Türkiye’nin Bayrak Taşıyıcısı: THYAO

Türkiye'nin bayrak taşıyıcı havayolu şirketi olarak 1933 yılında kurulmuştur. Şirket sadece Türkiye'nin değil, aynı zamanda dünya genelinde havacılık endüstrisindeki önemli aktörlerden biri haline gelmiştir. Türk Hava Yolları'nın sunduğu hizmetler, yenilikçi yaklaşımları ve uluslararası arenadaki etkinliği, şirketi havacılık endüstrisinde önde gelen bir konuma getirmiştir.

Trafik

Türk Hava Yolları Ocak – Aralık döneminde 83,4 milyon yolcu taşıdı. Sektörün bayrak taşıyıcısı olan şirket yolcu sayısında geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %16,1 artış kaydetti. 

2024’ün ilk ayında 6,3 milyon yolcu taşıdı. Geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %2,7 artış kaydetti. Filodaki uçak sayısı %12 artış ile 440’a ulaştı. Ocak 2023 döneminde yurt içi yolcu doluluk oranı %82,30 iken Ocak 2024’te 2,5 puan artışla %84,70 olarak gerçekleşti.

EUROCONTROL Avrupa Havacılık Genel Bakış Raporu’nda yer alan 2023 yılı hava trafik istatistiklerine göre;

→ Türkiye, günlük ortalama 3026 uçuş ile Avrupa’da en yoğun trafik hacmine sahip ülkeler arasında 6. sırada yer almış ve önceki yıla göre en yüksek trafik artışı (+%16) kaydedilmiştir.

→ Belirtilen dönemde en fazla uçuş gerçekleştiren havayolu şirketleri arasında Türk Hava Yolları günlük ortalama 1443 uçuş ile 3. sırada yer almıştır.

Gelişmeler

→ Dubai Aerospace Enterprise (DAE) Ltd 29.01.2024’te, 10 yeni Boeing 737-8 uçağının kiralanması için Türk Hava Yolları ile anlaşmaya vardığını duyurdu. Uçakların 2025 yılında teslim edilmesi planlanıyor.

→  Türk Hava Yolları'na bağlı olan bağlı ortaklık şirketi AJet Hava Taşımacılığı A.Ş'nin ("AJet"), Ticari Hava Taşıma İşletmeleri Yönetmeliği çerçevesinde İşletme Ruhsatı alması için gerekli olan tüm başvuru süreçleri tamamlanmıştır. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından 02.01.2024 tarihinde AJet'e İşletme Ruhsatı verilmiştir. AJet'in faaliyetlerine 2024 yaz sezonu itibarıyla başlaması hedeflenmektedir. Bu, AJet'in ticari hava taşımacılığı alanında resmi olarak faaliyet gösterebilmesi için önemli bir adım.

→ 2023-2033 yıllarını kapsayan stratejik planı çerçevesinde büyüme hedeflerini gerçekleştirmek için uçak ve motor üreticileriyle görüşmeler yapıyor. Bu görüşmeler kapsamında Airbus firması ile 2026-2036 yılları arasında teslim alınmak üzere 240 adedi kesin, 115 adedi opsiyon olmak üzere toplamda 355 adet uçağın satın alınması planlanıyor. Ancak satın alma işlemi için yönetim kurulu onayı gerekiyor. Bu satın alma, Türk Hava Yolları'nın gelecek on yıl içindeki büyüme ve genişleme stratejisinin önemli bir parçasını oluşturuyor.

→ 2023-2033 yıllarını kapsayan Stratejik Planı çerçevesinde, büyüme hedeflerini gerçekleştirmek için Airbus ile yapılan görüşmeler sonucunda Yönetim Kurulu şu kararları almıştır:

• 60 adet kesin sipariş ve 20 adet satın alma hakkı bulunan A350-900 uçağı,
• 15 adet kesin sipariş A350-1000 uçağı,
• 5 adet kesin sipariş ve 5 adet satın alma hakkı bulunan A350F kargo uçağı ve
• 150 adet kesin sipariş ve 100 adet satın alma hakkı bulunan A321 NEO uçağı

toplamda 355 adet uçağın Airbus'tan satın alınmasına karar verilmiştir. Ayrıca, A350 uçaklarının motor bakım hizmeti ile yedek motorlarının Rolls-Royce firmasından temin edilmesine karar verilmiştir. Bu kararlar, Türk Hava Yolları'nın önümüzdeki yıllardaki filo genişlemesi ve modernizasyonu için önemli adımları temsil ediyor.

Şirketin Geleceğe Bakışı

• Şirket 2033’te 800’den fazla uçağa sahip bir filo hedeflemektedir.
• 2023 yılında 19 milyar ABD dolarının üzerinde doğrudan gelir elde edilmesinin yanı sıra, Türkiye'ye toplamda 55,6 milyar ABD doları değerinde bir katkı sağlanacaktır. Şirketin 10 yıllık stratejik planı çerçevesinde ise 2033 yılına gelindiğinde doğrudan gelirin 52,2 milyar ABD dolarına, toplam katkının ise 144 milyar ABD dolarına ulaşması planlanmaktadır. Ortaklığın 2023-2033 yılları arasında oluşturduğu toplam katkı ise 1,1 trilyon ABD doları ile birçok gelişmekte olan ülkenin ekonomisini geride bırakacak boyutta olacaktır. Bu rakamlar, Türk Hava Yolları'nın ekonomik açıdan ülkeye ve bölgeye önemli bir değer sağladığını ve stratejik planları doğrultusunda büyümeye devam ettiğini göstermektedir.
• Asya'da hızla artan şehirleşme ve ekonomik faaliyetler, bölgeyi havacılık endüstrisi için önemli bir pazar haline getirmektedir. Türk Hava Yolları, bu potansiyeli göz önünde bulundurarak hem kendi kapasitesini artırmayı hem de diğer hava yolu şirketleriyle iş birlikleri yaparak Asya'daki varlığını güçlendirmeyi hedeflemektedir. Bu adımlar, Türk Hava Yolları'nın Asya'daki büyüme fırsatlarını değerlendirme ve pazardaki rekabet gücünü artırma stratejisinin bir parçasını oluşturmaktadır.
• Türk Hava Yolları'nın 2033'e kadar planladığı stratejiler arasında, mevcut dış hat noktalarına ek olarak 50 yeni uluslararası noktanın eklenmesi bulunmaktadır. Bu hamle, şirketin toplamda 345 dış hat noktasına ulaşmasını sağlayacak ve uluslararası arenadaki varlığını güçlendirecektir. Bu şekilde, Türk Hava Yolları büyüme radarında yüksek potansiyele sahip destinasyonlara odaklanarak küresel pazarda rekabet avantajını artırmayı amaçlamaktadır.

Karbon Nötr Hedefi

→ Günümüzde küresel çapta en öncelikli sorunlardan biri olan iklim değişikliği, havacılık sektörü için de önemli bir gündem maddesidir. Havacılık endüstrisi, sera gazı emisyonlarını azaltmak amacıyla küresel düzeyde önemli adımlar atmış ve geniş kapsamlı hedefler belirlemiştir. Bu çerçevede, Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) ve Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) gibi sivil havacılığın önde gelen uluslararası kuruluşları, çevresel etkileri azaltmak için hedefler belirlemiş ve bu hedeflere ulaşmak için gereken önlemleri geliştirmiştir. ICAO ve IATA, havacılık sektöründe sera gazı emisyonlarını azaltmak ve sürdürülebilirlik alanında ilerlemek için uluslararası standartlar ve rehberlikler sağlamakta, yenilikçi teknolojilerin kullanımını teşvik etmekte ve operasyonel verimliliği artırmak için çeşitli önlemler önermektedirler. Bu çabalar, havacılık endüstrisinin çevresel etkilerini minimize etme ve iklim değişikliğiyle mücadelede daha sürdürülebilir bir yaklaşım benimsemesine yardımcı olmaktadır.

Türk Hava Yolları, 2050 yılına kadar karbon nötr bir hava yolu olmayı hedeflemektedir. Bu hedefe ulaşmak için şirket, yeni nesil uçakların kullanımını teşvik etmekte, SAF (Sustainable Aviation Fuel - Sürdürülebilir Havacılık Yakıtı) kullanımını artırmakta, yenilenebilir enerji kaynaklarını benimsemekte, karbon dengeleme uygulamalarını hayata geçirmekte ve operasyonel iyileştirmeler yapmaktadır. Bu çeşitli adımların bir araya gelmesiyle, Türk Hava Yolları sürdürülebilirlik ve çevre koruma alanında lider bir konuma ulaşmayı ve karbon emisyonlarını dengeleyerek karbon nötr hale gelmeyi amaçlamaktadır.

XU1OO / THYAO

BİST100 endeksi içinde ağırlığı en yüksek şirket olan (yaklaşık %8) THYAO’nun Şubat ayının başından itibaren bir miktar ayrıştığı izleniyor. Bu duruma teorik açıdan mevsimsellik faktörünün etkili olduğu söylenebilir. Diğer yandan 2023 yılı getirilerine bakıldığında Ulaştırma Sektörü 2023 yılında %58,38 sağlarken THYAO’nun %62,24 getiri ile sektörü domine ettiği görülüyor. 2024 ilk çeyreğinde ise diğer şirketlerin geride kalmışlık psikolojisiyle yukarı yönlü ivme kazandığını görüyoruz.

Şirketlerin dolar bazlı grafiklerine baktığımızda da tarihsel olarak TAVHL ve PGSUS’un oldukça geride kaldığını THYAO’nun ise Ağustos 2023’de zirve seviyesine ulaştığını görmekteyiz. Bu açıdan bakıldığında da TAVHL ve PGSUS’nun zirve seviyelerinden uzaklığı ve çarpanlar açısından da uygun seviyelerde olmaları yılın ilk çeyreğinde ayrışmasını sağladı. THYAO açısından değerlendirdiğimizde ise şirketin tarihi zirve seviyesine ulaştıktan sonra bir miktar fiyatlama açısından realizasyon yaşadığını fakat mevsimsellik faktörünün etkisiyle yılın 2.çeyreğinden itibaren turizm sezonunun başlamasıyla toparlanma göstereceğini ve sektör içindeki ağırlığını koruyacağını söyleyebiliriz. Geçtiğimiz yıl gerçekleştirdiği performans ve geleceğe yönelik büyüme stratejileri açısından GCM Yatırım olarak Model Portföyümüzde Türk Hava Yolları’na yer vermekteyiz.