WASDE Raporu: Soya Fasulyesi ve Buğday Fiyatlarında 2024 Yılı Beklentiler ve Eğilimler

Tarım emtia fiyatlarının mevcut görünümü ve gelecekteki eğilimleri, arz ve talepteki dinamizmden etkilenmeyi sürdürüyor. Özellikle 2020 yılından bu yana en düşük seviyelerde hareket eden soya fasulyesi fiyatı ve 2023 ile 2024 yılı dip seviyelerine yakın gören buğday fiyatı, bu çerçevedeki gelişmeleri takip ediyor. Ham soya fasulyesi üretimi hem de buğday üretimi konusunda dünya üzerindeki en büyük üreticiler arasında yer alan ABD’deki gelişmeler, bu fiyat hareketlerini açıklanması konusunda etkili olabiliyor. ABD Tarım Bakanlığı'nın (USDA) 2024/25 dönemi için yayımladığı Dünya Tarımsal Arz ve Talep Tahminleri (WASDE) raporu çerçevesinde güncel gelişmeleri aşağıda özetliyoruz.

Soya Fasulyesi

Arz Dinamikleri

WASDE raporuna göre; 2024/25 küresel soya fasulyesi üretimi, Avustralya ve Avrupa Birliği'ndeki düşük tohum üretimi nedeniyle 1,3 milyon ton azalarak 685,8 milyon tona düştü. Avustralya'da hasat alanlarındaki azalma ve Fransa'daki verim düşüşü, küresel üretimi bu düşüşün başat unsurları arasında yer alıyor. Ancak bu azalmalar, soya fasulyesi piyasasını doğrudan etkilemeyecek kadar sınırlı kaldığı belirtiliyor.

Talep ve Stoklar

2023/24 sezonunda soya fasulyesinin küspe şeklinde tüketiminin azalması nedeniyle, ABD'deki stokları artış gösterdi. Bu duruma karşın ihracattaki artış bu etkiyi kısmen dengelediği belirtiliyor. Aynı şekilde, soya yağı kullanımındaki düşüş de ihracatla dengelenmesi söz konusu. Bu durumun  da etkisi göz önüne alındığında, 2024/25 döneminin stoklarının 10 milyon kile artarak 455 milyon kile ulaşması bekleniyor.

Küresel çapta bakıldığında; ABD'deki yüksek stoklar, Brezilya ve Paraguay'daki düşük stoklarla dengelendiği belirtiliyor. Brezilya'nın 2023/24 üretimine yönelik aşağı yönlü revizyon ve Rio Grande do Sul'daki sel baskınları, stokları 1,0 milyon kile düşürerek 153,0 milyon kile indirdi. Paraguay'ın yüksek ihracatı nedeniyle stokları azalma gösterdi. Küresel kapanış stoklarının ise 0,6 milyon ton düşüşle 127,9 milyona geriledi.

Buğday

Küresel çapta arz dinamikleri ve yükselen ihracat talebi, buğday fiyatlarındaki değişimin yaşanmasında etkili bir rol üstlenmeye devam ediyor. ABD Tarım Bakanlığı’nın son Dünya Tarımsal Arz ve Talep Tahminleri (WASDE), bu konu hakkında hem cari durumu hem de ileriye yönelik beklentileri şekillendirmesi açısından yakından takip ediliyor. Ayrıca dünyanın en büyük ikinci buğday üreticisi konumunda bulunan ABD’nin durumu, fiyat üzerinde etkisini hissettirmeye devam ediyor.

Arz Dinamikleri

Haziran ayında yayımlanan WASDE raporuna göre; ABD’de toplam buğday üretimi bir önceki aya göre 17 milyon kile artırarak 1.875 milyon kileye ulaştı. Özellikle buğday verimindeki artış, bu yükselişin yaşanmasındaki en önemli sebep olarak gösteriliyor. Küresel çapta ise; Rusya, Ukrayna ve Avrupa Birliği'ndeki üretimin azalması, küresel buğday arzını 5,7 milyon ton azaltarak 1.050,3 milyon tona çekti. Rusya ve Ukrayna'daki üretimin azalması, özellikle Mayıs ayında yaşanan aşırı soğuk ve kurak hava koşulları etkisiyle yaşandığı belirtiliyor.

Talep Dinamikleri

WASDE raporuna göre; ABD buğdayı, Rusya ve Ukrayna’daki üretimin azalması nedeniyle, rekabetçi hale gelerek ihracat tahmini 25 milyon kile artırılarak 800 milyon kileye çıkarıldı. Küresel çapta buğday tüketimi; AB, Rusya ve Ukrayna'daki düşük yem kullanımı nedeniyle geriledi. Bu durum azalan tüketim, küresel arz sıkıntıları nedeniyle yemlik buğdayın daha az rekabetçi konuma gelmesinden kaynaklandığı belirtiliyor.

Stoklar

ABD’de kısa vadede buğday stokları 758 milyon kileye gerilerken, yavaşlayan talep ve artan arz nedeniyle stoklar yıllık bazda yükselişe işaret ediyor. Küresel çapta buğday stokları, özellikle AB’de azalan stokların etkisiyle, 1,3 milyon ton düşerek 252 milyon tona geriledi.

USDA, 2024/25 sezonu için ABD'de buğday fiyatının; sıkılaşan küresel buğday arzı ve yüksek fiyatlar nedeniyle artırdı. Ayrıca USDA, küresel arz ve talep dengesizlikleri, özellikle Rusya ile Ukrayna bölgesindeki arz sıkıntıları, bu fiyat artışının temel nedeni olarak gösteriyor.

SOYA FASULYESİ ANALİZİ

Soya Fasulyesi fiyatı 1130 – 1155 bölgesi altında kalıcılığı oluşturması halinde, düşüş isteği öne çıkabilir. Aşağı yönlü eğilimin devamında 1110 ve 1085 seviyeleri ile karşılaşılabilir.

Alternatif senaryoda, yükseliş isteğinin baskın hale gelebilmesi için izlediğimiz bölge üzerinde 4 saatlik kapanışları görmek gerekebilir. Bu durumda 1180 ve 1200 seviyelerine yönelik hareketler izlenebilir. Bu durumda dahi 233 periyotluk Envelopes’un desteklediği 1232 – 1250 bölgesi altında ana eğilimin negatif olduğunu unutmamak gerekebilir.

BUĞDAY ANALİZİ

Buğday fiyatı 598 – 615 bölgesi altında fiyatlandıkça, negatif eğilim devam edebilir. Düşüş isteğinin sürmesi halinde 575 ve 555 desteklerine doğru hareketler gözlemlenebilir. Bu esnada trend çizgisinin desteklediği 555 seviyesinin olası tepkisi geri çekilmelerin sürebilmesi adına izlenebilir.

Alternatif durumda, pozitif yönlü beklentinin öne çıkabilmesi için 598 – 615 bölgesi üzerinde kalıcılığa ihtiyaç duyulabilir. Bu halde 630 ve 645 seviyelerine doğru hareket alanı oluşabilir.