem gördükleri piyasalara göre 2’ye ayrılırlar. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası yurtiçi organize opsiyon piyasasına örnektir.  Forex opsiyon piyasası ise tezgahüstü piyasadır. 

Opsiyon kontratları standart olarak şu özellikleri taşır:

• Dayanak Varlıklar: Opsiyon sözleşmelerine hisse senetleri, dövizler, emtialar, ekonomik göstergeler, tahvil ve bonolar dahil çok geniş yelpazede yer alan ürün dayanak varlık olabilir.
• Sözleşme Büyüklüğü: 1 adet opsiyon sözleşmesi ile kaç adet dayanak varlığın alınıp satıldığını gösterir. Opsiyon sözleşmelerinde sözleşmenin büyüklüğü dayanak varlığa göre değişiklik gösterebileceği gibi organize ve tezgahüstü piyasada işlem görmesine göre de değişilir.
• Vade Ayları: Opsiyon sözleşmelerinde sözleşmenin itfa ayını gösterir.
• Sözleşmenin Vadesi ve Son İşlem Günü: Sözleşmenin bitim tarihini ve son işlem gününü gösterir.

Opsiyonun değeri karda, zararda ve başabaş olmak üzere 3 şekilde olabilir. Alım ve satım opsiyonlarının değerlerinin hesaplanması ise aşağıdaki formül üzerinden gerçekleşir.

Alım opsiyonları için

Asli Değerli (in the money - karda) = Dayanak Varlık > Kullanım Fiyatı

Alım opsiyonu sözleşmesinin kullanım fiyatının opsiyona konu olan dayanak varlık fiyatından düşük olması durumudur.

Başabaş Değerli  (at the money) = Dayanak Varlık Fiyatı = Kullanım Fiyatı

Alım opsiyonu sözleşmesinin kullanım fiyatının opsiyona konu olan dayanak varlık fiyatına eşit olması durumudur.

 Asli Değersiz(zararda- out the money) = Dayanak Varlık < Kullanım Fiyatı

Alım opsiyonu sözleşmesinin kullanım fiyatının opsiyona konu olan dayanak varlık fiyatından yüksek olması durumudur.

Satış opsiyonları için

Asli Değerli(karda – in the money) = Dayanak Varlık Fiyatı < Kullanım Fiyatı

Satım opsiyonu sözleşmesinin kullanım fiyatının opsiyona konu olan dayanak varlık fiyatından yüksek olduğu durumdur.

Başabaş Değerli ( at the money) = Dayanak varlık Fiyatı = Kullanım Fiyatı

Satım opsiyonu sözleşmesinin kullanım fiyatının opsiyona konu olan dayanak varlık fiyatına eşit olduğu durumdur.

Asli Değersiz(zararda – out the money) = Dayanak Varlık Fiyatı > Kullanım Fiyatı

Satım opsiyonu sözleşmesinin kullanım fiyatının opsiyona konu olan dayanak varlık fiyatından düşük olduğu durumdur.

Karda, zararda ve başabaş opsiyon nedir?

Opsiyonun değeri karda, zararda ve başabaş olmak üzere 3 şekilde olabilir. Alım ve satım opsiyonlarının değerlerinin hesaplanması ise aşağıdaki formül üzerinden gerçekleşir.

Alım opsiyonları için

Asli Değerli (in the money - karda) = Dayanak Varlık > Kullanım Fiyatı

Alım opsiyonu sözleşmesinin kullanım fiyatının opsiyona konu olan dayanak varlık fiyatından düşük olması durumudur.

Başabaş Değerli  (at the money) = Dayanak Varlık Fiyatı = Kullanım Fiyatı

Alım opsiyonu sözleşmesinin kullanım fiyatının opsiyona konu olan dayanak varlık fiyatına eşit olması durumudur.

 Asli Değersiz(zararda- out the money) = Dayanak Varlık < Kullanım Fiyatı

Alım opsiyonu sözleşmesinin kullanım fiyatının opsiyona konu olan dayanak varlık fiyatından yüksek olması durumudur.

Satış opsiyonları için

Asli Değerli(karda – in the money) = Dayanak Varlık Fiyatı < Kullanım Fiyatı

Satım opsiyonu sözleşmesinin kullanım fiyatının opsiyona konu olan dayanak varlık fiyatından yüksek olduğu durumdur.

Başabaş Değerli ( at the money) = Dayanak varlık Fiyatı = Kullanım Fiyatı

Satım opsiyonu sözleşmesinin kullanım fiyatının opsiyona konu olan dayanak varlık fiyatına eşit olduğu durumdur.

Asli Değersiz(zararda – out the money) = Dayanak Varlık Fiyatı > Kullanım Fiyatı

Satım opsiyonu sözleşmesinin kullanım fiyatının opsiyona konu olan dayanak varlık fiyatından düşük olduğu durumdur.

Opsiyon sözleşmesini alma ya da satma hakkı için ödenen fiyattır.

Opsiyon sözleşmesine konu olan hissenin, endeksin, malın, kıymetin veya finansal göstergenin, üzerinde anlaşılan ileri tarihteki alım veya satım fiyatıdır.

 Opsiyon sözleşmesini alan taraftır. Organize opsiyon piyasalarında uzun taraf, prim ödeme dışında herhangi bir yükümlülüğü bulunmadığından risk taşımaz.

Opsiyon sözleşmesini satan taraftır.

Opsiyon priminin etkileyen faktörlerin başında dayanak varlığın şu anki fiyatı, dayanak varlık ile işlem fiyatı arasındaki fark, işlem tarihine kalan süre, dayanak varlığın oynaklığıdır(volatilitesidir). Opsiyonun fiyatını hesaplarken web sitemizden faydalanabilirsiniz. 

Türev ve kaldıraçlı ürün olan opsiyon sözleşmelerinin de tüm finans ürünlerinde olduğu gibi avantajları ve riskleri bulunmaktadır.

Opsiyonların Avantajları

• Piyasanın yönünden bağımsız olarak doğru stratejilerle kazanma imkanı,
• Opsiyonların etkin kaldıraç gücünü kullanarak daha az yatırımlarla temel piyasalarda elde edilebilecek kazançların üstünde getiri elde etme imkanı,
• Risk ve getiri çeşitlendirmesi ile daha yüksek getiri sağlayan portföyler oluşturabilme imkânı,
• Ani fiyat dalgalanmalarına karşı mevcut yatırımları daha düşük maliyetlerle riskten koruma fonksiyonu,
• Opsiyonlarda kısa pozisyon imkanı ile çok daha esnek yatırım avantajı,
• Opsiyon satın alındığında, teorik olarak zarar opsiyon primi ile sınırlıdır ama kazanç sınırsızdır. Teorik olarak sınırlı zarar - sınırsız kar özelliği,
• Opsiyonların işlem maliyetleri oluşturdukları ekonomik değere göre çok düşüktür dolayısıyla düşük işlem maliyeti avantajı taşırlar. Düşük işlem maliyeti avantajı,
• GCM Yatırım opsiyonlarında 5 gün 24 saat işlem imkanı,
• Vade sonunu beklemeye gerek kalmadan istediğin zaman pozisyonu kapatabilme imkanı, (klasik opsiyonlarda vade sonu beklenmek zorundadır).

Opsiyonların dezavantajları

• Opsiyonlar kaldıraçlı varlıklardır ve tüm kaldıraçlı varlıklarda olduğu gibi kaldıraç etkisi ile yatırımcının teminatını kaybetme riski bulunmaktadır.
• Opsiyonların vade bitiminde teknik olarak değeri sıfırlanır. Bu nedenle elde tutulduğu sürece yavaş yavaş opsiyonun değerinde azalma olur. Eğer vade içinde opsiyonun değerinde anlamlı artış olmaz ise primin hepsini veya bir kısmını kaybetme riski vardır.
• Popülitesi düşük opsiyonlarda düşük likidite riski bulunmaktadır

GCM Yatırım avantajları ile yüksek likiditeli opsiyonlarda işlem yapabilirsiniz.

GCM Yatırım tarafından yüksek likidite sunulan Tesla ve Apple gibi dünyanın en popüler hisselerinin opsiyonları; altın, gümüş, ham ve Brent petrol gibi emtia opsiyonları; EURUSD paritesi dahil döviz opsiyonları; S&P 500 gibi dünya borsaları endekslerinin opsiyonları olmak üzere farklı risk ve getiriye sahip çok geniş yelpazede varlığın dayanak olduğu opsiyon sözleşmelerinde işlem yapabilirsiniz.

Bilinçli yatırımcı misyonu ile GCM Yatırım tarafından opsiyon piyasasının ve opsiyon ürünlerinin tanınması, işlem stratejilerinin gelişmesi amacıyla sunulan GCM Opsiyon Deneme hesabıdır. GCM Opsiyon deneme hesabını kullanarak 100.000$ sanal para ile işlemlere şimdi risk almadan başlayabilirsiniz.