Dolar'ın yönü değişecek mi?

 ABD Merkez Bankası’nın (FED) Eylül ayındaki Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının tutanakları yayımlandıktan sonra, kayıtlarda piyasaları şaşırtan satırların görüldüğünü ifade edebiliriz.  Yatırımcılar, ileriye yönelik kararlarını verebilme adına toplantıda daha çok, FED’in faiz artışına ilişkin tartışmaların öne çıkacağını düşünürken, tutanaklarda FOMC üyelerinin ABD ekonomisi için kaygılarını dile getirdikleri görüldü. Özellikle, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu gelişen ülkeleri yakından ilgilendiren FED’in para politikası tarafında atacağı adımlar küresel piyasalar için büyük önem taşırken, ana merak konusu, ABD’de ilk faiz artırımının ne zaman ve nasıl bir tonda geleceği.

İki gün süren ve 17 Eylül’de tamamlanan FOMC toplantısının ayrıntılı tutanakları 8 Ekim’de yayımlandı. İlgili kayıtlarda yetkililerin faiz artırımının zamanlanmasından daha çok, son ekonomik konjonktürün ABD ekonomisi üzerindeki olası etkilerini masaya yatırdıkları görüldü. FOMC üyeleri, deniz aşırı ülkelerdeki zayıf ekonomik büyüme ve bunun getireceği güçlü Dolar nedeni ile endişelerini dile getirirken, güçlü para biriminin FED’in enflasyonu hızlandırma çabalarını zora sokacağı değerlendirmesinde bulunuldu. Ayrıca bazı üyeler tarafından, FED’in sözlü yönlendirmesinde yapacağı değişikliklerin olumsuz etkiler doğurabileceği nedeni ile şu an için erken olduğu savunuldu. Önceki toplantıda, enflasyona ilişkin değerlendirmeler FED’in uzun vadeli hedeflerine biraz daha yakın seyrettiği yönünde iken, bu kez enflasyonun, hedefin altında ilerlediği belirtildi.

Tutanakların satır aralarındaki başlıkları incelediğimizde FOMC yetkililerinin zayıf global ekonomik büyüme ve güçlenen Dolar konusunda kaygı duyduklarını görüyoruz. Bu nokta özellikle dikkat çekiyor. Çünkü piyasalar ABD ekonomisine ilişkin olumlu makro veriler gelmeye devam ederken, FED’in faiz artışını ne zaman yapacağı konusunun tartışılmış olacağını bekliyordu. Ancak yetkililerinin Eylül’deki toplantıda daha çok, güçlenen Dolar ve ekonomiye ilişkin görüş alışverişinde bulundukları görüldü. Tutanaklar yayımlandıktan sonra FED’in erken bir faiz artırımına gitmeyeceği beklentileri güçlenirken, Dolar’da kayıplar, global borsalarda ise yükselişler izlendi.

FED’in erken bir faiz artırımına gidebileceği yönündeki endişeler, son haftalarda Dolar’da önemli yükselişlerin görülmesinin arkasındaki temel neden olarak dikkat çekti. Şimdi ise ilgili tutanakların çizdiği yön, FOMC yetkililerinin global ve yerel büyüme performansı üzerinde istişarede bulunduğunu gösteriyor. Peki, Eylül toplantısının tutanakları sonrasında Dolar’ın gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler karşısında genel anlamda süren yükseliş eğilimi değişebilir mi?

Bu sorunun cevabını vermek için aslında henüz erken. Çünkü FOMC üyelerinin kaygılarının yanında, Eylül ayı toplantısında tahvil alımlarının 10 milyar Dolar azaltıldığını da unutmamak gerekiyor. Ayrıca aynı toplantıda FED yetkililerinin 2015 yılı için faiz oranı tahminlerini de Haziran ayına göre yükseltmesi de önemli bir nokta idi. Yani tutanaklardan alınan mesaj ile FED’in faiz oranını erken bir şekilde artırmaktan çekindiği mesajı alınıyor ancak, FED’in faiz artırmaktan vazgeçme gibi durumu söz konusu bile değil. 2015 yılı içerisinde FED büyük bir olasılık ile faiz artırımına gidecek. Asıl soru ise bunun ne zaman ve nasıl bir tempoda olacağı. Şimdilik beklentiler 2015 yılının ortalarında ilk faiz artışının 25 baz puan yapılacağı yönünde.

Dolar’da uzun vadeli yönün değiştiğini ifade edebilmek için en azından FED’in29 Ekim’de tamamlanacak FOMC toplantısından çıkacak sonuçları izlemek gerekiyor. Ancak yılın son toplantısının yapılacağı Aralık ayında, gelecek yıla ait bir yol haritası çizilmesi de ihtimal dahilinde olduğu için, ABD’nin para birimindeki rota adına ülkenin ekonomisi ve yetkililerin açıklamaları, önümüzdeki iki aylık süreç içerisinde daha yakından izlenmeli. Eğer FED, ekonomiye ilişkin kaygı içerisindeolduğu tavrını sürdürürse, Dolar son aylar içerisinde elde ettiği kazanımlarının bir kısmını geri verebilir. Bunun yanında, Banka’nın faiz artırımının zamanına ilişkin tartışmalarına devam etmesi,erken bir artırım kaygısı ile ABD’nin para biriminde yukarı yönlü hareketlere destek olmayı sürdürebilir. Bu süreç içerisinde, bahsettiğimiz gibi özellikle önümüzdeki iki FOMC toplantısı ve ABD’nin ekonomik verileri dikkatle incelenmeli.