Japon Yeni için kritik haftalar yaklaşıyor
Asya kıtasının en büyük ikinci ekonomisi konumundaki Japonya’da, ülkenin ekonomisine ilişkin gündem son haftalarda daha fazla konuşulmaya başlandı. Satış vergisindeki artışın Nisan ayı ile devreye girmesi sonrasında, Japonya Merkez Bankası’nın (BOJ) da artık yeni bir adım atabileceği yönündeki spekülasyonlar, piyasaların gözünü dünyanın en büyük üçüncü ekonomisine çevirmesine neden oluyor.
Ekonomisi yaklaşık 15 yıldır durgunluk içerisinde olan Japonya’da, Başbakan ShinzoAbe ve BOJ Başkanı Kuroda, ülkeyi bu süreçten çıkarmak için geride kalan yıl içerisinde önemli adımlar attılar. Çok düşük seviyelerde olan enflasyon oranını yükseltmek için BOJ genişlemeci para politikaları uygularken, politika faiz oranını da rekor düşük seviyede tutmaya devam etti. Ancak ülkede 1997’den sonra ilk kez satış vergisinin bu yıl artırılması, zaten canlanmakta güçlük çeken iç talebi olumsuz etkileyebileceği düşünülüyor. Bu da, Kuroda ve ekibinin, “2 yıl içerisinde %2 enflasyona ulaşma” hedefine ket vurabilecek bir faktör olarak değerlendiriliyor.
“BOJ ne zaman hamle yapacak?”
Japonya’da daha önce, “BOJ para politikasını daha fazla genişletecek mi?” şeklinde sorulan sorular, son gelişmelerden sonra artık yerini “BOJ ne zaman para politikasını genişletecek?” şeklinde sorulmaya başlandı. BOJ’un, belirlenen hedeflere ulaşamayabileceği yönündeki her ipucu, Banka’nın para politikasını genişletmek için aksiyon almaya daha fazla yaklaştığı şekilde değerlendiriliyor. Bu paralelde ise Yen yatırımcıları son zamanlarda BOJ’dan gelecek açıklamaları çok daha yakın bir takibe almış durumda.
Bazı analistlere göre BOJ, Nisan ayına ilişkin ekonomik verileri gördükten sonra para politikasına ilişkin kararını verebilir. Ancak bazı ekonomistler ise Banka’nın en az Temmuz ayına kadar bekleyerek, vergi artışının harcama alışkanlıkları üzerindeki etkileri hakkında emin olmak isteyebilir.
Yukarıdaki grafikte yer alan yıllık bazdaki perakende satış rakamları incelendiğinde (üstte), özellikle 2013 başlarından itibaren satışlarda ağırlıklı olarak yukarı yönlü bir hareket gördüğümüzü ifade edebiliriz. Bu noktada BOJ’un genişlemeci para politikalarının etkili olduğunu belirtmekte fayda var. Ancak aylık bazda izlendiğinde (altta) Japonya’da perakende satış verisinin karışık görünüm ortaya koyduğunu, son olarak da önemli bir düşüş kaydederek, rakamların, satışların azaldığına işaret ettiğini ifade edebiliriz. Vergi artışlarının devreye girmesinin öncesinde Japon halkının daha çok tasarrufa ağırlık verdiği görülürken, bu etki ise enflasyonu yükseltmek isteyen BOJ’un istemediği bir unsur olarak değerlendirilebilir.
Her ne kadar Japonya Merkez Bankası para arzını artırarak ekonomik aktiviteleri canlandırmak istese de, ekonominin, artan dolanımdaki para miktarına istenen tepkiyi vermediğini ifade edebiliriz. Aşağıdaki grafikte ise BOJ’un 2008 krizinden sonra para arzını önemli bir şekilde artırdığını görebiliyoruz.
Ancak Banka’nın, enflasyonu yükseltme adına işinin giderek zorlaşmaya başladığını grafikler üzerinde de görebiliyoruz. Bu paralelde küresel piyasa katılımcıları da BOJ’un artık yakın bir tarihte para politikasına ek önlemler alması gerektiğini düşünüyorlar. Bu kararın alınma zamanına ilişkin piyasalarda tam bir görüş birliği olmasa da, ülkenin ekonomik değerlendirmelerinin aşağı yönlü revize edileceği spekülasyonları, BOJ’a yönelik beklentilerin ve Banka’nın toplantılarının önemini bir kat daha artırmaktadır.
Ekonomisi yaklaşık 15 yıldır durgunluk içerisinde olan Japonya’da, Başbakan ShinzoAbe ve BOJ Başkanı Kuroda, ülkeyi bu süreçten çıkarmak için geride kalan yıl içerisinde önemli adımlar attılar. Çok düşük seviyelerde olan enflasyon oranını yükseltmek için BOJ genişlemeci para politikaları uygularken, politika faiz oranını da rekor düşük seviyede tutmaya devam etti. Ancak ülkede 1997’den sonra ilk kez satış vergisinin bu yıl artırılması, zaten canlanmakta güçlük çeken iç talebi olumsuz etkileyebileceği düşünülüyor. Bu da, Kuroda ve ekibinin, “2 yıl içerisinde %2 enflasyona ulaşma” hedefine ket vurabilecek bir faktör olarak değerlendiriliyor.
“BOJ ne zaman hamle yapacak?”
Japonya’da daha önce, “BOJ para politikasını daha fazla genişletecek mi?” şeklinde sorulan sorular, son gelişmelerden sonra artık yerini “BOJ ne zaman para politikasını genişletecek?” şeklinde sorulmaya başlandı. BOJ’un, belirlenen hedeflere ulaşamayabileceği yönündeki her ipucu, Banka’nın para politikasını genişletmek için aksiyon almaya daha fazla yaklaştığı şekilde değerlendiriliyor. Bu paralelde ise Yen yatırımcıları son zamanlarda BOJ’dan gelecek açıklamaları çok daha yakın bir takibe almış durumda.
Bazı analistlere göre BOJ, Nisan ayına ilişkin ekonomik verileri gördükten sonra para politikasına ilişkin kararını verebilir. Ancak bazı ekonomistler ise Banka’nın en az Temmuz ayına kadar bekleyerek, vergi artışının harcama alışkanlıkları üzerindeki etkileri hakkında emin olmak isteyebilir.
Yukarıdaki grafikte yer alan yıllık bazdaki perakende satış rakamları incelendiğinde (üstte), özellikle 2013 başlarından itibaren satışlarda ağırlıklı olarak yukarı yönlü bir hareket gördüğümüzü ifade edebiliriz. Bu noktada BOJ’un genişlemeci para politikalarının etkili olduğunu belirtmekte fayda var. Ancak aylık bazda izlendiğinde (altta) Japonya’da perakende satış verisinin karışık görünüm ortaya koyduğunu, son olarak da önemli bir düşüş kaydederek, rakamların, satışların azaldığına işaret ettiğini ifade edebiliriz. Vergi artışlarının devreye girmesinin öncesinde Japon halkının daha çok tasarrufa ağırlık verdiği görülürken, bu etki ise enflasyonu yükseltmek isteyen BOJ’un istemediği bir unsur olarak değerlendirilebilir.
Her ne kadar Japonya Merkez Bankası para arzını artırarak ekonomik aktiviteleri canlandırmak istese de, ekonominin, artan dolanımdaki para miktarına istenen tepkiyi vermediğini ifade edebiliriz. Aşağıdaki grafikte ise BOJ’un 2008 krizinden sonra para arzını önemli bir şekilde artırdığını görebiliyoruz.
Geride kalan yılın Nisan ayında göreve gelen BOJ Başkanı Kuroda, ülkede deflasyon sürecini sona erdirmek için para politikası tarafında ellerinden geleni yapacaklarını ifade etmişti.
Ancak Banka’nın, enflasyonu yükseltme adına işinin giderek zorlaşmaya başladığını grafikler üzerinde de görebiliyoruz. Bu paralelde küresel piyasa katılımcıları da BOJ’un artık yakın bir tarihte para politikasına ek önlemler alması gerektiğini düşünüyorlar. Bu kararın alınma zamanına ilişkin piyasalarda tam bir görüş birliği olmasa da, ülkenin ekonomik değerlendirmelerinin aşağı yönlü revize edileceği spekülasyonları, BOJ’a yönelik beklentilerin ve Banka’nın toplantılarının önemini bir kat daha artırmaktadır.