ABD Merkez Bankası (Fed) Faiz Döngüsü

Küresel piyasalar için kırılma noktası olacak ABD Merkez Bankası (Fed) faiz kararına kısa bir süre kaldı. Beklentilerden çok kötü gerçekleşen tarım dışı istihdam verisi, piyasa algısını Haziran toplantısında faiz artışı olmayacağı yönde şekillendirmiştir. Bu algı referansı ile dolar para birimi değer kaybı yaşarken riskli varlıklar ve küresel borsa endekslerinde pozitif yönlü hareketler devam etmektedir.

Faiz artırım sürecini kısaca hatırlamak gerekirse; 2008 küresel kriz sonrasında ciddi anlamda parasal genişleme gerçekleştiren ABD Merkez Bankası (Fed) Mayıs 2013 döneminde çıkış stratejisini açıklamıştır. Çıkış stratejisi basit olarak bilanço varlıklarını küçültme olarak adlandırılabilir. Fed eski başkanı Bernanke tarafından yapılan açıklama küresel piyasalar için dönüm noktası olmuştur. Mayıs 2013 döneminden itibaren Fed’in takip eden her toplantısında olası bir faiz artırımı varlık fiyatlarında sert hareketlere neden olmuştur. Fed bu dönemde genel olarak piyasalara sözlü müdahalede bulunmuştur ve beklentiyi çok etkin bir şekilde yönetmiştir. Mayıs 2013 ile başlayan çıkış stratejisinin net adımı Aralık 2015 tarihinde faiz artırımı yapılarak atılmıştır. Uzun yıllardan sonra Fed faiz artırımı yaparak 2016 yılı için piyasalar için belirsizlik faktörlerini devreye almıştır.

Aralık 2015 döneminde yapılan faiz artırımını geçmiş dönem faiz artırım süreci ile kıyaslamak gerekirse, aralarında ciddi yapısal farklılıklar bulunmaktadır. 1979 döneminde Paul Volcker ile başlayan faiz artırım sürecinde ana belirleyici faktör enflasyon olmuştur. İstihdam piyasasında sıkılaşma ve ücret artışı hane halkının daha çok harcamasına neden olmuştur. İlave harcama fiyatların genel seviyesinin yani enflasyonun yükselmesine neden olmuştur. Enflasyon ile ısınan ABD ekonomisini soğutmak (yavaşlatmak) için Fed tarafından faiz artırım aksiyonları alınmıştır.

Aşağıda belirtilen tabloda yakın dönemli faiz artırım süreci belirtilmiştir.



Fakat Aralık 2015 dönemi ile başlayan yeni faiz artırım sürecinde enflasyon ana belirleyici olmamaktadır. Gerek büyüme gerekse de enflasyon verileri Fed’in beklentilerini tam olarak karşılamamaktadır. Enflasyon ve büyüme kıskacında zorlanan ekonominin çıkış noktası iyileşen istihdam piyasası olmaktadır.

İstihdam piyasasında devam eden düzenli iyileşme Fed’in yeni dönem faiz artışı için önemli dayanak noktası olmaktadır.

Gerek Başkan Yellen gerekse de Fed üyeleri tarafından  yapılan açıklamalarda faiz artırım sürecinin kademeli, temkinli ve ekonomik veri odaklı olacağı vurgulanmıştır. 2016 yılı olası faiz artırım süreci geçmiş dönemli faiz aksiyonları ile kıyaslandığında; mevcut durumda ABD ekonomisinin toparlanmasına bağlı ivedi ve sert faiz artırımı gerektirmemektedir.

Piyasa algısı bağlamında, Haziran toplantısında faiz artırımı olma ihtimalin çok zayıf olmasına karşın Temmuz toplantısında olası bir faiz artışı masada kalmaya devam etmektedir. 15 Haziran faiz kararı sonrasında 21 Haziran tarihinde başkan Yellen, bankacılık komitesine sunum gerçekleştirecek. Sunumunda ve senatörlerin soru kısmında sonbahar ve Aralık dönemi için olası faiz artırım sürecine ilişkin daha net söylemler duyulabilir. 2016 yılı için 2 adet faiz artışı senaryosunda; 1 adet faiz artırımının olma ihtimalinin çok kuvvetli olduğu, diğer faiz artırımının ABD ekonomisine ilişkin gelecek ekonomik verilere odaklı olacağı şeklinde beklenti olabilir.

Fed’in 2016 yılında yapılacak olan toplantılarında faiz artırımına ilişkin beklenti fiyatlamalarında;

Haziran ayı: 0% - Temmuz ayı: 18% - Eylül ayı: 37.7% - Kasım ayı: 41.7% - Aralık ayı: 87.8% seviyelerinde



Piyasanın genel algısında yaz dönemi (Haziran-Temmuz) faiz artırımı düşük ihtimal olarak fiyatlanırken olası faiz artışının Eylül veya Aralık toplantılarından birinde alınması daha yüksek ihtimal olarak fiyatlanmaktadır.

9 Haziran 2016 Perşembe günü gerçekleşecek "ABD Ekonomisi Faiz Artırımına Hazır (Mı)?" konulu webinara ücretsiz kayıt olun; https://attendee.gotowebinar.com/register/7660171441968693507