TCMB’de Başkan Değişimi ve Şubat Ayı Değerlendirmesi
Şubat ayına ilişkin değerlendirme yapılacak gündem maddeleri aşağıdaki gibidir.
- Merkez Bankası Başkanı Değişikliği
- Enflasyon
- Enflasyon Raporu Sunumu
- Piyasa Katılımcıları Anketi
- TCMB Faiz Kararı
- GSYH
- Yabancı Takas Oranları
- Menkul Kıymet İstatistikleri
- BİST100 – BİST30 Endeks Performansları
- BİST30 Şirket Performansları
- Sektör Görünümleri
Merkez Bankası Başkanı Değişikliği
2024 yılına pozitif başlangıç yapan borsa da Şubat Ayı sürpriz değişiklikle başladı. Hafize Gaye Erkan’ın görevden affını istemesiyle birlikte piyasaya etkisinin nasıl olacağı merak konusu oldu. Mehmet Şimşek ilgili konu üzerine açıklamada bulunarak piyasada oluşabilecek karamsar etkinin önüne geçti. Şimşek yaptığı açıklamada ekip olarak güçlü işbirliği ve koordinasyon içinde fiyat istikrarı hedeflerine emin adımlarla ilerleyeceklerine değindi. Sayın Şimşek’in önerisi doğrultusunda atanan Dr. Fatih Karahan’ın 4 Şubat tarihinde verdiği mesajda “Enflasyon, hedefimizle uyumlu seviyelere gerileyene kadar gereken parasal sıkılığı korumakta kararlıyız” vurgusu başkan değişimine karşın politika değişikliğine yer yok stratejisi ile mevcut olumlu süreci destekledi. Sürece ilişkin en net görünüm ise 8 Şubat’ta TCMB’nin yılın ilk enflasyon raporu sunumunda vereceği mesajları olacaktı. Hem yeni başkanın sunum yapacak olması hem de yılın ilk enflasyon raporu sunumu olması mevcut günün önemini daha da artırmıştı. Burada yıl sonu enflasyon beklentisinde bir revize olacak mı, yıl içerisinde uzun bir süre faizlerin yüksek kalması mı yoksa faiz artışları devam edecek mi sorusunun cevapları önem arz eden gündem maddeleriydi.
Enflasyon
Başkan değişikliğinin ardından ilk işlem gününde Ocak Ayı enflasyon verisi takip edildi.
Yılın ilk ayına ilişkin tüketici fiyatları açıklandı. Foreks anketinde aylık beklenti yüzde 6,62, yıllık beklenti yüzde 64,76 seviyesinde oluşmuştu. Açıklanan veriler beklentilerin hafif üzerinde gerçekleşti.
TÜFE Aylık : %6,70
TÜFE Yıllık: %64,86
Enflasyon Raporu Sunumu
TCMB Başkanı Fatih Karahan "Enflasyon Raporu 2024-I" sunumu gerçekleştirdi. Önceki toplantıda olduğu gibi dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılık düzeyine ulaşıldığı değerlendirildi. Bunun yanında politika faizinin mevcut seviyesini, enflasyonun ana eğiliminde belirgin bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri tahmin aralığına yakınsayana kadar sürdürülecek. Enflasyon görünümünde belirgin bir bozulma öngörülmesi halinde, parasal sıkılık gözden geçirilecektir. Yıl sonu enflasyon tahmininde de değişikliğe gidilmedi. Enflasyon beklentilerinin 2024 yılı sonunda yüzde 36, ardından 2025 yıl sonunda yüzde 14 seviyesinde korunduğunu bildirildi ve orta vadede enflasyonun yüzde 5 hedefine yakınsayarak istikrar kazanacağının tahmin edildiği dile getirildi. Enflasyonun Mayıs ayına kadar zirve seviyeye ulaşacağı ve dezenflasyon sürecinin de 2024’ün ikinci yarısında başlayacağı söylendi.
Piyasa Katılımcıları Anketi
TCMB Şubat Ayına ilişkin Piyasa Katılımcı Anketi verilerini yayımladı. Ankete göre katılımcıların cari yıl sonu tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 42,04 iken, bu anket döneminde yüzde 42,96 oldu. Yıl sonu dolar/TL beklentisi 40,0212 olurken, 12 ay sonrası dolar/TL beklentisi 40,6370'ten 41,1543'e yükseldi. Cari yıl için GSYH artış beklentisi yüzde 3,4'ten yüzde 3,3'e, gelecek yıl için büyüme beklentisi yüzde 3,9'dan yüzde 3,8'e indi. TCMB'nin politika faizine ilişkin cari ay sonuna ve 3 ay sonrasına yönelik beklentiler yüzde 45 olarak belirlendi. 12 ay sonrası için politika faizi beklentisi ise yüzde 36,62 düzeyinde oluştu.
TCMB Faiz Kararı
TCMB bir hafta vadeli repo faiz oranını piyasa beklentisine paralel olarak %45,00 seviyesinde korudu. Kurul, enflasyon beklentilerini ve fiyatlama davranışlarını yakından izleyecek ve ücret artışlarının enflasyon üzerindeki etkilerini değerlendirecek. Dış finansman koşulları ve para politikasının kararlılığı, Türk lirasının reel değerlenmesine katkıda bulunacak şekilde devam ediyor. Politika faizi, enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana kadar mevcut seviyede tutulacak. Makroihtiyati politikalar piyasa mekanizmasının işleyişini koruyacak ve parasal sıkılığı desteklemek için likidite gelişmeleri yakından takip edilecek. Politika kararları, enflasyonun ana eğilimini düşürmeye ve orta vadede yüzde 5 hedefine ulaşmaya yönelik olarak belirlenecek. Enflasyon ve göstergeler yakından izlenecek ve fiyat istikrarı temel hedef doğrultusunda tüm araçlar kullanılacak.
GSYH
Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) 2023 yılında %4,5 arttı. GSYH 2023 yılının dördüncü çeyrek ilk tahmini; zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %4,0 arttı.
GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2023 yılında bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; finans ve sigorta faaliyetleri toplam katma değeri %9,0, inşaat %7,8, hizmetler %6,4, diğer hizmet faaliyetleri %4,6, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri %3,8, gayrimenkul faaliyetleri %2,7, bilgi ve iletişim faaliyetleri %1,3, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri %1,2 ve sanayi %0,8 arttı. Tarım sektörü ise %0,2 azaldı.
Yabancı Takas Oranları
Yabancı takas oranlarına baktığımızda geçtiğimiz yılın aynı döneminden bu güne yükseliş ivmesinde olduğu görülmektedir. Adet bazında yükseliş kısmi olarak yavaş olsa da değer bazında bakıldığında daha hızlı ilerlemektedir. Piyasa koşullarının daha uygun hale gelmesi ve yabancı yatırımcıların ilgisinin önümüzdeki dönemde daha da artacağı düşüncesiyle takas oranının da yükseliş ivmesini koruyacağı düşünülebilir.
Menkul Kıymet İstatistikleri
2023 yıl sonu verisine baktığımızda hisse senedi tarafında 1,35 milyar dolarlık alım gerçekleştiğini görmüştük. 2024 yılına baktığımızda; son 7 haftalık süreçte yabancılar 5 hafta üst üste alım tarafında yer alırken 6.haftada bu seriyi sonlandırmıştı. TCMB’nin açıklamış olduğu son veriler göz önüne alındığında 7.haftada yabancılar satış tarafında yer aldı. 19 – 23 Şubat haftasında 98 milyon dolarlık hisse senedi satışı gerçekleşmesiyle birlikte yılın başından itibaren 115 milyon dolarlık alım gerçekleşmiş oldu.
Endeks Performansları
Yıla güçlü başlangıç yapan BİST100 endeksinde Ocak ayında %13,74’lük bir yükseliş izlenmişti. Şubat ayıyla beraber 8560 TL bazlı zirve seviyesi geçildi ve endekste uzun süreli yukarı yönlü hareketlerle birlikte yeni TL bazlı zirve seviyeler test edildi. 26 Şubat’ta 9450 seviyesine yükselerek tarihi rekor seviyesine ulaşan endekste geri çekilme etkili oldu. Son haftada yaşanan realizasyonun etkisiyle 8 haftalık yükseliş serisinde endeks haftalık bazda şuanda negatif fiyatlama tarafında yer alıyor. Hacim performansı olarak değerlendirdiğimizde Ocak ayına kıyasla hacimde oldukça toparlanma gerçekleştiğini söylemek mümkün. Endeksin yukarı yönlü ivme kazanmasında hacim performansının 100 Milyar TL üzerinde seyretmesinin etkili olduğu da söylenebilir. Ocak ayına göre endeksteki aylık getirinin bir miktar geride kalmış olmasını da 4 ana sektör olarak takip ettiğimiz, XBANK, XUSIN, XUHIZ ve XHOLD tarafında beklenilen performansın gerçekleşmemesi sebep olurken geride kalmışlığın verdiği etkiyle beraber Bilişim ve Teknolojide oldukça yüksek performans sergilenmiş olması şaşırtıcı oldu. Bu sebeple de alt endekslerdeki yükseliş ivmesi BİST100 endeksi tarafında aylık kapanışın pozitif tarafta gerçekleşmesine destek oldu.
BİST30 Şirket Performansları
BİST3O şirketleri özelinde baktığımızda genele yayılan bir pozitif iyimserlikle aylık kapanışın gerçekleştiği görülüyor. En iyi performans sergileyen şirketlerde %37,77 yükselişle GUBRF yer alıyor. Aralık ayında şirket özelinde gerçekleşen haber akışıyla beraber oldukça baskı yaşanması ve bu baskının sürmesiyle Ocak ayında %5,33’lük bir negatif seyir izlenmişti. Şubat ayı itibariyle tepki alımlarıyla beraber yükselişi ivme kazandı ve en iyi performans sergileyen şirket oldu. Negatif ayrışan tarafta ise TCELL ve GARAN yer aldı.
Sektör Görünümleri
Sektör görünümlerinde en iyi performans sergileyenler BİLİŞİM ve TEKNOLOJİ olurken negatif ayrışan sektör İLETİŞİM oldu. Şubat ayında da sektörlerdeki pozitif iyimserlik, bunun yanında BİST30 şirketlerinde gerçekleşen iyi performanslar endeks performansına olumlu yansıdı. Şubat ayının başlangıcı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı değişimiyle tedirginlik yaratsa da mevcut politikalara devam edilmesi ve olumlu mesajlar verilmesi bir miktar rahatlatıcı etki yarattı ve endeks Şubat ayını da olumlu ivmeyle sonlandırdı. Diğer yandan Mart ayında yerel seçim sürecinin gündemi daha da meşgul edecek olmasıyla piyasaya yönelik belirsizliklerin ve risklerin de göz önünde bulundurulması gerektiğini unutmamak fayda sağlayacaktır.