VİOP Nedir? Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası

VİOP nedir?

Borsada vadeli finansal enstrümanlarda işlem yapmak isteyen kurumsal ve bireysel yatırımcıların bir araya geldiği VİOP, Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası kelimelerinin kısaltmalarından oluşmaktadır. Aynı zamanda popüler türev piyasaları arasında yer alan VİOP, yerli ve yabancı yatırımcının türev ürünlere yatırım yapabileceği kaldıraçlı bir piyasadır.

Sermaye Piyasası Kurulu tanımında VİOP piyasalarının tanımını şu şekilde yapılmaktadır; Borsa İstanbul bünyesinde işlem gören sermaye piyasası araçları üzerine düzenlenmiş vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile diğer türev araçlarının elektronik ortamda alım ve satımının yapıldığı piyasaların kısa adıdır.

Vadeli işlem ve Opsiyon piyasaları gelişmiş finansal ürünler olan türev enstrümanların işlem gördüğü bir piyasadır. VİOP piyasası, kurumsal ve bireysel yatırımcının popüler piyasaları arasına son yıllarda girmiş ve işlem hacminde önemli artış kaydetmiştir. Türk finansal piyasaların dünya piyasaları ile entegre olabilmesi içinde hızla büyümekte ve uluslararası finansal süpermarket olabilme yolunda büyük adımlar atmaktadır.

VİOP’ta işlem gören türev ürünler nelerdir?

Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası A.Ş. (VOB) işlemleri, Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP) çatısı altında devam etmektedir. Böylece, tüm vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri, VİOP bünyesinde tek bir platformda işlem görmektedir.

Vadeli piyasalarda işlem gören ürünleri daha iyi analiz edebilmek için türev ürünler tanımının bilinmesinde fayda vardır. Genel tanımı ile türev ürünler vadeli piyasalarda işlem gören bir başka varlıktan türetilen ve değeri dayanak varlığa göre oluşan ürünlerdir. Türev ürünlere dayanak varlıklar, pariteler, kıymetli madenler, zirai emtialar, endeksler, tahvil ve faizler, Hisse Senetleri dahil birçok varlık konu olabilir. Daha açık hali ile türev ürünler ya da türev ürün olan vadeli işlem sözleşmeleri nedir?

Vadeli işlem sözleşmeleri nedir ve türev ürünler nelerdir?

VİOP piyasasında işlem gören vadeli işlem sözleşmelerinin özellikleri sermaye piyasaları kanunu ile belirlenmiştir. SPK vadeli işlem sözleşmelerinin özelliklerini yurtdışı piyasalarla uyumlu hale getirmiştir.

Vadeli işlem sözleşmeleri, sermaye piyasalarında işlem gören ekonomik veya finansal ürünü, dövizi ya da kıymetli madeni önceden belirlenmiş belirli bir vadede, belirli fiyattan ve belirli miktar ve nitelikte ekonomik veya finansal göstergeyi sermaye piyasası aracını, malı, kıymetli madeni ve dövizi alma veya satma yükümlülüğü veren sözleşmelerdir.

Vadeli işlem sözleşmelerinde dört ana unsur vardır.

• *Vade
• *Miktar
• *Nitelik
• *Fiyat

Küresel piyasalar dahil olmak üzere yerel piyasa VİOP’ta işlem gören vadeli işlem sözleşmeleri bu unsurlar üzerinden standart hale getirilmiştir. Kurumsal ve bireysel tüm yatırımcılar VİOP’ta işlem yaparken aynı üründe aynı standart özellikler üzerinden kaldıraçlı olarak alım ve satım işlemi yapabilir.

Neden VİOP, neden türev ürünler ve neden vadeli piyasalar?

Borsa İstanbul’da çatısı altında faaliyet gösteren vadeli piyasalar kurumsal ve bireysel yatırımcının risk yönetimi, kaldıraç avantajı, risk transferi gibi birçok ihtiyacına karşılık vermektedir. VİOP’un, vadeli piyasaların ve türev ürünlerin yatırımcılara sağladığı en önemli hizmetlerden bazıları şunlardır;

1. Kaldıraç sitemi
2. Risk yönetimi
3. Portföy yönetimi ve çeşitlendirilmesi
4. Spot piyasalardan daha düşük teminat oranı ile aynı miktarda dayanak varlığa yatırım yapma ve getiri yaratma

VİOP’ta nasıl yatırım yapılır?

Vadeli piyasalarda yatırım yapmak isteyen yatırımcıların Sermaye Piyasası Kurulu tarafından Türev Araçların Alım Satımına Aracılık Yetki Belgesi olan aracı kurumumuzda müşteri hesabı açmanız yeterlidir.

Bu yazıda ilginizi çekebilir; "Fx ile Borsa ve VİOP Arasındaki Farklar Nelerdir"