Trump ABD’nin yeni başkanı, peki ya şimdi?
Tüm dünyanın dikkatle izlediği, ABD başkanı olmak için yapılan yarış küresel piyasalarda geniş bir yankı buldu. Amerikalıların verdiği oylar sonrasında resmi olmayan sonuçlar göre Donald Trump, rakibi Hillary Clinton’ı geride bıraktı ve ABD’nin 45. Başkanı oldu. Piyasalar için sürpriz sayılabilecek bu sonuç, varlık fiyatlarında 9 Kasım sabahı önemli değişimlerin gerçekleşmesine yol açtı.
Peki, bundan sonra Beyaz Saray yolunda nasıl bir süreç izlenecek?
538 delegeli seçiciler kurulu 19 Aralık’ta başkan için oy verecekler. Oyların yarıdan fazlasını, yani en az 270 delegenin oyunu alan aday başkan olmaya hak kazanacak. Yasal süreç sonunda yeni başkan ve başkan yardımcısı, 20 Ocak 2017’de Barack Obama’dan görevi devralacak. 8 Kasım’daki oylama ile Trump’ın Cumhuriyetçi partisi 538 delegeden 270’den fazlasını almayı başarmıştı.
Nadiren rastlanan bir durum olmakla birlikte 19 Aralık’ta 270 oy alınamaması halinde, bu sefer başkan seçimi görevi temsilciler meclisine düşecek. Bu durumda başkan yardımcısı seçimi de senatoda gerçekleştirilecek. Bugüne kadar sadece 1824 yılındaki seçimde rastlanan bu durum yaklaşık 200 yıldır hiç yaşanmamıştır.
Bir diğer istisnai durum ise genel seçimde çoğunluğu sağlayamayan adayın, senatodaki seçimle başkan seçilebileceğidir. Geçmişte 4 kez rastlanan bu durum en yakın tarihte 2000 senesinde yaşanmıştır.
Seçim sonrasında finansal piyasalardaki görünüm için Cuma günü yayımlanacak olan haftalık bültenimizi incelemeyi unutmayınız.
“Önemli varlıklar seçim sonucuna nasıl tepki verdi?”
Trump’ın, 9 Kasım sabahında ilk gelen sonuçlara göre yarışta Demokrat Hillary Clinton’ın önüne geçmesi, Cumhuriyetçi başkan adayının galip geleceği yönündeki algı ile piyasalarda önemli değişimlere neden oldu. Seçimler başlamadan önce anketler genelde Clinton’ın başkanlık için şansının daha yüksek olduğunu gösteriyordu. Beklentilerin dışında bir duruma işaret eden ilk sonuçların ardından önemli fiyat hareketleri izlendi.
*Tablodaki fiyatlarda, USDMXN paritesi dışındaki enstrümanlarda, 9 Kasım 2016 saat 03:00 açılışları ve 9 Kasım 2016 saat 07:00 kapanışları dikkate alınmıştır. USDMXN paritesi için 9 Kasım 2016 gün sonu kapanışı dikkate alınırken, diğerlerinde olduğu gibi kapanış için, 9 Kasım 2016 saat 07:00 hesaplamaya dahil edilmiştir.
“ABD Başkanlık Seçimi Resmi Sonuçları Sonrasında Önemli Varlık Fiyatlarındaki Son Durum!” isimli web seminerine ait video kaydını izlemek için tıklayınız.
Trump başkanlığında görece daha belirsiz bir dönem izleneceği yönündeki endişe, sabah saatlerinde varlık fiyatlarında ilk tepkinin gelmesine yol açtı. EURUSD, GBPUSD ve USDJPY gibi majör paritelerde Dolar ciddi kayıplar yaşarken, Japon Yeni karşısında 03:00 ile 08:00 arasındaki işlemlerde %3,5 geriledi. ABD’nin komşuları olan Kanada ve Meksika’nın para birimlerinde ise Dolar karşısında gerileme görüldü. Meksika Pesosu (MXN) Dolar karşısında, bir önceki günkü kapanışı ile 9 Kasım 08:00 arasında %13,2 değer kaybederek en çok dikkat çeken para birimi oldu. Türk Lirası’nın da aralarında bulunduğu gelişen ülke para birimleri genel olarak düşüşler yaşadı. Emtia piyasasında altın, Trump’ın seçimi önde götürdüğünün görülmesi sonrasında belirtilen işlem saatleri arsında %3,3 yükseliş kaydetti. Dolar’daki gerileme ve piyasaların güvenli liman algısı, söz konusu değerli madendeki yükselişlere temel oluşturdu. Belirsizlik, ham petrole kayıp getirirken, global çapta borsalar sert düşüşler kaydetti.
“Peki ya bundan sonrası?”
Küresel piyasalarda, Trump’ın seçimi önde tamamlayacağına işaret eden oylama sonuçları gelmeye başlayınca, bu faktörün olumsuz bir dinamik olarak algılandığına ilişkin fiyatlamalar gerçekleştiğini izledik. Yukarıdaki tabloda da piyasanın ilk tepkisini ortaya koyduk.
Piyasa algısını görme adına EURUSD paritesini bir gösterge olarak değerlendirirsek, Avrupa işlemleri başlamadan önce fiyatın önemli bir toparlanma kaydettiğini grafik üzerinde de izleyebiliriz.
NOT: EURUSD paritesi 15 dakikalık grafik
Paritede, Trump endişesinin ilk olarak Dolar’da değer kayıplarına neden olması ile birlikte gerçekleşen yükselişler dikkat çekiyor. Ardından Avrupa seansı öncesinde fiyatın önce tepki işlemleri ile geri çekildiğini, sonrasında ise Donald Trump’ın zafer konuşması ile düşüşlerine ivme kazandırdığını görüyoruz.
Bu noktadan sonra sorumuzun cevabına gelirsek; önümüzdeki dönemde yeni Başkan ile bundan sonraki süreç için, Donald Trump’ın tavrının çok önemli olacağını söyleyebiliriz. Trump’ın, seçim kampanyasının sürdüğü zaman dilimi içerisindeki sert ve uç yönde olduğu düşünülen sözlerinin yanında, başkan olduktan sonraki ilk konuşması arasında belirgin bir fark olduğu görüldü. Piyasalar da bunu gözden kaçırmadı ki, EURUSD örneğimizde olduğu gibi Dolar’daki toparlanmada rol alan faktörlerden biri de, kullanılan söz konusu ifadelerdi.
Donald Trump seçim sonrasındaki ilk sözlerinde tüm Amerikalıların başkanı olacağı yönünde söz verirken, “Şimdi hepimizin bir araya gelme zamanı” şeklinde konuştu. Yeni başkan ayrıca, büyük bir ekonomik planları olduğunu belirtti ve ABD’de büyümeyi iki katlayacaklarını iddia etti. Trump’ın “Düşmanlık değil, ortak zemin, çatışma değil işbirliği arayışında olacağız” şeklindeki değerlendirmeleri de dikkat çekti.
Trump yönetiminin yeni dönemde iç ve dış siyasette izleyeceği yol, ekonomi politikaları, stratejileri ile birlikte kendini kamuoyuna ılımlı bir şekilde izah edebilmesi halinde piyasalarda görece daha olumlu bir hava izlenebilir. Diğer taraftan Trump’ın, kendi ülkesindeki, hatta kendi partisindeki bazı kesimler tarafından da pek hoş karşılanmayan ve seçim kampanyası süresince devam eden açıklamalarına benzer bir tutum sergilemeyi sürdürmesi, piyasalar tarafından endişe verici bulanabilir.
Görünen o ki küresel piyasaların yakından izlediği, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikası kararları, petrol fiyatları ve Çin ekonomisinin durumu gibi başlıkların yanına, ilerleyen dönemler için, ABD Başkanı’nın konuşmalarını da eklemek gerekecek. Başkan’ın ekonomi yönetiminin yanı sıra, Fed ile olan ilişkisini nasıl yöneteceği ve ticaret anlaşmaları konusundaki tavrı uluslararası piyasaların radarında olacak.