ABD, İngiltere ve Fransa’da Seçim Gündemi
Fransa
Seçim tarihi: 30 Haziran ve 7 Temmuz
Cumhurbaşkanı Macron’un, Avrupa Parlamentosu seçimlerinde aşırı sağın güç kazanması ardından erken seçim çağrısına bağlı olarak, ülkede 30 Haziran ve 7 Temmuz’da Ulusal Meclis seçimi gerçekleşecek.
30 Haziran’daki ilk turda en az yüzde 12,5 oy alan üyeler ikinci tura katılacak. Mecliste çoğunluk için en az 289 milletvekili gerekiyor. Avrupa Parlamentosu seçimlerinde ise aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi oyların yüzde 31,4’ünü almıştı.
Macron’un Cumhurbaşkanlığı 2027’ye kadar devam ediyor. Ancak güç kazanan Ulusal Birlik Partisi’nin yeterli gücü sağlaması halinde, Macron’un yetki vermekten başka şansı kalmayacak. Ulusal Birlik Partisi Avrupa Birliği ve göçmenlik konusunda karşıtlığıyla tanınıyor.
İngiltere
Seçim tarihi: 4 Temmuz 2024
Seçimde birçok parti yer almakla birlikte, Muhafazakar Parti ile İşçi Partisi öne çıkıyor. SNP ve Liberal Demokratların alacağı oy da seçim sonuçlarında etkili olabilir.
Muhafazakar Parti: Rishi Sunak
İşçi Partisi: Keir Starmer
Brexit sonrası ilk genel seçimde projeksiyonlar Starmer liderliğindeki İşçi Partisi’nin güçlü bir zafer elde edeceğini öngörüyor. Muhafazakar Parti liderliğinde ekonomide sınırlı da olsa iyileşme sağlanmasına karşın, tüketiciye yansıyan maliyetler nedeniyle oy kaybı bekleniyor.
İki parti lideri arasında 4 Haziran’da televizyon tartışması gerçekleşmişti. Planlanan diğer tartışmalar ise 26 ve 28 Haziran’da. Tartışmaların sırasıyla TSİ 22:15 ve 22:00’da BBC’de gerçekleşmesi bekleniyor.
Sunak’ın tekrar destek kazanabilmesi için bu tartışmalar son fırsatlar olabilir.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD)
Seçim tarihi: 5 Kasım 2024
Demokrat Parti Adayı: Joe Biden
Cumhuriyetçi Parti Adayı: Donald Trump
Trump, 2020 yılında gerçekleşen seçimde Biden’a karşı kaybetmişti. Seçimin kazananı 20 Ocak 2025’te koltuğa geçecek.
Seçim kampanyalarını sınır güvenliği, sağlık, iklim değişikliği, eğitim ve ekonominin belirlemesi söz konusu. Öte yandan Trump iş kayıtlarını tahrif ettiği gerekçesiyle 30 Mayıs 2024’te suçlu bulundu bu konuda bir ilke imza attı.
Seçimler konusunda belirleyici başlıklardan biri de karşılıklı tartışmalar. Biden ve Trump, Perşembe günü CNN tarafından düzenlenecek yayında karşı karşıya gelecek.
17 – 21 Haziran tarihlerinde yaklaşık iki bin seçmene uygulanan YouGov anketine göre Trump bir puan ile önde görülüyor. Seçimden önce en az iki kere gerçekleşmesi beklenen karşılıklı tartışmaların anket sonuçlarını etkilemesi söz konusu.
Tartışmanın ABD doğu saat dilimine göre 27 Haziran Perşembe 21:00’da, Türkiye’de yeni güne geçil yapılmış olacağı için 28 Haziran Cuma 4:00’da gerçekleşmesi planlandı.
Seçim süreçleri, özellikle Avrupa’da tarihlerin yaklaşması nedeniyle politik belirsizliği artırmış durumda. Bu nedenle Haziran – Temmuz dönemi Euro, Sterlin ve Avrupa borsalarının yanı sıra, riskten kaçışta kullanılan tahvil, altın gibi varlıklarda volatiliteyi artırabilir.