Brexit Açısından Yol Ayrımı, Çok Bilinmeyenli Denklem
25 Eylül 2019
İngiltere Anayasa Mahkemesi’nin kararı ile 31 Ekim’den önce öyle veya böyle Brexit sağlamak için Başbakan Boris Johnson’ın parlamentoyu devre dışı bırakma planı suya düştü. Kurumları devreden çıkaramayan Johnson, bu noktada Brexit şartlarını Parlamento’ya da kabul ettirmek zorunda kalacak ve önceki oylamalar Parlamento çoğunluğunun anlaşmasız Brexit’e karşı olduğunu gösterdiği için, İngiltere 31 Ekim’de AB’den çıksa bile bunu anlaşmasız yapamayacak görünüyor. Bu aşama, Parlamento’yu yine etkin güç olarak ortaya koyacaktır.
Bu durum, anlaşmasız Brexit olasılığını azalttığı için pozitif… İşin bir de siyasi boyutu var. Muhalefet, Başbakanı istifaya çağırıyor ve İşçi Partisi Başkanı Jeremy Corbyn’in Johnson’ın koltuğunda gözü var. Erken seçim olma olasılığı da artıyor, bu süreçte özellikle May döneminde ciddi oy kaybına uğrayan Muhafazakar Parti’nin ciddi anlamda duvara çarpma ihtimali bulunduğu düşünülürse, yeni bir hükümetle Brexit’in yürütülmeye çalışılması işleri yine başa saracaktır. Brexit oylamasından sonra 3 Başbakan değişti. Eğer Corbyn seçimi kazanır da Başbakan olursa, May ve Johnson’un Brexit planlarını ciddi şekilde revizyona uğratmak isteyecektir. Corbyn anlaşmasız Brexit’ten kaçınacak, ancak 31 Ekim ona yetmeyecek ve erteleme talep edecek. Bu Brüksel’in büyük ihtimal yanaşmayacağı bir seçenek olacak. Gümrük Birliği’nde de kalınmayacaksa, o zaman İngiltere Brexit öncesi yaşamdan fazla standart kaybetmemek için ticaret ilişkilerini “ikili” olarak oluşturmak durumunda. Yeterince geniş tarımsal üretim toprakları olmayan İngiltere, buna mecbur… Bu da gerçekleşmesi zor, gerçekleşse bile uzun zaman süre geçmesi lazım… Bakalım İngiltere süreci mi, yönetecek, yoksa kol mu kesecek?
Anlaşmasız Brexit bu işin kaotik senaryosu… Ekonomide küçülme, yatırımlarda durma noktasına gelinmesi ve işsizliğin artması demek olacak. Böyle bir durum ticareti de olumsuz etkileyeceğinden, Avrupa açısından da olumlu bir sonuç olmayacaktır ve yavaşlamanın derinleşmesine neden olabilecektir.
BOE’nin senaryoları da Brexit’in durumuna göre şekillenecek. Isınan işgücü piyasası bir ara faiz artırma yönünde sinyal veriyordu. Ancak Brexit nedeniyle ekonominin durumu belirsiz, bu yüzden Carney bir şey yapamazdı. Küresel ekonomik yavaşlama ve ticaret savaşları konjonktürü Brexit ile birleştiğinde, anlaşmasız Brexit eğer 31 Ekim’de gerçekleşirse, BOE sonraki süreçte faiz indirmek durumunda kalabilecek. BOE’nin 7 Kasım toplantısında faizleri sabit tutması bekleniyor, ancak piyasa fiyatladığı ihtimaller ile birlikte eğer bir değişiklik olacaksa bunun gevşeme tarafına doğru olmasını bekliyor. Görseldeki oranlar Brexit’in durumuna göre artış veya azalış gösterebilir, faiz indirim ihtimalleri sonraki toplantılar için daha yüksek oranda görülmektedir.
En pozitif haberde bile 1,2575 bandını test edebilen Sterlin, boğaların bu kadar yakın banttan kar almaları Brexit’e ilişkin kırılgan haber akışından kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla, anlaşmalı Brexit gerçekleşmeden ya da bir erteleme alınmadan 1,2575 – 1,2660 aralığındaki o direnç bölgesinin kırılması zor gibi, haliyle pozitif gelişmeler ihtiyaç var. Kaotik Brexit veya seçim gibi senaryolar ise 1,2225 – 1,2105 bölgesinin aşağı doğru kırılması, sonrasında da bu ay başında görülen 1,1950’lere doğru bir fiyatlamayı beraberinde getirebilir. Tabii stresin boyutu, daha büyük olacağı için GBP’de bu seviyelerin de altı söz konusu olabilir hale gelecektir.
Bu durum, anlaşmasız Brexit olasılığını azalttığı için pozitif… İşin bir de siyasi boyutu var. Muhalefet, Başbakanı istifaya çağırıyor ve İşçi Partisi Başkanı Jeremy Corbyn’in Johnson’ın koltuğunda gözü var. Erken seçim olma olasılığı da artıyor, bu süreçte özellikle May döneminde ciddi oy kaybına uğrayan Muhafazakar Parti’nin ciddi anlamda duvara çarpma ihtimali bulunduğu düşünülürse, yeni bir hükümetle Brexit’in yürütülmeye çalışılması işleri yine başa saracaktır. Brexit oylamasından sonra 3 Başbakan değişti. Eğer Corbyn seçimi kazanır da Başbakan olursa, May ve Johnson’un Brexit planlarını ciddi şekilde revizyona uğratmak isteyecektir. Corbyn anlaşmasız Brexit’ten kaçınacak, ancak 31 Ekim ona yetmeyecek ve erteleme talep edecek. Bu Brüksel’in büyük ihtimal yanaşmayacağı bir seçenek olacak. Gümrük Birliği’nde de kalınmayacaksa, o zaman İngiltere Brexit öncesi yaşamdan fazla standart kaybetmemek için ticaret ilişkilerini “ikili” olarak oluşturmak durumunda. Yeterince geniş tarımsal üretim toprakları olmayan İngiltere, buna mecbur… Bu da gerçekleşmesi zor, gerçekleşse bile uzun zaman süre geçmesi lazım… Bakalım İngiltere süreci mi, yönetecek, yoksa kol mu kesecek?
Anlaşmasız Brexit bu işin kaotik senaryosu… Ekonomide küçülme, yatırımlarda durma noktasına gelinmesi ve işsizliğin artması demek olacak. Böyle bir durum ticareti de olumsuz etkileyeceğinden, Avrupa açısından da olumlu bir sonuç olmayacaktır ve yavaşlamanın derinleşmesine neden olabilecektir.
BOE’nin senaryoları da Brexit’in durumuna göre şekillenecek. Isınan işgücü piyasası bir ara faiz artırma yönünde sinyal veriyordu. Ancak Brexit nedeniyle ekonominin durumu belirsiz, bu yüzden Carney bir şey yapamazdı. Küresel ekonomik yavaşlama ve ticaret savaşları konjonktürü Brexit ile birleştiğinde, anlaşmasız Brexit eğer 31 Ekim’de gerçekleşirse, BOE sonraki süreçte faiz indirmek durumunda kalabilecek. BOE’nin 7 Kasım toplantısında faizleri sabit tutması bekleniyor, ancak piyasa fiyatladığı ihtimaller ile birlikte eğer bir değişiklik olacaksa bunun gevşeme tarafına doğru olmasını bekliyor. Görseldeki oranlar Brexit’in durumuna göre artış veya azalış gösterebilir, faiz indirim ihtimalleri sonraki toplantılar için daha yüksek oranda görülmektedir.
En pozitif haberde bile 1,2575 bandını test edebilen Sterlin, boğaların bu kadar yakın banttan kar almaları Brexit’e ilişkin kırılgan haber akışından kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla, anlaşmalı Brexit gerçekleşmeden ya da bir erteleme alınmadan 1,2575 – 1,2660 aralığındaki o direnç bölgesinin kırılması zor gibi, haliyle pozitif gelişmeler ihtiyaç var. Kaotik Brexit veya seçim gibi senaryolar ise 1,2225 – 1,2105 bölgesinin aşağı doğru kırılması, sonrasında da bu ay başında görülen 1,1950’lere doğru bir fiyatlamayı beraberinde getirebilir. Tabii stresin boyutu, daha büyük olacağı için GBP’de bu seviyelerin de altı söz konusu olabilir hale gelecektir.