01 Ekim 2025 Tarihli Makro Ekonomik Gelişmeler

“YURT DIŞI PİYASALARDA SON DURUM”

ABD’de Kapanma Başladı

ABD’de bütçe konusunda anlaşma sağlanamamasıyla birlikte 1 Ekim itibarıyla hükümet fonlaması kesildi. Bununla birlikte federal kurumlarda ücretsiz işten çıkarmalar başlarken, ABD endeks vadelileri geriledi. Bu aynı zamanda tarım dışı istihdam gibi önemli verilerin açıklanmasını da tehdit eden bir durum olarak takip ediliyor.

Demokrat ve Cumhuriyetçilerin bütçe konusunda anlaşma sağlayamaması sonrası Nasdaq vadeli işlemlerde 0,5% geriledi. Altın tekrar rekor kırarken, dolar endeksi sınırlı baskı gördü. ABD 10 yıllık tahvil faizi 4,14% bölgesinde seyrediyor.

Bütçe krizinde konu daha çok sağlık harcamalarında odaklanmış durumda. Trump, kapanma halinde işten çıkarmaları kalıcı olarak sağlamaya çalışacağını belirterek endişeleri daha da artırdı. Son kapanma yine Trump döneminde gerçekleşmiş ve fonlamanın 35 gün gerçekleşememesi ABD tarihine rekor olarak geçmişti.

Kongre Bütçe Ofisi açıklamalarına göre, kalıcı işten çıkarmalar dursa bile 750 bine dayanabilecek istihdamın ücretsiz izinle gönderilme ihtimali var. Cuma günü açıklanacak tarım dışı istihdam verisinin gecikmesi ise, ayın sonlarında para politikası beyanatı gerçekleştirecek olan Fed için sorun oluşturabilir.

Kapanma öncesinde bile, ABD ekonomisinde tüketici güveninin gerilediği dün Conference Board verisi ile görülmüştü. Almanya’da ise enflasyon 2,1%’den 2,4%’e yükselerek ECB Başkanı Lagarde’ın ılımlı enflasyon açıklamalarına karşı sonuç ortaya koydu.

ABD

ADP Özel Sektör İstihdamı

ABD’de özel sektör istihdamı Ağustos ayında 54 bin artış göstermişti. Bu veri, Temmuz ayındaki 106 binlik artış ve 60 – 70 bin aralığında yoğunlaşan piyasa beklentilerinin altında kalmış, zayıf istihdam endişelerini öne çıkarmıştı. Hizmet sektörü 42 bin istihdam sağlarken, ticaret – ulaşım – kamu hizmetleri 17 bin, eğitim ve sağlık 12 bin kayıplar bu tabloyu negatif etkilemişti. Mal sektöründe inşaat 16 bin ile katkı sağlarken, imalat sektörü 7 bin kayıp yaşadı.

Ücret artışları tarafında ise aynı işe devam edenlerin ücretlerinde yıllık artış oranı 4,4%, iş değiştirenlerde 7% olarak kayda geçmişti.

Piyasa beklentisi özel sektör istihdamının 50 bin artabileceği yönünde.

ISM İmalat PMI

ISM İmalat PMI Ağustos’ta 48 puandan 48,7 puana yükselmişti. Arka arkaya altıncı ayında da daralmayı işaret eden veride, üretimdeki düşüş etkili olmuş, yeni siparişlerin tekrar artması bu durumu dengelemişti. Talep koşulları zayıf seyrederken, girdi maliyetleri sınırlı bir yavaşlama göstermiş, yüksek kalmaya devam etmişti.

Piyasa beklentisi ISM İmalat PMI’ın 49 puana yükselebileceği şeklinde.

EURO BÖLGESİ

Enflasyon

Euro Bölgesi enflasyonu Ağustos’ta enerji maliyetlerindeki gerilemenin etkisiyle beklentilerin altında kalarak 2% düzeyinde oluşmuş ve önceki iki aydaki seviyesini korumuştu. Avrupa Merkez Bankası’nın hedefiyle paralel ilerleyen enflasyon, Banka’nın yakın zamanda faizlere müdahale edebileceği tahminlerini de baskılamıştı. Gıda enflasyonu 5,4%’ten 5,5%’e yükselirken, enerji maliyetleri 2,4%’lük gerileme ardından 2% gerilemişti. Hizmet enflasyonu ise 3,1% düzeyinde oluşmuştu. Çekirdek enflasyon aynı dönemde Ocak 2022’den beri en düşük seviyede, 2,3%’te sabit kalmıştı.

Piyasa beklentisi enflasyonun Eylül’de 2,2%’ye yükseleceği, çekirdek enflasyonun 2,3% düzeyini koruyacağı yönünde.