VİOP Akşam Seansı Hakkında Bilinmesi Gerekenler

VİOP’ta Akşam Seansı uygulamasına geçilmesiyle birlikte VİOP’ta Akşam Seansının İşleyiş Esaslarına yönelik bir çok soru geliyor. Özellikle akşam seansında nasıl işlem yapılır, akşam seansında hangi emir tipleri geçerli, akşam seansında gerçekleşen işlemlerde kar zarar hesaplamasının sonucu hangi güne yansır, teminat tamamlama gerekirse hangi gün yapılır gibi konular en çok merak edilenler arasında yer alıyor. Biz de bu çerçeve de VİOP Akşam Seansı ile ilgili merak edilenleri açıklamaya çalışalım.

VİOP Akşam Seansı uygulamasına 17 Ocak 2020’de geçildi

Borsa İstanbul A.Ş. tarafından 18.11.2019 tarihinde 2019/73 sayılı duyuru Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) Akşam Seansı uygulamasına 17 Ocak 2020 tarihinde geçilmiştir.

VİOP’ta işlem saatlerinin uluslararası piyasalar ile aynı anda açık olduğu sürenin artırılması amacıyla akşam seansı uygulamasına geçilerek yatırımcıların daha etkin risk yönetimi yapabilmelerine olanak sunulmuştur.

Akşam Seansı uygulamasına ait işleyiş esasları

VİOP’ta Akşam Seansı; mevcut durumda 09:30-18:15 saatleri arasında sürekli müzayede esasına göre düzenlenen normal seansı takip eden 19:00-23:00 saatleri arasında sürekli müzayede esasına göre düzenlenen bir seanstır.

Akşam seansında gerçekleşen işlemler bir sonraki gün gerçekleşecek işlemler ile beraber takasa konu olmaktadır.

VİOP Akşam Seansında işlem gören sözleşmeler

İlk etapta Endeks vadeli işlem sözleşmeleri (BIST 30, BIST Banka, BIST Sinai, BIST Likit Banka  ve BIST Banka Dışı Likit10) için akşam seansı düzenlenmiştir.

VİOP’ta Endeks Vadeli İşlem Sözleşmelerinde Gündüz ve Akşam Seans Saatleri

1- VİOP Seans Öncesi Akşam Seansı - 07:30:00

2- VİOP Sürekli Müzayede - 09:30:00

3- VİOP Seans Sonu - 18:15:00

4- VİOP Uzlaşma Fiyatı - 18:45:00

5- VİOP Günsonu - 18:46:00

6- VİOP  Akşam Seansı - 18:50:00

7- VİOP  Akşam Seansı Sürekli Müzayede - 19:00:00

8- VİOP  Akşam Seansı Sonu - 23:00:00

9- VİOP  Akşam Seansı Günsonu - 23:15:00

10- VİOP  Akşam Seansı Yayın - 23:30:00

 VİOP Akşam Seansı emirlerinin verilmesi

Normal seansta girilen bir emrin akşam seansında geçerli olabilmesi için emir girişi sırasında belirtilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde verilen emirler akşam seansını kapsamaz.

Akşam seansında özel işlem bildirimi yapılmayacak, esnek sözleşme oluşturulmayacaktır.

Akşam seansında gerçekleşen işlemler gün sonu ve vade sonu uzlaşma fiyatı hesaplamalarında kullanılmayacaktır.

Akşam Seansında geçerli emir türleri

Akşam seansı boyunca normal seansta olduğu gibi aynı şekilde emir iletilebilecektir. Akşam seansında piyasa emirleri kullanılmamaktadır.

Girilmiş olan emrin akşam seansında geçerli olabilmesi için emir girişinde belirtilmesi gerekmektedir. Emirler iptale kadar geçerli tarihli (TAR)ya da gün emir süreleri ile gönderilebilmektedir.

Emir girişinde Akşam Seansında geçerli olacağı belirtilmeden sisteme gönderilmiş ve henüz eşleşmemiş İKG ve tarihli (TAR) emirler akşam seansında inaktif statüye çekilmekte, akşam seansları süresince gerçekleşecek işlemlerden etkilenmemektedir. Bu emirler normal seans başlangıcı ile zaman öncelikleri korunarak sistem tarafından otomatik olarak aktif statüye çekilmektedir.

Normal Seansta girilen iptale kadar geçerli (İKG), tarihli (TAR) ve günlük (GÜN) emir süreleri Akşam seansında da geçerliliğini korumakta, ancak Akşam seansında iptale kadar geçerli (İKG) ve tarihli (TAR) emir süresi girilememektedir. Günlük, gerçekleşmezse iptal et (GİE), kalanı iptal et (KİE) emir tipinde emirler girilebilmektedir.

Normal seansta günlük emirler ile akşam seansında geçerli olmak üzere girilen emirler ertesi güne taşınmamakta ve iptal edilmektedir.

Akşam Seansı fiyat limitleri

Akşam seansında uygulanacak fiyat limitleri ilgili günün normal seansı sonunda hesaplanan uzlaşma fiyatı üzerinden belirlenmekte ve normal seans sonu uzlaşma fiyatının ± %3’ü olarak uygulanmaktadır.

Akşam seansında gerçekleştirilen işlemler sonucunda oluşan zararlar ve prim borçları ile karlar ve prim alacakları bir sonraki iş gününün sonunda hesaplara yansıtılmaktadır.

Akşam seansında işlem yapmayan hesapların bulundurması gereken teminat tutarları, Akşam seansında oluşacak fiyat hareketlerinden etkilenmemektedir.

Normal seansa ilişkin gün sonu teminat çağrıları yapılırken Akşam seansında yapılan işlemler dikkate alınmamaktadır. Akşam seansında gerçekleşen işlemlerin teminat çağrıları bir sonraki iş gününün sonunda hesaplara yansıtılmaktadır.

Yarım günlerde akşam seansı uygulanmamaktadır.

Vade sonlarında, vade sonu olan sözleşmeler akşam seansına dahil edilmeyecek, yeni vade ayları ilk olarak normal seansta işlem görmektedir.

Akşam seansında telefonla emir iptali sadece en iyi gayret esasına göre yapılmaktadır.