Aralık Ayı Gündemi: Merkez Bankaları Görünümü ve Geçmiş Yıl Karşılaştırmaları

2025 yılı, ağırlıklı olarak gümrük tarifeleri gündemi ve bu tarifelerin yarattığı belirsizlikle geçti. Ekim ayının tamamı ile Kasım ayının bir bölümünde ABD federal hükümetinin kapalı kalması, yayımlanmayan ekonomik veriler nedeniyle Fed’e ilişkin belirsizliği daha da derinleştirdi. Bu gelişmelerin ve pek çok başka faktörün etkisiyle, büyük merkez bankaları ve piyasalar artık gözlerini Aralık ayındaki yılın son toplantılarına çevirmiş durumda.

Bu çalışmada, Aralık ayında toplantı gerçekleştirecek olan önde gelen merkez bankalarını ve geçmiş yıllarda aralık aylarında dikkat çeken varlıkların bu dönemde sergilediği performansı inceleyeceğiz.

Fed: İndirim Beklentisi ve Yeni Yıla İlişkin İpuçları

Fed’in iki gün sürecek toplantısı ardından karar 10 Aralık 2025’te açıklanacak.

Fed Ekim 2025 toplantısında hedef faiz oranını 25 baz puan düşürerek 3,75 – 4,00 aralığına getirdi. Karar 2’ye karşı 10 oyla alınırken, çoğu üye işgücü piyasasındaki zayıflığı gerekçe gösterdi. Ancak enflasyondaki katılık tartışma yarattı. Üyelerden Miran, daha büyük bir faiz indirimi isterken, Schmid faizin değişmemesi yönünde oy kullandı. Tutanaklar ise güçlü görüş ayrılıkları olduğunu gösterdi. Bazı üyeler 2025 yıl sonu için ek bir indirim gerekmediğini savundu.

Eylül ayında yayımlanan projeksiyonlar ve Haziran ayında yayımlanan projeksiyonlar ile karşılaştırmaları aşağıdaki tabloda görülebilir;

Özetle;

• Enflasyon risklerinin devam ettiği görüşü korunurken,
• Büyüme tahminleri yukarı yönlü revize edildi,
• İşsizlik oranı projeksiyonu yüksek seviyede kaldı,
• Enflasyonun 2026’da 3%’ün altına ineceği öngörüldü.

Yine Eylül toplantısında yayımlanan bilgilerde, nokta tahminlerindeki verileri şu şekilde özetleyebiliriz;

Tabloda görülebileceği gibi, 2025 yılının kalan kısmında faizin 25 baz puan indirilecek 3,50 – 3,75 aralığına ineceği tahmini 2 yerine 9 üye tarafından kabul görmeye başlamıştı. Ancak 6 üye yılın devamında faiz indirimi olmayacağı görüşünü bildirmişti.

Üye görüşlerinin bu aşamada faiz indirimi için 2026 yılına ilişkin daha geniş bir aralıkta dağıldığı görülebilir. Tabi bu görünümlerin hepsinin, 1 Ekim’de başlayıp Kasım ayında sona eren, ABD tarihinin en uzun süre hükümetin kapalı kalma durumu öncesinde olduğu unutulmamalı.

Yeni Yılda Oy Hakları Değişiyor: Güvercin mi, Şahin mi Gelecek?

Para politikası kararlarını alan FOMC’nin 12 üyesi bulunuyor. Diğer üyeler toplantıya katılarak görüş bildirmesine karşın, karar bu 12 üye tarafından alınıyor. Fed Başkanı, New York Fed Başkanı ve Yönetim Kurulu üyeleri sürekli oy hakkına sahipken, kalan 4 üye bölgesel Fed Başkanlarından seçiliyor ve bunlar her yıl değişiyor. Aralık toplantısı aşağıdaki grafikte 2025 bölümünün en altındaki 4 üyenin son karar alıcı rolüyle katılımları olacak. Yeni yılda yerlerini 2026 bölümünün en altındaki 4 üyeye bırakacaklar.

Bunun önemi ise şuradan geliyor. Üyeler para politikası kararları veya yaptıkları açıklamalara göre “güvercin”, “şahin” veya “nötr” olarak sınıflandırılabiliyor. Özellikle oy sahibi olan üyelerin açıklamaları bu nedenle faiz tahminlerini etkileyebiliyor. Örneğin Eylül toplantısında faizin sabit kalmasını isteyen Schmid, 2026’da görev yapamayacak.

Genel bir değerlendirme yapacak olursak, Yönetim Kurulu üyelerinden Miran ve Waller güvercin üyeler olarak biliniyor. Diğer Yönetim Kurulu üyeleri Bowman, Jefferson ve Cook, daha düşük tonda da olsa güvercin üyeler arasında sayılmakta. Başkan Powell ve New York Fed Başkanı Williams ise daha temkinli, fakat güvercin tonda üyeler olarak biliniyor. Fakat Powell, son olarak Aralık ayı indiriminin garanti olmadığını bildirdi. Buna karşın Powell’a yakınlığı ile de bilinen Williams, 22 Kasım’daki açıklamasında Aralık toplantısında faiz indirimine göz kırpan açıklamalar yaptı.

Görece şahin üyeler arasında bulunan Schmid ve Musalem’in gelecek yıl oy hakkı bulunmuyor. Goolsbee ve Collins ise nötr üyeler olarak biliniyor. Bunların yerini alacak Hammack ve Logan yine görece şahin üyeler arasında yer alıyor. Buna karşın Paulson çok uçta olmasa da güvercin mesajlar veren bir üye. Kashkari ise daha tarafsız bir yaklaşımda.

Üyelerin görüşleri daha çok yön değiştirince etkinliği artırıyor. Dolayısıyla toplantıya kadar şahin üyelerden gelebilecek ılımlı mesajlar veya bunun tam tersi, volatiliteyi yüksek tutabilecek unsur olarak takip edilebilir.

Buradaki en önemli gelişmelerden biri de, Powell’ın görev süresinin Mayıs 2026’da bitiyor oluşu. Şu an için Beyaz Saray ekonomi danışmanlarından Hassett’in bu göreve favori olarak gösterildiği haberleri ön planda. Ancak Mayıs’a kadar oldukça fazla süre var ve bu konuya takip etmek gerekecek.

Ana Sorunlar: Enflasyon ve İstihdam

Enflasyon ve istihdam görünümü, Fed yetkililerinin görüş ayrılıklarının temelini oluşturuyor. Manşet enflasyon son dönemde enerji maliyetlerindeki toparlanma ile birlikte yükselirken, çekirdek enflasyonda 3 – 3,1 aralığında katılaşma izlendi. Ancak Eylül ayındaki gevşeme bir miktar rahatlama sağladı.

İstihdam tarafında ise 1 Ekim’de başlayıp rekor süreye ulaşan (43 gün) federal hükümet kapanmasının oluşturduğu belirsizlik var. Son olarak işsizlik kademeli olarak yükselişle 4,4%’e ulaştı. Bu da istihdam piyasasına ilişkin kaygıları artırdı. Hali hazırda Mayıs – Eylül döneminde istihdam piyasasında oluşan ivme kaybı tarım dışı istihdam verilerinde de görülmüştü.

Faiz İndirimi Senaryosunda Fed Yol Haritası

Kasım ayı sonu itibariyle CME Fed Watch verilerine göre Fed’in Aralık toplantısına yönelik faiz indirim tahmini %85 ile ana senaryo halinde. Bu oran %4,4 İşsizlik Oranı ve 119K Tarım Dışı İstihdam verisi açıklanmadan önce %25 civarındaydı.

Fed’in Aralık toplantısına faiz indirim ihtimali ara dönem ardından tekrar baskın şekilde ana senaryo haline gelmiş durumda. Ancak yeni yıla ilişkin çok fazla belirsizlik var. Bu belirsizlik için Fed’in yönlendirmesi (özellikle projeksiyonlar ve nokta tahmin tablosu), yeni veriler ve Fed üyelerinin görüşleri (oy sahiplerinin değişeceği göz ardı edilmemeli) belirleyici olabilir. Bu nedenle faiz indirimi ihtimalinin toplantı öncesi ne kadar kesinleştiği ve sonraki toplantılara ilişkin beklentilerin hangi aralıklarda yığıldığı muhakkak takip edilmelidir.

Euro Bölgesi: ECB’nin Yeni Yıla İlişkin İpuçları Bekleniyor

Avrupa Merkez Bankası (ECB), 2025 yılında enflasyonun %2 hedefine yaklaşmasıyla birlikte temkinli bir gevşeme döngüsünü yönetti. Ekim ayında politika faizlerini sabit tutarak mevduat faizini %2,00, ana refinansman faizini %2,15 ve marjinal borçlanma faizini %2,40 seviyesinde bıraktı; bu, Haziran'dan beri üçüncü üst üste tutma kararı oldu. ECB Başkanı Christine Lagarde, "iyi bir konumdayız" mesajını vererek veri bağımlı yaklaşımı vurguladı, ancak hizmetler enflasyonundaki ısrar ve küresel ticaret gerilimleri (ABD tarifeleri) nedeniyle aceleci adımlardan kaçınıldı. Aralık 2025 toplantısı (18 Aralık), yeni enflasyon projeksiyonları ve Fed'in kararını izleyerek yılın son sinyallerini verecek.

Ekonomik Dinamikler: Yavaş Toparlanma ve Dirençli Enflasyon

Euro Bölgesi'nde büyüme ve enflasyon dengesi, Almanya'nın durgunluğuyla gölgeleniyor:

• Enflasyon: Ekim 2025'te yıllık %2,1'e geriledi (Eylül'deki %2,2'den düşüş), ECB'nin %2 hedefinin hemen üzerinde kaldı. Çekirdek enflasyon (enerji ve gıdayı hariç tutan) %2,4'te sabitlendi; hizmetler %3,4'e yükselerek ana baskı unsuru oldu. Gıda ve alkol %2,5'te yavaşlarken, enerji fiyatları %-1,0'la negatife döndü. ECB projeksiyonları, 2025 ortalaması %2,1, 2026 %1,7 ve 2027 %1,9 olarak öngörüyor; ücret baskılarının azalması (yıllık %3,2) ve enerji yumuşaması destekleyici.
• Büyüme: çeyrek 2025'te GSYİH %0,2 arttı (yıllık %1,3), beklentilere paralel. Ancak Almanya'da 3Çeyrek performansı, iki yıllık küçülme sonrası gecikme sinyali verdi; yıl sonu tahmini %0,4'te sınırlı kaldı. Bölge genelinde 2025 büyümesi %1,2'ye revize edildi (önceki %0,9'dan yukarı), 2026 %1,0 bekleniyor. İhracat daralması (%2) ve iç talep zayıflığı (tüketim %0,8) ana engeller; hizmetler sektörü (%1,5 büyüme) toparlanmayı taşıyor.
• İşgücü Piyasası: İşsizlik oranı Eylül 2025'te %6,3'te sabit kaldı; istihdam artışı %0,1'le sınırlı. Genç işsizliği %14,4; kadınlar %6,5, erkekler %6,2. Piyasa "katı" kalmaya devam ediyor, ancak ücret dinamikleri kontrollü.

Almanya'nın lokomotif rolündeki durgunluğu (ihracat %1,5 daralma, ticaret gerilimleri nedeniyle), Euro Bölgesi'ni aşağı çekiyor; yıl ortası enflasyon ortalaması %2,1'e gerilemesi beklenirken, 4Ç %2,0 civarı öngörülüyor.

Temel Belirleyiciler: Ticaret Riskleri ve Veri Bağımlılığı

ECB'nin politika odağı:

• Enflasyon Dinamikleri: Orta vadede %2'ye sabitleme; ücretler ve hizmetler baskısı azalıyor, ancak enerji volatilitesi ve ABD tarifeleri (%25-39) yukarı risk yaratıyor.
• Büyüme ve Ticaret: Küresel yavaşlama (küresel GSYİH %3,4 2025) ve jeopolitik belirsizlikler (Ukrayna savaşı, savunma harcamaları) ihracatı etkiliyor; tüketim ve yatırımlar (%0,5) destekleyici görülüyor.
• Politika İletimi: Faiz indirimlerinin gecikmeli etkisi; mortgage oranları %3,0'a geriledi, ancak hanehalkı borcu (%100 GSYİH) sınırlayıcı etki oluşturuyor.

Lagarde, "sürdürülebilir yakınsama" vurgusu yaparak, Aralık projeksiyonlarının (enflasyon 2025 %2,1) belirleyici olacağını belirtti.

Aralık Toplantısı: Beklentiler ve Piyasa Fiyatlaması (18 Aralık 2025)

ECB'nin bir sonraki beyanatı 18 Aralık'ta; piyasalar faizlerin sabit bırakılmasını bekliyor. Ekim toplantısı sonrası, enflasyonun hedefe yaklaşması ve büyüme direnci ek indirim olasılığını indiriyor; ancak Almanya’da hizmetler enflasyonu şahin risk taşıyor.

Ana Senaryo: Faizlerde değişiklik olmaması yönünde. Veri odaklı seyir sürecek ve Fed beyanatı takip edilecek.

Yukarı Yönlü Riskler: Çekirdek enflasyonun yükselmesi faizlerin daha uzun süre sabit kalmasına neden olabilir.

Aşağı Yönlü Riskler: Büyüme yavaşlarsa (Almanya etkisi) veya enflasyon gerilemeye devam ederse, 25 baz puan indirim gündeme gelebilir.

Dış Etkenler: ABD tarifelerinin büyümedeki kayıpları derinleştirmesi.

Özetle; Aralık 2025 ECB toplantısı, enflasyonun %2'ye yakınsaması ve büyümenin yavaş toparlanması karşısında temkinli duruşu pekiştirebilir. Faizler sabit kalırken, yeni projeksiyonlar 2026 patikasını şekillendirecek.

Japonya Merkez Bankası (BoJ) Görünümü: Faiz Artırım Sinyali Gelecek mi?

Japonya Merkez Bankası (BoJ), 2024'te başlattığı normalleşme sürecini 2025 boyunca temkinli bir yaklaşımla sürdürdü. Ocak ayında politika faizini %0,50'ye yükselterek 17 yılın zirvesine çıkardıktan sonra yıl içinde yeni bir hamle yapmadı. Bu seviye, küresel standartlara göre hala oldukça düşük olsa da, Başkan Kazuo Ueda fiyat istikrarının kalıcılaşması için ücret artışlarının kritik rolünü vurgulamaya devam ediyor.

Yılın son çeyreğinde yenin dolar karşısında yaklaşık bir yılın en düşük seviyelerine gerilemesi ve çekirdek enflasyonun %3 civarında seyretmesi, BoJ üzerinde önemli bir baskı yarattı. Zayıf yen, ithalat maliyetlerini artırarak enflasyonist riskleri körüklüyor. Bu dönemde hükümetin 21,3 trilyon yenlik (yaklaşık 135 milyar dolar) genişleyici mali paketinin de fiyat dinamikleri üzerinde etkisi var. Paket, enerji sübvansiyonları ve hane halkı destekleri (örneğin, çocuk başına 20.000 yen nakit yardım ve gıda kuponları) aracılığıyla enflasyonu kısa vadede aşağı çekebilir, ancak büyümeyi teşvik ederek BoJ'a ek manevra alanı sağlayabilir. Hükümet, büyümeyi destekleyici mali politikayı sürdürürken, zayıf yenin enflasyonu tetiklememesi için BoJ'un sıkılaşma adımlarına yeşil ışık yakıyor.

Temel Belirleyiciler: Kur, Ücretler ve Enflasyon Beklentileri

BoJ'un para politikasını şekillendiren ana unsurlar şöyle:

Kur Gelişmeleri: Yen'in son haftalardaki değer kaybı, ithal enflasyonu artırarak BoJ'un sıkılaşma ihtiyacını güçlendiriyor. Ueda, bu etkiyi "geçmişe göre daha belirgin" olarak nitelendiriyor ve enflasyon beklentilerini etkileyebileceğini belirtiyor.

Ücret Müzakereleri: Gelecek yılın ücret görüşmeleri kritik. Ueda, "biraz daha veriye ihtiyaç duyuyoruz" diyerek Aralık kararının bu verilere bağlı olacağını vurguladı.

Enflasyon Beklentileri: Çekirdek enflasyon %2 hedefinin üzerinde kalırken, BoJ 2026'nın ikinci yarısından itibaren %2'ye kalıcı geçiş öngörüyor. Ancak geçici faktörler (enerji, gıda) hariç tutulduğunda hızlanma gözleniyor.

Hükümet- BOJ koordinasyonu da önemli: Başbakan Sanae Takaichi'nin genişleyici maliye yanlısı duruşu (Abenomics mirasçısı), faiz artırımlarına temkinli yaklaşıyor. Ancak son görüşmede Takaichi, BoJ'un %2 enflasyon hedefine kademeli geçiş planını kabul etti. Maliye Bakanı Satsuki Katayama da zayıf yene karşı faiz artışına "itirazım yok" mesajı verdi.

Aralık Toplantısı: Faiz Artırımı Senaryo Olarak Kalacak mı? (18–19 Aralık 2025)

BoJ'un bir sonraki Politika Kurulu toplantısı, piyasalarda "canlı toplantı" olarak nitelendiriliyor. Reuters anketlerine göre ekonomistlerin %60'ı politika faizinin %0,50'den %0,75'e (25 baz puan) yükseltilmesini bekliyor. Ueda'nın Kasım ayı açıklamaları (parlamento oturumları ve basın toplantıları), Aralık'ta güçlü bir faiz artışı ihtimalini güçlendiriyor: Zayıf yenin enflasyona etkisi ve 2026 ücret artışı beklentileri belirleyici olacak.

2025'te faiz yalnızca Ocak'ta artırıldı; Ekim toplantısında 7 üyeden 2'si artış yönünde oy kullandı. Bu ayrışma, kurul içindeki şahin eğilimlerin sürdüğünü ve Aralık beklentilerini yükselttiğini gösteriyor. Kurul üyesi Junko Koeda, yen düşüşü sonrası "gerçek faizlerin düşük olduğu"nu belirterek Aralık artışı sinyali verdi.

Beklentiler ve Riskler

Ana Senaryo: 25 baz puan artış (%0,75), yen'in enflasyonist etkisiyle destekleniyor. Piyasalar, Fed'in 10 Aralık kararını da izleyecek; Fed'in temkinli duruşu yen'i zayıflatırsa BOJ hamlesi hızlanabilir.

Riskler: Takaichi'nin güvercin danışmanları Aralık artışını eleştirebilir; ABD tarifeleri ve küresel yavaşlama belirsizliği ekleyebilir.

Çıktılar: Karar metni, Ueda'nın basın toplantısı ve enflasyon projeksiyonları piyasaları yönlendirecek.

Özetle; Aralık 2025 BoJ toplantısı, normalleşmenin dönüm noktası olabilir: Zayıf yen ve mali teşvikler arasında denge kurmak zorunda. %0,75 faiz artışı ana beklenti olsa da, ücret verileri ve Fed'in tonu son dakika değişiklikleri yaratabilir. BoJ'un "yumuşak iniş" stratejisi, 2026 enflasyon hedefine ulaşmada kilit rol oynayacak. Fed analiziyle birlikte, bu toplantılar küresel piyasalar için belirleyici bir Aralık ayı vaat ediyor.

İngiltere Merkez Bankası: Faiz İndirimi Döngüsüne Devam Edileceği Beklentisi

İngiltere Merkez Bankası (BoE), 2025 yılında enflasyonun yavaş ama yapışkan bir şekilde gerilemesi karşısında temkinli bir sıkılaştırma duruşunu sürdürüyor. Kasım 2025 toplantısında politika faizini %4,00 seviyesinde sabit tutarak üst üste ikinci kez değişiklik yapmadı. Para Politikası Kurulu’nun 5-4 bölünmüş oylaması (4 üye 25 baz puan indirim istedi) ve Andrew Bailey’nin “enflasyon hala hedefin oldukça üzerinde” vurgusu, aceleci gevşemeden kaçınıldığını gösteriyor. Aralık 2025 toplantısı (18 Aralık), Sonbahar Bütçesi’nin tam etkilerinin görülmesi ve Kasım enflasyon verisiyle birlikte yılın son önemli sinyalini verecek.

Ekonomik Dinamikler: Yavaş Büyüme ve Yapışkan Enflasyon

İngiltere ekonomisi düşük tempolu ancak kırılgan bir toparlanma içinde:

• Enflasyon: Ekim 2025’te yıllık TÜFE %3,6’ya geriledi (Eylül %3,8). Çekirdek enflasyon %3,4’te neredeyse değişmedi; hizmetler enflasyonu %4,8’den %4,5’e inse de hala yüksek, gıda enflasyonu ise %4,9’a yükseldi. BoE’nin Kasım projeksiyonu: 2025 ortalama %3,2, 2026 %2,4, 2027’de %2,0 hedefinde. Ücret artışı yıllık %4,8’e yavaşlasa da bunun enflasyon üzerindeki riski tamamen ortadan kalkmadı.
• Büyüme: 2025 GSYİH tahmini %1,3 (IMF) – %1,5 (OBR). 3. Çeyrek 2025’te çeyreklik büyüme %0,1 ile çok sınırlı kaldı. İç talep zayıf (tüketim artışı %0,3), konut yatırımları yüksek faiz nedeniyle daralıyor. Hizmetler sektörü (%1,8) toparlanmayı taşıyor; imalat ve inşaat ise resesyona yakın. Sonbahar Bütçesi’nin vergi artışları (toplam 26-28 milyar £) ve harcama kısıtlamaları 2026 büyümesini 0,3-0,5 puan aşağı çekebilir.
• İşgücü Piyasası: İşsizlik oranı Temmuz-Eylül 2025 döneminde %5,0’ye yükseldi. Açık iş sayısı 860 bine geriledi, istihdam artışı sıfırlanıyor. Piyasa hala “sıkı” ancak soğuma belirginleşiyor.

Sonbahar Bütçesi (26 Kasım 2025) mali tamponu 10 milyar £’dan 22 milyar £’a çıkararak kurallara uyumu güçlendirdi; ancak gelir vergisi eşiklerinin dondurulması, işveren zamları ve sermaye kazanç vergisi artışı tüketim ile yatırımları baskılıyor.

Temel Belirleyiciler: Bütçe Etkisi, Ticaret Riskleri ve Veri Bağımlılığı

BoE’nin politika odağı:

• Enflasyonun %2 hedefine sürdürülebilir dönüşü; hizmetler ve ücret baskısı hala belirleyici.
• Bütçenin sıkılaştırıcı etkisiyle büyüme üzerindeki aşağı yönlü riskler.
• Küresel ticaret gerilimleri (özellikle ABD’nin olası %10-20 gümrük vergileri) ve sterlinin zayıf seyri ithal enflasyonu canlı tutabilir.
• Faiz indirimlerinin gecikmeli aktarımı; mortgage oranları %4,8 civarında seyrediyor, hane halkı borcu GSYİH’nin %80’i seviyesinde.

Aralık Toplantısı: Beklentiler ve Piyasa Fiyatlaması (18 Aralık 2025)

Piyasalar şu an 25 baz puan indirimine oldukça yüksek ihtimal veriyor. Kasım tutanaklarında 4 üyenin indirim talebi ve bütçenin büyüme dostu olmaması bu beklentiyi destekliyor.

Ana Senaryo: 25 baz puan indirim ve kademeli gevşeme sinyali sağlanması.

Yukarı Yönlü Riskler (indirim olmaz ya da ertelenir): Kasım enflasyonu sürpriz şekilde yükselirse indirimler riske girebilir.

Aşağı Yönlü Riskler (50 baz puan veya daha agresif sinyal): İşgücü piyasasında ani soğuma, tüketimde sert yavaşlama, sterlinin aşırı değerlenmesi.

Özetle; İngiltere, Euro Bölgesi’ne kıyasla daha yüksek enflasyon ve daha düşük büyüme ile daha zor bir denge içinde. Aralık 2025 toplantısı gevşeme döngüsünün devamına işaret olabilir; ancak BoE, ECB’den farklı olarak “yavaş ve sınırlı” indirim mesajı verebilir.

Çin’de Gözler Fed ve Yeni Yılda

Çin Merkez Bankası (PBoC), 2025 yılında temkinli ancak büyümeyi ön planda tutan bir para politikası izledi. Zayıflayan iç talep, emlak sektöründeki devam eden sorunlar, genç işsizliği ve ihracattaki yavaşlama gibi faktörler karşısında banka, Mayıs ayında kredi koşullarını gevşeterek 1 yıllık LPR'ı %3,10'dan %3,00'a, 5 yıllık LPR'ı ise %3,60'dan %3,50'ye indirmişti. Bu indirimler, tarihi düşük seviyelere ulaşarak emlak ve tüketim kredilerini desteklemeyi amaçladı. Ardından Haziran ve Kasım ayları arasında LPR oranları altı ay üst üste sabit tutuldu; PBoC, önceki gevşemenin etkilerini izlemeyi tercih etti.

2025 boyunca PBoC, iki yönlü baskı altında kaldı:

1. Ekonomik yavaşlama ve düşük enflasyon: Kredi büyümesini teşvik etme ihtiyacı, 3. Çeyrek'te %4,6'ya gerileyen GSYİH büyümesiyle (yıllık bazda) ön plana çıktı.
2. Gevşeme riskleri: Aşırı likidite, yuan'da değer kaybı ve sermaye çıkışlarını tetikleyebilecekti. USD/CNY kuru Kasım sonunda 7,09 civarına gerileyerek (yıl başından beri %2,6 değer kazanan yuan lehine) bu riski sınırladı.

Yılın son çeyreğinde ABD ile ticaret ilişkilerinde gözlenen yumuşama ve Fed'in faiz indirim döngüsü, kur baskısını hafifletti. Bu sayede PBoC, geniş kapsamlı hamleler yerine hedefli likidite enjeksiyonları (örneğin, 500 milyar yuan'lık tüketim ve yaşlı bakımı relending tesisi) ve kredi kanalları üzerinden destek sağlamayı sürdürdü. Politikada "döngü karşıtı ayarlamalar" (counter-cyclical adjustments) yaklaşımı, 3. Çeyrek para politikası raporunda yeniden vurgulanarak merkezde kaldı.

Ana Öncelikler: Büyüme, Deflasyon ve İstikrar

PBoC'nin 2025 öncelikleri şöyle özetlenebilir:

Büyüme desteği: 4. Çeyrek'te %4,8–5,0 aralığında GSYİH büyümesi hedeflenirken, ihracat ve sanayi üretimi (Eylül'de %4,5) ana itici güç oldu. Ancak iç talep zayıf kaldı; perakende satışlar %3,2 ile beklentilerin altında gerçekleşti.

Deflasyon riski: Çekirdek enflasyon %0,0'a yakın seyrederken, ÜFE negatif kaldı. PBoC, fiyat istikrarını korumak için likiditeyi bol tuttu.

Finansal istikrar: Emlak sektöründe mortgage indirimleri (%3,50 LPR ile) ve RRR'da 50 baz puanlık kesinti (Mayıs'ta 1 trilyon yuan likidite) devreye alındı.

Yuan oynaklığı: CFETS RMB Endeksi Ekim sonunda 100,2'de stabilize olurken, PBoC döviz piyasasında müdahaleleri sınırlı tuttu.

Kasım'da LPR'ın altıncı ayda da sabit tutulması (%3,00 / %3,50), ek gevşeme konusunda acele edilmeyeceğini gösterdi. 3. Çeyrek raporunda "uygun gevşek" (appropriately loose) politika vurgusu, Fed'in indirimlerini izleyerek koordineli hareket edileceğini işaret etti.

Aralık Duyurusu: Beklentiler ve Riskler (20 Aralık 2025)

Bir sonraki düzenli LPR duyurusu 20 Aralık'ta yapılacak. Mevcut görünüm, oranların sabit kalacağını işaret ediyor: Reuters anketlerine göre ekonomistlerin %85'i değişiklik beklemiyor. PBoC Başkanı Pan Gongsheng'in son açıklamaları, "bekle-gör" yaklaşımını pekiştirdi; 4. Çeyrek'te 7 günlük ters repo oranı ve RRR'da ek kesinti olasılığı düşük görülüyor.

Kısa vadeli: Aralık'ta hamle beklenmemesine karşılık Fed'in 10 Aralık toplantısı izlenecek.

2026 başı: 1. Çeyrekte 10–20 baz puan LPR indirimi ve 50 baz puan RRR kesintisi ana senaryo olarak görülüyor. Bu, mali genişlemenin (500 milyar yuan'lık tüketim teşviki) etkisini güçlendirebilir.

Riskler:

Dış etkenler: ABD tarifeleri (Trump dönemi) ihracatı baskılayabilir; 4. Çeyrek GSYİH'si %4,7'ye gerileyebilir (OECD tahmini).

İç dinamikler: Emlak krizi derinleşirse, mortgage LPR'ı öncelikli indirim görebilir.

Enflasyon: Düşük talep deflasyonu tetikleyebilir; PBoC, uzun vadede etki eden araçlarla (örneğin, SFISF swap tesisi) likiditeyi yönetebilir.

Özetle; Aralık 2025 PBoC duyurusu, yılın temkinli duruşunu pekiştirecek: LPR sabit kalırken, 2026'ya yönelik gevşeme sinyalleri (1. Çeyrek indirimleri) piyasalara güven verebilir. Fed ve BOJ toplantılarıyla birlikte, küresel koordinasyon kritik; yuan'ın istikrarı ve iç talep canlandırması ana odak. PBoC'nin "orta vadeli gevşek" politikası, %5 büyüme hedefine ulaşmada maliye ile uyumu sağlayarak Çin ekonomisini 2026'ya taşıyacak. Fed ve BOJ analizleriyle birleştiğinde, Aralık ayı küresel para politikası için dönüm noktası olabilir.

Avustralya Merkez Bankası: Beklemede Kalacağı Tahmin Ediliyor

Avustralya Merkez Bankası (RBA), 2025'in ilk yarısında toplam 75 baz puanlık faiz indirimi yaparak politika faizini %3,60'a çekti; bu indirimler Mayıs ve Ağustos aylarında 25'er baz puanlık adımlarla gerçekleşti. Ancak yılın ikinci yarısında enflasyondaki beklenmedik yükselişle birlikte daha temkinli bir tutuma geçti. Kasım toplantısında faiz %3,60 seviyesinde sabit tutuldu; bu karar, üçüncü çeyrek enflasyon verilerinin beklentileri aşması (kırpılmış %3,0'a yükselerek hedef aralığın üst sınırına yaklaşması) nedeniyle alındı. RBA, mevcut politika ayarlarının enflasyonu %2–3 hedef bandına geri getirmede yeterince kısıtlayıcı olup olmadığını yakından izliyor.

Ekonomik Dinamikler: Karışık Sinyaller

Ücret ve istihdam tarafında tablo dengesiz:

Ücretler: Ücret Fiyat Endeksi (WPI) çeyreklik %0,7 artarken, yıllık %3,4'te sabit kaldı. Kamu sektöründe %3,8'lik güçlü artışa karşın özel sektör %3,2'de kaldı; bu, ücret kaynaklı enflasyon baskılarının kontrollü olduğunu gösteriyor. Ancak hizmetler enflasyonu %4,6'ya çıkarak kalıcı riskler taşıyor.

İstihdam: Ekim verilerine göre istihdam artışı devam etti, işsizlik oranı %4,3'e geriledi (Eylül'deki %4,5'lik zirveden toparlanma). Piyasa hala "biraz sıkı" olarak nitelendiriliyor; iş ilanları ve düşük işsizlik, kapasite baskılarını sürdürüyor.

Tüketici ve Konut: Tüketici güveni (Westpac-Melbourne Endeksi) Ağustos'ta 3,5 yılın zirvesine çıksa da Eylül'de hafif geriledi (86,4 puana yakın, nötr 100'ün altında). Konut kredi büyümesi hızlanırken, mortgage stresi ve kira artışları (%5'in üzerinde) hane halkı harcamalarını sınırlıyor. Perakende satışlar %1,0 civarında yavaşladı, ancak nüfus artışı ve iş yatırımları GSYİH'yi %1,8'e taşıdı.

RBA, politika kararlarında üç ana belirsizliğe odaklanıyor:

• Fiyatlama Davranışları: Pandemi sonrası işletmelerin fiyat artışlarının kalıcılaşıp kalıcılaşmadığı; elektrik sübvansiyonlarının sona ermesiyle manşet enflasyon %3,8'e sıçradı, ancak çekirdek %3,3'te.
• Arz Kapasitesi ve Tam İstihdam: Potansiyel çıktı revizyonu; göç kaynaklı istihdam artışı yavaşlarken, işsizlik %4,4–4,5 bandında stabilize olacak.
• Faiz İletimi: İndirimlerin etkisi; konut piyasasında transmisyon zayıfladı, ancak finansal koşullar gevşek kalıyor.

Bu faktörler, RBA'nın aceleci adımlardan kaçınmasında etkili; küresel ticaret gerilimleri (ABD tarifeleri) ve Çin'deki yavaşlama da belirsizliği artırıyor.

Aralık Toplantısı: Beklentiler ve Piyasa Fiyatlaması (9 Aralık 2025)

Piyasalar, 9 Aralık toplantısında faizin %3,60'ta sabit kalmasını %90'ın üzerinde fiyatlıyor; ek indirim olasılığı, enflasyonun 2026 ortasına kadar hedefe dönme tahminine rağmen düşük. RBA Başkanı Michele Bullock, "veri bağımlı" yaklaşımı vurgulayarak, enflasyonun geçici sıçramasını (enerji ve hizmetler) izleyeceklerini belirtti; işsizlikteki toparlanma ise gevşeme baskısını hafifletti. Gelecek veriler kritik; OECD tahmini, enflasyonun 2025–2026 ortalaması %2,3'te kalacağını öngörüyor. Ana Senaryo: Sabit faiz; 2026 başında 25 baz puanlık indirim (faiz %3,35'e). Piyasa beklentisi, toplamda bir indirimle sınırlı kalacak.

Riskler:

Yukarı Yönlü Risk: Enflasyon %3,5'e çıkarsa (hizmetler ve kira kaynaklı), faiz artırımı tartışılır.

Aşağı Yönlü Risk: İstihdamda keskin yavaşlama (%4,5+) veya tüketim çöküşü, erken indirimi tetikler.

Küresel Etki: Fed'in temkinli duruşu ve BOJ'un sıkılaşması, AUD'yi baskılayabilir (USD/AUD 0,65 civarı).

Özetle; Aralık 2025 RBA toplantısı, yılın temkinli duruşunu pekiştirecek gibi görünüyor: %3,60 faiz sabit kalırken, 2026 indirim patikası enflasyon ve istihdam verilerine bağlı olabilir. Karışık sinyaller (güçlü işgücü, ısrarcı enflasyon) "bekle-gör" politikasını hakim kılıyor; GSYİH büyümesi %1,8–2,0'de kalırken, maliye desteği (vergi indirimleri) para politikasını tamamlayacak. Fed, BOJ ve PBoC toplantılarıyla senkronize, bu karar küresel piyasalar için Avustralya'nın "yumuşak iniş" başarısını test edecek.

Kanada Merkez Bankası’ndan Değişiklik Beklenmiyor

Kanada Merkez Bankası (BoC), 2025 yılında ABD tarifelerinin yarattığı stagflasyon baskısı altında temkinli bir gevşeme politikası izledi. Tarifeler, Kanada'nın ABD'ye %76 oranında mal ihracatına dayalı ekonomisinde hem büyüme kaybına (OECD'ye göre %2–3'lük GSYİH daralması) hem de maliyet enflasyonuna yol açıyor. Bu ikilem, faiz indirimlerini sınırlarken, enflasyonun %2 hedefine yakın kalması sınırlı manevra alanı sağlıyor. BoC Başkanı Tiff Macklem, Ekim kararında "yapısal değişim" sinyali vererek, ticaret gerilimlerinin kalıcı etkisini vurguladı.

Ekonomik Dinamikler:

ABD tarifeleri (geniş kapsamlı %25'lik artışlar ve Kanada'nın misillemeleri), Kanada ekonomisini çift yönlü vuruyor:

• Büyüme Baskısı: OECD, 2025 ve 2026 için %0,7'lik düşük büyüme öngörüyor (önceki %1,5'ten revize). İhracat talebi %15 daralırken, iş yatırımları ve tüketim yavaşladı. BoC projeksiyonu, büyümenin 2025'te %1,2, 2026'da %1,1'de kalacağını, 2027'de %1,6'ya toparlanacağını gösteriyor.
• Enflasyon Riski: Ekim 2025'te manşet enflasyon %2,2'ye geriledi (Eylül'deki %2,4'ten düşüş, benzin ve gıda fiyatlarındaki yumuşamayla). Ancak çekirdek enflasyon (kırpılmış %3,0, medyan %2,9) dirençli; tarifeler ithalat maliyetlerini %1,1 puan yukarı iterek 2025 enflasyonunu %3,1'e taşıyabilir (OECD tahmini). BoC, 2026 ortasında %2,1'e iniş bekliyor.
• İstihdam: Ekim'de işsizlik %6,9'a geriledi (Eylül'deki %7,1'den toparlanma); istihdam 67.000 arttı, özellikle Ontario'da. Ancak genç işsizliği %14,1'de yüksek; mal üreten sektörlerde (inşaat, imalat) 54.000 net kayıp var. Ücret artışı %3,4'te kontrollü, ancak işgücü piyasası "yumuşak" kalmaya devam ediyor.

BoC'nin öncelikleri: %2 enflasyon hedefine sadık kalırken, ticaret belirsizliğini yönetmek. Yüksek hanehalkı borcu (%180 GSYİH) ve mortgage stresi (%3,50'ye yakın faizler), tüketimi sınırlıyor; perakende satışlar %1,0 yavaşladı.

Aralık Toplantısı: Beklentiler ve Piyasa Fiyatlaması (10 Aralık 2025)

BoC'nin bir sonraki kararı 10 Aralık'ta açıklanacak; piyasa, %2,25'teki politika faizinin sabit kalmasını %84 fiyatlıyor (Reuters anketi). Ekim'deki 25 baz puan indirim (Eylül'deki 25 baz puandan sonra), döngünün sonuna işaret etti; Macklem, "ekonomik görünümde maddi değişiklik olmazsa duraklama" mesajı verdi. Gelecek veriler kritik; genç işsizliğindeki düşüş ve enflasyondaki yumuşama, indirim olasılığını %16'ya indiriyor.

Ana Senaryo: Sabit faiz; 2026 1. Çeyrek’te 25 baz puan indirim (%2,00'e), terminal oran %2,20. BoC, "veri odaklı" yaklaşımı sürdürüyor; tarifeler kalıcılaşırsa, enflasyon %3'e çıkabilir ve sıkılaşma tartışılabilir.

Yukarı Yönlü Risk: Çekirdek enflasyon sıçrarsa (ithalat maliyetleri), faiz artırımı gündeme gelebilir.

Aşağı Yönlü Risk: İşsizlik yükselir veya ekonomide daralma devam ederse ek indirim ihtiyacı doğabilir.

Dış Etkenler: Fed'in 10 Aralık kararı yakından takip edilecek.

Özetle; Aralık 2025 BoC toplantısı, tarifelerin yarattığı stagflasyon ikilemini test edecek: %2,25 faiz sabit kalırken, 2026 toparlanması (%1,1 büyüme) enflasyonun %2'ye inişine bağlı. Zayıf iç talep ve dirençli çekirdek enflasyon, "bekle-gör" politikasını hakim kılıyor; OECD ve BoC raporları, belirsizliğin büyüme kaybını derinleştirebileceğini uyarıyor.

Geçmiş 11 Yılın Aralık Ayı Performansları

Her yılın kendine ait dinamikleri olmakla birlikte, bazı varlık sınıfları dönemsel hareketler de sergileyebiliyor. Doğrudan bir karar alınmaması konusunda dikkat edilmesi gerektiğini belirtmekle birlikte, geçtiğimiz 11 yılda popüler bazı ürünlerin Aralık ayındaki performanslarının görülmesi fayda sağlayabilir. Bu tarih aralığında şüphesiz ki en kalıcı etkiyi oluşturan dönem pandemiydi. Bu nedenle endeks ve emtialarda reel değişimleri sunduk.

Tablolarda verilen oranlar arasında bir uyum olsa bile, bunların bu veya sonraki Aralık aylarında da benzer sonucu çıkaracağı kesin değildir. Bu nedenle tablo herhangi bir işlem kararında tek bilgi olarak kullanılmamalıdır.

Endeksler

İngiltere’de enflasyon endeksinin 100’e endekslenmesi nedeniyle 2016 öncesi veri bulunmamaktadır.

Aralık	S&P500	Nasdaq-100	DJ30	Russell 2000	FTSE100	DAX40	Nikkei 225	Shanghai
2024	20,4%	22,0%	10,0%	7,1%	3,2%	16,4%	15,6%	12,6%
2023	20,8%	50,4%	10,3%	11,7%	-0,2%	17,4%	25,6%	-3,4%
2022	-25,9%	-39,5%	-15,3%	-28,1%	-9,6%	-21,5%	-13,4%	-16,9%
2021	19,9%	19,6%	11,7%	6,7%	8,9%	10,8%	4,1%	3,3%
2020	14,9%	46,2%	5,8%	17,0%	-14,9%	3,8%	17,2%	13,7%
2019	26,6%	35,7%	20,0%	21,4%	10,8%	24,2%	17,4%	17,8%
2018	-8,1%	-2,9%	-7,5%	-14,1%	-14,6%	-19,9%	-12,4%	-26,5%
2017	17,3%	29,4%	23,0%	11,0%	4,6%	11,1%	18,1%	4,8%
2016	7,4%	3,8%	11,3%	17,4%	12,8%	5,8%	0,1%	-14,4%
2015	-1,4%	7,7%	-2,9%	-6,4%		9,4%	8,9%	7,8%
2014	10,6%	17,1%	6,7%	2,7%		2,9%	4,7%	51,4%
Standart Sapma	14,86%	24,02%	10,84%	14,27%	10,11%	13,72%	12,08%	19,94%
Ortalama	9,30%	17,20%	6,7%	4,2%	0,1%	5,5%	7,8%	4,6%

Pariteler

Tüm pariteler, yüzdelik değişimlerin daha kolay yorumlanabilmesi için Dolar bazlı verilmiştir.

Aralık	USDEUR	USDJPY	USDGBP	USDCAD	USDCHF	USDNZD	USDAUD
2024	6,6%	11,5%	1,7%	8,6%	7,8%	13,0%	10,1%
2023	-3,0%	7,6%	-5,1%	-2,3%	-9,0%	0,5%	0,0%
2022	6,2%	13,9%	12,0%	7,3%	1,3%	7,7%	6,6%
2021	7,4%	11,5%	1,0%	-0,7%	3,1%	5,0%	5,9%
2020	-8,2%	-4,9%	-3,0%	-2,0%	-8,4%	-6,3%	-8,8%
2019	2,3%	-1,0%	-3,8%	-4,7%	-1,6%	-0,1%	0,5%
2018	4,7%	-2,7%	5,9%	8,5%	0,8%	5,6%	10,8%
2017	-12,4%	-3,7%	-8,6%	-6,5%	-4,4%	-2,4%	-7,8%
2016	3,2%	-2,7%	19,4%	-2,9%	1,7%	-1,4%	1,2%
2015	11,4%	0,4%	5,7%	19,1%	0,8%	14,2%	12,1%
2014	13,6%	13,7%	6,3%	9,4%	11,4%	5,4%	9,1%
Standart Sapma	7,56%	7,28%	7,76%	7,57%	5,86%	13,72%	6,89%
Ortalama	2,9%	4,0%	2,9%	3,1%	0,3%	3,7%	3,6%

Enerji & Metal

Aralık	WTI	Brent	DoğalGaz	Altın	Gümüş	Platin	Paladyum	Bakır	Alüminyum
2024	-2,8%	-6,0%	41,6%	24,3%	18,6%	-11,4%	-20,0%	0,6%	4,1%
2023	-13,6%	-13,2%	-46,7%	10,2%	-3,6%	-10,6%	-41,5%	-0,8%	-2,6%
2022	3,8%	7,6%	17,1%	-3,2%	-0,1%	8,0%	-8,8%	-17,5%	-18,2%
2021	52,1%	47,3%	44,0%	-6,5%	-14,6%	-12,5%	-25,1%	23,9%	38,9%
2020	-23,4%	-24,4%	13,1%	22,2%	45,0%	8,0%	23,0%	22,9%	6,5%
2019	31,6%	19,8%	-28,4%	15,4%	12,3%	18,6%	51,3%	3,4%	-4,9%
2018	-27,7%	-22,4%	-3,3%	-4,5%	-11,4%	-17,2%	15,7%	-23,2%	-21,5%
2017	9,6%	14,8%	-23,6%	10,6%	3,4%	-0,1%	53,3%	28,8%	31,1%
2016	42,1%	49,5%	56,4%	5,2%	12,1%	-1,6%	18,1%	14,5%	9,4%
2015	-33,4%	-37,9%	-22,0%	-13,3%	-14,8%	-29,1%	-32,3%	-27,3%	-21,6%
2014	-48,8%	-51,2%	-34,6%	-4,3%	-22,2%	-14,8%	8,4%	-19,7%	0,0%
Standart Sapma	31,02%	31,17%	33,77%	11,87%	18,32%	13,07%	30,68%	19,37%	18,77%
Ortalama	-1,0%	-1,5%	1,2%	5,1%	2,2%	-5,7%	3,8%	0,5%	1,9%

Tarım Ürünleri

Aralık	Kakao	Pamuk	Şeker	Mısır	Soya	Buğday	Kahve
2024	175,3%	-18,5%	-9,3%	-5,6%	-25,7%	-15,1%	66,9%
2023	58,5%	-5,7%	-0,2%	-33,4%	-17,8%	-23,6%	9,7%
2022	0,3%	-28,9%	3,2%	11,5%	11,4%	-0,1%	-28,9%
2021	-6,1%	41,2%	19,0%	19,7%	-1,9%	17,4%	73,4%
2020	-0,4%	10,2%	12,5%	21,9%	36,6%	11,7%	-4,0%
2019	2,2%	-7,3%	8,7%	0,5%	4,0%	8,1%	24,4%
2018	24,8%	-11,1%	-23,5%	4,0%	-10,2%	15,0%	-22,2%
2017	-13,9%	8,4%	-25,2%	-3,3%	-7,4%	1,8%	-10,8%
2016	-36,7%	8,7%	25,1%	-4,8%	11,5%	-16,1%	5,3%
2015	7,4%	2,1%	2,1%	-12,5%	-17,4%	-23,2%	-26,8%
2014	4,5%	-31,7%	-14,4%	-8,8%	-25,2%	-5,5%	47,6%
Standart Sapma	54,10%	19,65%	15,73%	14,84%	17,92%	14,36%	34,88%
Ortalama	19,6%	-2,9%	-0,2%	-1,0%	-3,8%	-2,7%	12,2%