Kimya, Petrol, Plastik Sektöründe Zorlu Piyasa Koşulları: İthalat, Maliyet Artışları ve Şirket Performansları

Üretim alt yapısının temel göstergesi olan sanayi endeksi ülke ekonomisi açısından kritik öneme sahiptir. Bununla birlikte sanayi endeksi içerisinde de katalizör görevi gören Kimya, Petrol, Plastik sektörü ayrıca takip edilmektedir.

Plastikten kozmetiğe, ilaçlardan boyalara kadar birçok alanda sağladığı nihai ürünlerin yanı sıra, pek çok sektöre de (otomotiv, inşaat, metal, madeni ürünler, tekstil, elektrikli eşya, kağıt ve hizmet vb.) ara mal ve hammadde temin eden bir sanayi dalı olan Kimya, Petrol ve Plastik sektörü sanayi endeksi içerisinde önemli role sahiptir. Bunun yanı sıra sektör, temizlik ürünleri, boya, kozmetik ürünleri, ilaçlar gibi tüketim mallarının yanı sıra, tarım sektörü için gübreler ve tarım ilaçları, kimya sanayinin de dâhil olduğu imalat sanayinin ihtiyaç duyduğu organik ve inorganik kimyasallar, boyalar, laboratuvar kimyasalları, termoplastikler ve benzeri ürünleri üretmektedir. Bu yönüyle de Kimya, Petrol, Plastik sektörü insan yaşamı için de önemli role sahiptir.

Kimya, Petrol, Plastik sektörü, sanayi sektörleri arasında en fazla ithalat yapan sektörlerdendir. Yurt içi üretimin yetersizliği, sanayiciyi ithalata yönlendiren en önemli faktördür. Kimya, Petrol, Plastik sektöründe ithalatı yapılan ara mallara baktığımız zaman büyük bir bölümünü petrokimyasal ürünlerin oluşturduğu görülmektedir.

Bununla birlikte küresel risk faktörlerinin artması (Ukrayna-Rusya savaşı, jeopolitik riskler ve kur riski) petrol fiyatlarını olumsuz etkileyebileceğinden, sektörün girdi maliyetleri artacaktır. Bu durum sektör riski olarak değerlendirilebilir.

TUPRS, SASA, GUBRF, HEKTS ve PETKM gibi başlıca şirketlerin yer aldığı Kimya, Petrol, Plastik sektörüne yönelik araştırma raporumuzda; sanayi üretim endeksi ile sanayi ciro endeksindeki aylık değişim değerlendirilmiş, bununla birlikte sektör ve varlık performansları üstünde durulmuştur.

Sanayi Üretim Endeksi Aylık Raporu

TÜİK Eylül 2023 verilerine göre, sanayi üretim endeksi aylık değişim raporunda da görüldüğü üzere sanayi üretimi azalan eğilime girerek Eylül ayında %0.1 geriledi. Bununla birlikte endeksteki gerilemenin Ağustos ayına göre daha pozitif seyretmesi dikkat çekti.

Kaynak: TÜİK

Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2023 yılı Ağustos ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre %1,4 artarken; elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %2,0 azaldı.

Bununla birlikte sektörel ciroda da daralma görülüyor.

Sanayi Ciro Endeksi Aylık Raporu

Sanayi sektörleri toplamında ciro endeksi, 2023 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yavaşlayarak aylık %1,3 arttı.

Kaynak: TÜİK

Toplam cironun alt detaylarına bakıldığında; 2023 yılı Eylül ayında aylık sanayi sektörü ciro endeksi %0,4, inşaat ciro endeksi %3,2, ticaret ciro endeksi %1,0 ve hizmet ciro endeksi %3,6 arttı.

Temel Çarpanlar Bazında Sektör Analizi

Araştırma raporumuzda sektör açısından önem arz eden (aktif karlılık, öz sermaye karlılığı, esas faaliyet karı büyüme, net satışlar büyüme ve borç kaynak oranı vb.) gibi önemli finansal performans göstergeleri değerlendirilmiştir.

Analiz sonuçlarına göre, net satışlarda büyüme çarpanına göre sektörde ön plana çıkan ilk üç şirket DEVA, OZRDN ve SANFM olmuştur.

Aktif karlılık çarpanına göre OZRDN, EGGUB ve ACSEL olmuş AYGAZ ve GEDZA yakın aktif karlılık çarpanlarına ulaşmıştır. Özsermaye karlılığı çarpanına göre ise OZRDN, TUPRS ve EGGUB olmuş, BRISA yakın özsermaye karlılığı çarpanına ulaşmıştır.

Bununla birlikte, esas faaliyet karı büyüme çarpanına göre sektörde ön plana çıkan ilk üç şirket BRKSN, TRILC ve OZRDN olmuştur.

Yine bu bakış açısı ile incelediğimizde yabancı para net pozisyonunda sektörde ön plana çıkan ilk üç şirket DEVA, TUPRS ve AKSA; borç kaynak oranında ise GEDZA, SEYKM ve EGGUB olmuştur.

Tüm bunlara ek olarak F/K ve PD/DD oranlarına göre, AYGAZ, BAYRK ve TUPRS ön planda olduğunu söyleyebiliriz.

Teknik Değerlendirme

Teknik açıdan değerlendirirsek Kimya, Petrol, Plastik sektörü referans göstergeler olarak takip ettiğimiz 22, 60 ve 100 günlük üssel hareketli ortalamaların üstünde genel pozitif görünümünü koruyor diyebiliriz. Bununla birlikte endeksin pozitif ivmesinin teyit kazanabilmesi adına 12800-13030 bölgesi üstünde kalıcılık sağlaması aranabilir. Mevcut durumda endeksin kaldığı yerden pozitif ivmesine devam etmesi halinde tekrar 13030 ve 13250 seviyelerine doğru hareketlilik olabilir. Bu seviyelerin de aşılması durumunda tekrar zirve seviyeye doğru yükselişi görebiliriz. Ancak endekste pozitif ivme devam etse 12800-13030 bölgesi üstünde kalıcılık sağlanmadığı sürece aşağı yönlü baskı devam ederek 12800 ve 12523 seviyelerine doğru geri çekilme görülebilir. Bu seviyelerin de kırılmasıyla birlikte endekste 100 günlük üssel hareketli ortalamaya tekabül eden 12080 seviyesine doğru geri çekilme gözlenebilir.