Türkiye Ekonomisinde Yeni Dönem ve Net Nakit Pozisyonda Olup Karını Artıran Şirketler
14 Mayıs 2023’te gerçekleştirilen cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimleri 2. tur sonuçlarının alınması ile tamamlandı. Bu süreçte seçim öncesi belirsizlikler ve siyasi anlamda yüksek tansiyonlu bir dönem olmasının etkisi ile endekste yüksek volatilitenin hakim olduğu bir dönem yaşandı. Haber akışlarına ve gelişmelere bağlı olarak yukarı ve aşağı yönde hızlı iniş ve çıkışların yaşandığı dönem Borsa İstanbul yatırımcıları için oldukça yorucu ve hareketli geçti. Sürecin tamamlanmış olmasıyla yönünü yukarı çeviren endekste pozitif algılamalar devam ediyor.
Burada algılamaların olumlu tarafa evirilmesinde seçim belirsizliğinin ortadan kalkması, mecliste ve cumhurbaşkanlığında aynı ittifakın kazanmış olmasıyla uyumsuzluk ihtimalinin ortadan kalkması ile idari anlamda istikrar sağlanabileceği düşüncesi, yeniden seçilen cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeni kabinede Maliye ve Hazine Bakanlığı atamasında ortodoks politikalara dönüş yönünde aksiyon alacağı ve nihayetinde yerli ve yabancı otoriteler ve yatırımcılar nezdinde pozitif karşılanacak bir isim olan Mehmet Şimşek’in göreve getirilmesi etkili oldu.
Maliye ve Hazine Bakanı Şimşek’in göreve gelmesi itibariyle yapmış olduğu ilk açıklamaların açıklamalarında "Rasyonel bir zemine dönme dışında seçenek kalmamıştır" şeklinde ifadesinin yanında izlenecek süreç içerisinde ‘Şeffaflık, Tutarlılık, Öngörülebilirlik, Uluslarası Normlara uygunluk’ ilkelerine bağlı kalınacağı ve bu ilkelerin özlenen refah düzeyine yeniden ulaşmada anahtar olacağı yönünde vermiş olduğu mesajlar piyasalar tarafından oldukça olumlu karşılandı ve endekste fiyatlamalara oldukça güçlü şekilde yansıdı.
Yeniden 5.000 seviyesi üzerine yerleşen endekste yeni zirvelerin henüz test edilmediği, açıklanacak olan orta vadeli plan ve yol haritasının netleşmesi ile verilen demeçlerle özdeşleşen somut adımların atılması halinde; piyasada güvenin daha artacağı ve pozitif havanın güç kazanarak yeni zirvelerin test edilebileceği senaryosu beklentilerimiz arasında.
Seçim sürecine yaklaşılması ile başlayan kur tarafında çözülme, fiyatlamalarda yukarı yönlü hareketin hız kazanmasıyla devam etti. Dolar/TL’nin 23, Euro/TL’nin ise 24,5 lira üzerine yerleştiğini izliyorken MB’nın faiz artırımları ile piyasa faizi ile politika faizi arasındaki makasın daralacağı, sıkılaşmanın bir süre hakim olacağı, kamu ve özel banka faizlerinin yüksek oranlarda seyrine devam edeceği senaryo beklentiler arasında olmaya devam ediyor.
Bu bağlamda yeni dönem; bireyler ve şirketler adına krediye ulaşma olanaklarının bir süre daha sınırlı ve yüksek maliyetlerle güçleşerek devam edebileceği, kur tarafında yaşanan yukarı yönlü çözülme ile ihracatçı şirketler üzerindeki baskı kalkarken maliyeti yabancı para cinsinden olup gelirleri TL olan yurtiçi ağırlıklı faaliyet gösteren şirket ve sektörlerin yeniden baskılanacağı, finansman sağlamakta güçlük çeken şirketlerde adına zorlu bir dönem olacağı şeklinde yorumlanabilir.
Mevcut ekonomi politikaları ve gelinen son nokta itibariyle şirketlerin düşük faizle borçlanabildikleri dönemin faiz oranlarında yaşanan yükselişe bağlı olarak yerini finansman/borçlanma maliyetlerinin arttığı ve krediye erişim imkanlarının zorlaştığı bir döneme bıraktığı görülmektedir. Bu durum faiz oranlarının düşük seyrettiği dönemlere kıyasla yatırım kararlarında borçlanma maliyetlerinin daha yüksek olabileceği bir dönem olmasıyla, finansman gücü düşük şirketlerde büyüme ve yatırım kararlarında durgunluğa neden olabileceği anlaşılmaktadır.
Bu süreçte yeni yatırım kararlarında finansman maliyeti konusunda negatif etkilenmeyecek şirketler borçsuz yapıda olup net nakit pozisyonları güçlü şirketler olacaktır. Bu şirketlerde yeni yatırım kararları alınmadığı durumlarda dahi net nakit pozisyonlarının getirisi olarak yüksek oranda finansman faaliyetlerden nakit akışı ve gelir sağlayabileceklerdir.
Bu taramada BISTTUM endeksine dahil olan 464 şirket dahil edilmiştir. 291 şirketin borçlu ya da nötr durumda olduğu anlaşılmıştır. Bu şirketlerin dışında kalan 173 şirketin ise net nakit pozisyonda oldukları anlaşılmıştır.
Bu çalışmadan yola çıkarak borçlu şirketlerin tamamı adına nihai negatif bir süreç yaşanacağı anlaşılmamalıdır. Bu taramanın amacı olası yeni yatırım fırsatlarını değerlendirmede ve her türlü finansman ihtiyacında avantajlı konumda olabilecekleri sebebiyle net nakit pozisyonu güçlü olmakla beraber karlılığını çeyreksel ve yıllık bazda artırabilen şirketleri tespit etmek ve dikkat çekmektir.
- Net Nakit Pozisyonu > 0
- Ana Ortaklık Net Dönem Karı Büyüme (%) (Çeyrek) > 50
- Ana Ortaklık Net Dönem Karı Büyüme (%) (Yıllıklandırılmış) > 100
Değerlendirme yukarıdaki şartları sağlayan 40 şirket için;
- Ana Ortaklık Net Dönem Karı Büyüme (Çeyrek) oranları medyan değeri olan 171,
- Ana Ortaklık Net Dönem Karı Büyüme (Yıllıklandırılmış kar rakamına göre) oranları medyan değeri olan 328,
Oranlarının üzerinde büyüme göstermeyi başaran 13 şirket içerisinde Yıldız Pazar’a dahil olan 9 şirket tabloda verilmiştir.
Burada belirtilen şirketlere taramada kullanılan filtrelemeler neticesinde ulaşılmıştır. Değerine yakınlık ya da uzaklık anlamı taşımamaktadır. Ucuz ya da pahalı olmaları ile bağdaştırılmamalıdır.