İngiltere - “Kalmak ya da Kalmamak, işte bütün mesele bu!”

08 Haziran 2016 Dr. Tuğberk Çitilci- Araştırma Müdürü

23 Haziran 2016 tarihinde İngiltere’de gerçekleşecek olan Avrupa Birliği’nde kalıp kalmama yönünde yapılacak olan referandum (BREXIT) piyasa katılımcıları tarafında önemle takip edilmektedir. BREXIT kelimesi, “Britain” ve “Exit” kelimelerinin birleşiminden türetilen kelimedir. Gerek İngiltere gerekse de Avrupa Birliği için tam bir bilinmezlik durumu olduğundan risk unsuru “Siyah Kuğu” olarak adlandırabilir. İngiltere’nin olası çıkma kararı daha önce benzer bir durum kıyaslaması olmadığından etkileri kesin olarak hesaplanamamaktadır. İngiltere Merkez bankası (BOE) ve hükümet tarafında yapılan açıklamalarda olası çıkış durumunun ekonomi ve hane halkı için yıkıcı etkileri olacağı ısrarla vurgulanmaktadır. Referandum tarihine kadar BREXIT İngiliz varlıkları (borsa endeksi ve pound para birimi) üzerinde önemli risk unsuru olmaya devam edecektir.

Referandum tarihine kadar gerek pound gerekse de borsa endeksi için nasıl bir fiyatlama olabilir?

Bu konuda anketler ve petrol fiyatı belirleyici olabilir.

Basit olarak özetlemek gerekirse; anket sonuçlarında kalma yönünde oylar yüksek gelirse pound para biriminin değer kazanması & borsa endeksinin pozitif / anket sonuçlarında ayrılma yönünde oylar yüksek gelirse pound para biriminin değer kaybetmesi & borsa endeksinin pozitif etkilenmesi beklenebilir. Pound para birimi için anket sonuçlarına göre fiyatlama aksiyonu alınması kuvvetle muhtemel fakat borsa endeksi anket sonuçlarına göre farklı yönde reaksiyon verebilir. Bu duruma neden olarak petrol fiyatları gösterilebilir. FTSE endeksinde petrol ve madencilik alanında faaliyet gösteren şirketlerin hisse senetlerinin endeks ağırlığı fazla olduğundan dolayı petrol fiyatlarının yukarı yönlü hareketi FTSE endeksini pozitif yönde etkilemesi, petrol fiyatlarında aşağı yönlü hareketlerde ise ilgili endeksin negatif yönde etkilemesi beklenebilir.

Son dönemde piyasa fiyatlamasında yaygın olan bu görüşün anlamlılığını ilgili grafikler ve korelasyon tablosu ile analiz edeceğiz.

Anket Sonuçları Genel Durum

6 Haziran 2016 tarihli anket sonuçlarına göre Avrupa Birliği’nde kalma %42 (yeşil çizgi) Avrupa Birliği’nden çıkmak (mavi çizgi) %43 ve karasızlar %15 (sarı çizgi) seviyesinde yer almaktadır. Kalma ve kalmama oyları birbirine çok yakın devam etmektedir. Kararsızların yüzdesi dikkate alındığında referandum sonucunda belirleyici olacaklardır. Bloomberg terminalinden alınan anket sonuçları farklı anket firmaları tarafından oluşturulan kompozit verileri yansıtmaktadır.

BREX1

Anket Sonuçları (YouGov)

YouGov anket firması tarafından yapılan anket sonuçları dikkate alındığında Avrupa Birliği’nde kalma %42 (mavi çizgi) Avrupa Birliği’nden çıkmak %43 (mavi çizgi) ve karasızlar (mavi çizgi) %15 seviyesinde yer almaktadır. Anket sonuçlarına göre kalma ve kalmama yönünde sonuçlar birbirine çok yakın devam etmektedir.

BREX2

Anket Sonuçları ve Pound Para Birimi

Kalma yönünde beklentinin yükselmesi (yeşil çizgi) pound para birimini (beyaz çizgi) genel olarak pozitif yönde etkilemesi beklenebilir.

BREX3

Kalmama yönünde beklentinin yükselmesi (kırmızı çizgi) pound para birimini (beyaz çizgi) arasında genel olarak negatif bir hareket yönünden söz edilebilir. Ayrılma yönünde sonuçların artış göstermesinin pound para birimini negatif olarak etkilemesi beklenebilir.

BREX4

Anket Sonuçları ve FTSE Endeksi

Kalma yönünde beklentinin yükselmesi (yeşil çizgi) ile FTSE borsa endeksi (beyaz çizgi) arasında benzer yönde hareket olması beklenebilir.

BREX5

Kalmama yönünde beklentinin yükselmesi (kırmızı çizgi) ile FTSE borsa endeksi (beyaz çizgi) arasında ters yönlü hareket olması beklenebilir.

BREX6

Brent Petrol ve FTSE Endeksi

FTSE borsa endeksi petrol ve madencilik hisse senetleri ağırlığı nedeni ile borsa endeksi anket sonuçları tepkisine göre kıyaslandığında brent petrol fiyatı hareketine daha anlamlı tepkiler verebilir.
Özetlemek gerekirse; brent petrol fiyatının (yeşil çizgi) yukarı yönlü hareketi, FTSE borsa endeksini (beyaz çizgi) pozitif yönde / brent petrol fiyatının aşağı yönlü hareketi, FTSE borsa endeksini negatif yönde etkilemesi beklenebilir.

BREX7

FTSE Endeksi ve Pound Para Birimi

1 yıllık dönemde pound para birimi (kırmızı çizgi) ve borsa endeksi (beyaz çizgi) benzer yönde hareket etmiştir.
Bu hareket son dönemlerde bozulmuştur. Pound para birimi yukarı (aşağı) yönlü hareket ederken FTSE borsa endeksi aşağı (yukarı) yönlü hareket etmiştir.

BREX8

Korelasyon Tablosu

Korelasyon tablosu incelendiğinde FTSE endeksi ile Brent petrol arasında ilişkinin daha anlamlı olduğu şeklinde yorumlanabilir.
Para birimi pound ile kalma/kalmamak yönünde ilişki zayıf olarak yorumlanabilir.

BREX9

ÖNEMLİ NOT:
Anket firmalarının geçmiş dönem başarıları dikkate alındığında (İngiltere Seçimler 2015) mevcut yayınlanan anketlerin sorgulanması gerekmektedir.
Korelasyon hesaplaması farklı dönemlere göre değişiklik gösterebilir. Genel bir fikir vermesi için paylaşılmıştır.
Korelasyonlar dönem dönem başarılı sonuçlar verebilir bu sürekli olacak anlamına gelmemektedir.
Korelasyon ilgili varlıklar arasında ilişkiyi göstermektedir. Kesinlikle nedensellik kavramını açıklamamaktadır.
Çalışmada nedensellik analizi yapılmamıştır.
Bu konularda yatırımcılarımızın dikkatli olması gerektiğini önemle hatırlatmak isteriz.