Borsa Şirketlerinde Geri Alım Bereketi
Sermaye Piyasası Kanunu şirketlerin belli şartlar halinde kendi paylarını almalarına imkân tanıyor. Şirketlerin daha çok borsa genelinde veya kendi hisseleri özelinde sert düşüşler yaşanması durumunda hisselerini destekleme amacıyla geri alıma gittikleri görülüyor. Borsamızda şirketlerin geri alım programlarının özellikle son 3-4 yıllık süreçte arttığını görüyoruz. Mevzuata göre şirketler geri aldıkları bu hisseleri süresiz olarak ellerinde tutabilirler. Ancak uygulamada şirketlerin borsada düşüşlerin bittiği, yükselişlerin yaşandığı dönemlerde bu hisseleri ellerinden çıkardıklarını görüyoruz. Şirketlerin hisse geri alımlarındaki asıl amaçları zor dönemlerde hisselerini desteklemek olsa da piyasalar düzeldiğinde satarken bu hisselerden ciddi düzeyde kar elde ettiklerini görüyoruz. Bu durum şirketlerin asıl amaçlarının yanında maddi kazanç sağlamalarına da olanak tanımış oluyor.
| Şirket | Tarih | Kazanç (TL) | Getiri (%) |
| Şişe Cam | 29 Kasım | 1.331.347.800 | 258 |
| Sabancı Holding | 12 Aralık | 855.990.322 | 134 |
| Sabancı Holding* | 15 Aralık | 708.046.729 | 372 |
| QUA Granit | 23 Kasım | 176.035.311 | 351 |
| Enka İnşaat | 6-7-8 Aralık | 142.344.594 | 420 |
| TAV Havalimanları | 1 Kasım | 122.450.867 | 369 |
| Aydem Enerji | 23 Aralık | 94.753.311 | 201 |
| İndeks Bilgisayar | 2-29 Kasım | 73.966.929 | 117 |
| İnveo Yatırım | 14-15-16-22-24 Kasım | 72.634.465 | 165 |
| Gen İlaç | 15 Aralık | 47.700.019 | 219 |
| Kervan Gıda | 15-16 Aralık | 47.137.066 | 127 |
| Hedef Girişim | 28 Kasım | 30.983.508 | 51 |
| VBT Yazılım | 22 Kasım | 14.143.092 | 142 |
| Türk İlaç | 12 Aralık | 8.270.479 | 45 |
| Lokman Hekim** | 2 Kasım | 6.336.520 | 300 |
| Gezinomi | 23 Kasım | 1.494.653 | 60 |
| Toplam | 3.733.635.665 |
* Geri alım ve satışı gerçekleştiren şirketin bağlı ortaklığı EXSA Export Sanayi'dir.
** Geri alım ve satışı gerçekleştiren şirketin bağlı ortaklığı Lokman Hekim Vağ Sağlık A.Ş. Şirketidir
Son 2 ayda geri aldığı paylarını elden çıkaran şirketlere baktığımızda ciddi miktarlarda kar ettiklerini görüyoruz. Geri aldım yaptıkları payları 1 Kasım-29 Aralık döneminde elden çıkaran 15 şirketin toplamda 3,7 milyar lira kar elde ettiği görülüyor. Bu dönemde hisse satışı yapan şirketlerin kazançlarının ve getiri oranlarının yer aldığı tablo incelendiğinde en yüksek getirinin %420 ile Enka İnşaat’ta, en düşük getirinin ise %45 ile Türk İlaç’ta olduğu görülüyor. Tabi burada şirketlerin pay geri alımlarını hangi dönemde yaptıkları önem taşıyor. Nispeten yakın tarihlerde alınan paylarda doğal olarak getiri oranı düşerken, daha eski alınan payların satışındaki getiriler daha yüksek olması normal. Tabloda görüleceği üzere bu hisselerin satışından en yüksek kazancı elde eden şirket 1,3 milyar TL ile Şişe Cam. Sabancı Holding’de ise tabloda dip not olarak gösterildiği üzere geri alım ve bu payların elden çıkarılmasından 708 milyon liralık kazanç sağlanan işlemi Holding’in bağlı ortaklığı EXSA Export gerçekleştirmiştir. Sabancı Holding’in kendisinin gerçekleştirdiği işlemden elde ettiği kazanç 855 milyon 990 bin TL’dir. Yine aynı şekilde Lokman Hekim’de gerçekleştirilen işlem de şirketin bağlı ortaklığı Lokman Hekim Vağ Sağlık Anonim Şirketi’ne aittir.
Geri alınan Hisselerin Satışı Piyasayı Bozmuyor
Şirketlerin hisse geri alım programlarının gelecekte bu hisselerin elden çıkarılması sürecine arz fazlası oluşturarak hisseler üzerinde baskı oluşturması riski olabilir. Burada şirketlerin hisseleri elden çıkarmak için tercih edeceği yöntem önem kazanıyor. Son 2 aydaki işlemlere baktığımızda arz fazlasına neden olacak bir risk görülmüyor. Geri alınan payların elden çıkarılmasında ağırlıklı olarak özel emirle blok halinde kurumsal yatırımcılara satış yapıldığı görülüyor. Borsanın yükseliş trendinde olması ve kurumsal yatırımcıların borsaya ilgisinin canlılığını koruması bu durumda etkili görülüyor. Bu durum şirketlerdeki kurumsal yatırımcı oranının artmasını sağlaması ve piyasada ekstra bir arz fazlası oluşturmayarak hisse fiyatlarını baskılamaması açısından oldukça olumlu. İşlemler incelendiğinde şirketlerin önemli bir kısmının geri aldıkları hisselerin tamamını elden çıkarmayı tercih ettikleri görülüyor.
Şirketlerin Geri Alım Yaptıkları Hisseleri Elden Çıkarma Şekilleri
| Şirket |
Satılan Lot |
Kalan Pay Lot | Kalan Payların Sermayeye Oranı (%) |
Satış Şekli |
| Aydem Enerji | 5.733.502 | 0 | 0 | BIST özel emir yurt dışı kurumsal yatırımcı |
| Enka İnşaat | 7.112.959 | 139.217.410 | 2,32 | Piyasaya |
| Gen İlaç | 1.579.403 | 0 | 0 | BIST özel emir kurumsal yatırımcı |
| Gezinomi | 208.000 | 0 | 0 | Piyasaya |
| Hedef Girişim | 26.872.961 | 0 | 0 | BIST özel emir |
| İndeks Bilgisayar | 4.000.000 | BIST kurumsal yatırımcı | ||
| İndeks Bilgisayar | 4.100.000 | 671.571 | 0,3 | Piyasaya |
| İnveo Yatırım | 3.565.335 | 0 | 0 | Piyasaya |
| Kervan Gıda | 190.000 | Piyasaya | ||
| Kervan Gıda | 3.400.000 | 0 | 0 | BIST kurumsal yatırımcıya blok satış |
| Lokman Hekim** | 420.186 | 0 | 0 | BIST özel emir |
| QUA Granit | 4.000.000 | 0 | 0 | BIST özel emir yatırım fonuna |
| Sabancı Holding* | 23.896.728 | 0 | 0 | BIST blok satış kurumsal yatırımcılar |
| Sabancı Holding | 40.801.463 | 35.066.451 | 1,7186 | BIST blok satış kurumsal yatırımcılar |
| Şişe Cam | 50.000.000 | 51.748.623 | 1,69 | BIST blok satış yabancı kurumsal |
| TAV Havalimanları | 2.047.331 | 0 | 0 | BIST Blok satış |
| Türk İlaç | 1.998.900 | 0 | 0 | Piyasaya |
| VBT Yazılım | 485.500 | 0 | 0 | Piyasaya |
* Geri alım ve satışı gerçekleştiren şirketin bağlı ortaklığı EXSA Export Sanayi'dir.
** Geri alım ve satışı gerçekleştiren şirketin bağlı ortaklığı Lokman Hekim Vağ Sağlık A.Ş. Şirketidir.