ABD–Çin Gümrük Vergisi Ateşkesinin Sanayi ve Değerli Metallere Etkisi

Bu yıl metaller oldukça hareketli bir süreç geçiriyor. Fed’in gevşeme beklentileri, ABD’de süren hükümet kapanmasının yarattığı risk algısı ve ticaret tarifelerine dair belirsizlikler, altın liderliğinde güvenli varlık talebini canlı tutarak metallerin genelinde 30 Ekime kadarki süreçte pozitif ayrışmasını sağlamıştı.

30 Ekim 2025’te ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Güney Kore’de bir araya gelerek ticaret savaşlarında bir yıllık “ateşkes” üzerinde uzlaştı. Anlaşmaya göre ABD, Çin’den ithal ürünlere uygulanan ortalama gümrük vergisini %57’den %47’ye düşürürken; Çin, nadir toprak metalleri ihracatına yönelik yeni kısıtlamaları bir yıl askıya aldı. Bu adım, kapsamlı bir çözümden ziyade geçici bir tansiyon düşürme hamlesi olarak değerlendirildi.

Bakır, haber sonrası bir miktar yükseliş gerçekleşse de sonrasında gelen satışlarının etkisiyle yaklaşık %2 geriledi, alüminyum ise çok daha sınırlı bir fiyat davranışı izlendi. Buna karşılık, değerli sanayi metallerinde görünüm ayrıştı. Platin günü yaklaşık %1,5 pozitif kapatırken, arz sıkılaşması ve jeopolitik risk primini fiyatlamaya devam eden paladyum, %4’ün üzerinde değer artışıyla günün en güçlü performansını sergiledi. Böylece ateşkes, kısa süreli rahatlama yaratmasına rağmen endüstriyel talep beklentisi ile arz risklerinin farklı metallerde farklı yönlerde fiyatlanmasına neden oldu.

Haber etkisinin sindirilmesiyle birlikte metal piyasaları hızla kendi temel dinamiklerine geri döndü. Bakır tarafında Çin’in imalat PMI verisinin arka arkaya yedinci ay daralmaya işaret etmesi talep görünümünü baskılarken, Freeport’un Endonezya operasyonlarının heyelan nedeniyle durması ve büyük üreticilerin kapasite düşüşleri arz tarafındaki kırılganlığı tekrar öne çıkardı. Bu tablo, bakır fiyatlamasında kısa süreli makro baskıya rağmen orta vadede arz hikayesinin belirleyici olmaya devam ettiğini gösteriyor.

Yılın ilk yarısında ABD’nin tarifeleri artırmasıyla tansiyon yükselmiş, Mayıs ayında Cenevre’de sağlanan anlaşma ile tarafların yüksek tarifelerin önemli bölümünü geri çekmesi belirsizliği azaltmıştı. Buna rağmen alüminyumda hikaye yalnızca talep ekseninde şekillenmiyor. Çin’in kapasite tavanına yaklaşması, Rus alüminyumuna yönelik kısıtlamalar ve yüksek enerji maliyetleri üretim tarafında baskı yaratıyor. Citi’nin değerlendirmelerine göre küresel piyasa anlamlı bir arz açığına ilerlerken, fiyatların bu görünümü dengelemek adına daha yüksek seviyelerde istikrar kazanması bekleniyor.

Arz tarafındaki sıkışıklık ve endüstriyel talebin görece istikrarlı görünümü, platin fiyatlarını yıl boyunca desteklemeye devam etti. Metal, yılbaşından bu yana yaklaşık %70 yükselerek 2025’te ana metaller arasında en güçlü performansı sürdürdü. Ayrıca Çin’in 1 Kasım itibarıyla China Platinum Co. için uygulanan vergi iadesini kademeli olarak kaldıracağını duyurması, piyasanın yeni katılımcılara açılabileceği ve likiditenin artabileceği beklentilerini güçlendirdi.

Paladyum ise ayrışmaya devam ediyor. Güney Afrika'da üretim düşüşü, ABD’nin Rus paladyumuna yönelik anti-damping soruşturması ve büyük üreticilerin kapasite azaltma planları, arz tarafında risklerin sürdüğünü gösteriyor. Kısa süreli ticaret başlıkları fiyatlarda oynaklık yaratsa da paladyumun asıl yönünü hala arz sıkılığı ve jeopolitik risk algısı belirliyor.

Grafik, yılbaşından bu yana değerli ve sanayi metalleri arasındaki performans ayrışmasını net biçimde gösteriyor. Platin ve gümüş güçlü yükseliş eğilimiyle üst grupta yer alırken, bakır ve alüminyum daha sınırlı bir getiri patikası izliyor. Altın istikrarlı bir yukarı yön sürdürürken, özellikle yılın ikinci yarısından itibaren platin ve gümüşte hızlanan momentum dikkat çekiyor.

Özetle, ticaret ateşkesi kısa vadeli dalgalanmalar getirdi ancak piyasa hızla temel dinamiklerine döndü. Manşetlerin etkisi sınırlı kalırken, orta vadeli yönü hala arz–talep dengesi belirliyor. Ateşkes öncesinde güvenli varlık talebi tüm metalleri desteklerken, sonrasında altın ve gümüşün ayrışması yatırımcı odağının yeniden varlık bazlı dinamiklere kaydığını gösteriyor.

Paladyum Teknik Analiz

7 Nisan’dan bu yana dip seviyelerini koruyan Paladyum, son iki yılın zirvesini 1692 olarak tazeledikten sonra düzeltme sürecine girdi. Fiyatlar, Envelopes(21) göstergesinin ve 1350- 1390 bölgesinin üzerinde kaldığı sürece pozitif görünümünü koruyor.

Ana Senaryo: Paladyum, 1350- 1390 bölgesi üzerinde tutunmaya devam ederse yükseliş eğilimi sürebilir. Bu durumda ilk olarak 1545 seviyesi, ardından 18 Nisan 2023 tepe noktası gündeme gelebilir.

Alternatif Senaryo: Fiyatların 1350- 1390 bölgesi altında günlük kapanış yapması durumunda, 1275 seviyesinden gelebilecek tepkiler izlenecek. Ancak bu seviyede kalıcılık sağlanamazsa geri çekilme 1192 seviyesine kadar derinleşebilir.

Etkili Faktörler: Arz sıkılığı, Güney Afrika üretim düşüşü ve Rusya’ya yönelik ticari kısıtlamalar fiyatları desteklemeye devam ediyor. Ancak talep tarafında belirsizlik ve otomotiv sektöründe elektrifikasyon süreci, yükselişlerin zaman zaman sınırlanmasına neden olabilir. 

Platin Teknik Analiz

Bu yıl güçlü bir performans sergileyen Platin’de yükseliş eğilimi devam ediyor. Zaman zaman Envelopes(14) altına sarkmalar görülse de fiyatlar 1462–1510 bölgesi üzerinde kaldığı sürece pozitif görünüm korunuyor.

Ana Senaryo: Platin, 1462–1510 bölgesi üzerinde tutunmayı sürdürdüğü sürece yükseliş eğilimini koruyabilir. Fiyat, 7 Şubat 2013 zirvesini aşarak 1768 seviyesinde 12 yılın yeni zirvesini oluşturdu. 1665 ve 1768 seviyelerinden kar satışları gözlemlenebilir.

Alternatif Senaryo: Fiyatların 1462–1510 bölgesi altında günlük kapanış yapması halinde, ilk olarak 1355, ardından 1300 seviyeleri izlenebilir.

Etkili Faktörler: Arz tarafındaki sıkışıklık ve endüstriyel talebin görece istikrarlı görünümü platin için pozitif bir zemin oluşturuyor. Buna karşın Çin’in vergi iadesi düzenlemeleri sonrası piyasaya yeni katılımcıların girmesi ve likiditenin artması oynaklık yaratabilir.

Bakır Teknik Analiz

Bakır fiyatları, 30 periyotluk üstel hareketli ortalama ve 4,9000–4,9700 bölgesi üzerinde kaldığı sürece pozitif görünümünü koruyor.

Ana Senaryo: Yukarı yönlü hareketin sürmesi halinde, ilk etapta 5,1760–5,2580 bölgesi takip edilebilir. Bu bölgenin aşılması durumunda, yükselişin 5,4265 seviyesine doğru genişleme potansiyeli bulunuyor.

Alternatif Senaryo: Fiyatların 4,9000–4,9700 bölgesi altına sarkması durumunda, ilk olarak 4,8195, ardından 4,5900 seviyeleri takip edilebilir. Geri çekilmenin derinleşmesi halinde 4,1770 seviyesi gündeme gelebilir.

Etkili Faktörler: Arz tarafında Freeport kesintileri ve üretici kısıntıları orta vadede fiyatları destekleyen temel unsur olmaya devam ediyor. Öte yandan Çin imalat PMI’ındaki zayıf görünüm, talep tarafında baskı oluşturarak yükseliş potansiyelini sınırlayabilir.

Alüminyum Teknik Analiz

24 Eylülden bu yana yükseliş trendinde olan alüminyum fiyatlarında geri çekilme bölgesi içerindeyiz. 2764- 2790 bölgesi üzerinde pozitif görünüm korunuyor.

Ana Senaryo: Alüminyum, 2764- 2790 bölgesi ve trend üzerinde fiyatlamaya devam ettiği sürece yükseliş eğilimini koruyabilir. Bu senaryonun geçerli kaldığı durumda 2856 ve 2903 seviyeleri takip edilebilir.

Alternatif Senaryo: 2764- 2790 bölgesi ve trend altında günlük mum kapanışı gerçekleştiği durumda Fibonacci geri çekilme sevilerinden olan 2725 seviyesini takip ediyor olacağız. Bu seviyede tutunulamadığı taktirde geri çekilme 2683 seviyesine kadar derinleşebilir.

Etkili Faktörler: Kapasite kısıtları, Rusya’ya yönelik kısıtlamalar ve yüksek enerji maliyetleri arz tarafında destekleyici bir zemin sunuyor. Bununla birlikte makro tarafta talep endişeleri ve veri akışındaki zayıflık fiyatlarda zaman zaman baskı yaratabilir.