Makro Ekonomik Gelişmeler - 31 Ocak 2025

ABD

Tarım Dışı İstihdam

7 Şubat’ta açıklanacak Ocak ayı tarım dışı istihdam verisi için 31 Ocak anket katılımlarına göre medyan tahmin 150 bin artış. Ortalama tahmin ise 161 bin civarında bulunuyor. Veriyi hazırlayan ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu, yıllık benchmarking çalışmasını gerçekleştireceği için, Mart 2024’e ilişkin istihdam seviyesinin 700 bin aşağı çekilecek şekilde güncellenmesi bekleniyor. Doğum ve ölüm modelleriyle yapılacak güncellemelerle geçtiğimiz yılın ortalama aylık istihdam artışının 182 bin yerine 148 bine düşme ihtimali bulunuyor.

Bu güncelleme haberi dışındaki gelişmelere bakacak olursak, Ekim ayında kasırgalar ve Boeing grevi ile ortaya çıkan cılız istihdam artışı sonrasında dengelenme sürüyor gibi görünüyor. Kasım’da 212 bin ve Aralık’ta 256 binlik artışla bunu gösterdi. İmalat tarafında zayıflık ise devam ediyor. 

Geçtiğimiz hafta 4. Çeyrek büyümesi 2,3% ile beklentinin altında kalarak ivme kaybını işaret etse de, yıllık büyüme 2,8% ile yüksek faiz oranlarına kıyasla güçlü sayılabilecek bir seyir sundu. Buna bağlı olarak, istihdamda yeni yıla çok zayıf olmayacak katılımla başlangıç yapılması piyasaların denge bulması açısından önemli olabilir. Fed’in tonunu belli ederek aceleci olmayacağını açıklaması ardından bu kez yukarı yönlü risklere de dikkat etmek gerekiyor. Yani istihdam ve ücretlerde hızlı artışlar yıl içinde faiz artırımı ihtimalinin de konuşulmasına neden olabilir.

Ortalama saatlik ücretlerdeki artış hızının aylık bazda, önceki aya benzer şekilde 0,3% olması bekleniyor. Yıllık bazdaki artış hızının ise 3,9%’dan 3,8%’e yavaşlaması bekleniyor. Ücretlerdeki artış hızının yavaşlaması, son dönemde Haziran ayı için yoğunlaşan faiz indirim beklentileri için destekleyici olabilir. Ancak bu oranlar bile teori olarak hedef enflasyona ulaşılması için çok da olumlu etki oluşturmuyor.

İşsizlik oranının seçim sonrası kamu istihdamının sağladığı desteğin azalmasıyla sadece ondalık bazda artması bekleniyor. Yani 4,1%’lik oranın korunacağı ana beklenti. 

ISM İmalat PMI

3 Şubat’ta açıklanacak ISM İmalat PMI verisinde beklenti medyanı 49,3 ile Aralık ayına göre daralma hızında değişim olmayacağı yönünde. Beklentilerin ortalaması ise 49,45 ile sınırlı bir toparlanma olabileceğini gösteriyor. Verinin önemini artıran durum, genişleme eşiği olan 50’ye yakın seyretmesi. Veri öncesinde bazı bölgesel Fed şubeleri tarafından yapılan anketler imalatın iyileşme yönünde ilerlemeye devam etmesi veriye ilişkin iyimser bir tablo sunuyor. Dolayısıyla verinin genişleme eşiğine yakın seyretme ihtimali ana senaryo olarak görülüyor.

ADP Özel Sektör İstihdamı

ABD’de özel sektör istihdamı Aralık’ta 122 bin katılımla son dört ayın en düşük artışını gösterdi. Ayrıca ücret artışlarında da yavaşlamanın sürdüğü görüldü. Hizmet sektörü 112 bin istihdam sağlarken, imalat sektöründe istihdam kayıpları üçüncü ayında da geriledi. Mevcut işini sürdürenlerin ücret artış hızı 4,6%’ya, iş değiştirenlerin ücret artış hızı 7,1%’e yavaşladı.

İstihdam ve ücretlerdeki soğuma, enflasyon beklentilerini baskılayabilecek unsurlardan biri. Aynı zamanda istihdamın aşırı soğuması ekonominin gücünün sorgulanmasına da neden olabilir. Piyasa beklentisi Ocak’ta özel sektör istihdamının 153 bin civarında artabileceği yönünde.

ISM Hizmet PMI

ISM Hizmet PMI Aralık ayında 52,1 puandan 54,1 puana ulaştı. Bununla birlikte beklentiyi aşarken, genişlemesini de altıncı ayına taşımış oldu. Fiyatlar 64,4 puan ile artış hızına ivme kazandırırken, yeni siparişler de benzer fakat daha sınırlı şekilde genişlemesini hızlandırdı. İstihdam seviyesinde ise ılımlı genişleme devam etti.

Ocak ayı için açıklanacak ISM Hizmet PMI verisinde beklenti medyanı 54,5 düzeyinde bulunuyor. Dolayısıyla iyimser havanın daha da pekişeceği düşünülüyor. Verinin ekonomik aktivitede ısınmayı işaret etmesi, Fed’in aceleci olmama durumunu destekleyecek başlıklardan biri olarak görülebilir.

EURO BÖLGESİ

Euro Bölgesi Enflasyonu

Euro Bölgesi enflasyonunun Ocak ayında yıllık bazda 2,4% civarında kalmayı sürdürmesi bekleniyor. Çekirdek enflasyonun ise aynı dönemde 2,6%’ya yavaşlayabileceği yönünde beklenti var. Ancak bu beklentiler içinde 2,7%’lik düzeyin korunacağı görüşü de oldukça güçlü.

Önümüzdeki dönemde enflasyonda zayıflama beklentileri bulunuyor. Dolayısıyla beklentiden daha katı olmayacak sonuçlar faiz indirim beklentilerinin desteklenmesini sağlayabilir. Hizmet enflasyonu ise bu süreçte 4% düzeyi etrafında katı kalmayı sürdürüyor. 

İNGİLTERE

Faizde Tekrar İndirim Beklentisi

İngiltere Merkez Bankası BoE’nin 6 Şubat’ta gerçekleştireceği para politikası beyanatında politika faizini 4,75%’ten 4,50%’ye geçmesine kesin gözüyle bakılıyor. Bunda zayıf seyreden ekonomik aktivite ile baskılanan büyüme beklentilerinin yanı sıra, işsizlikteki artış ile istihdam piyasasında ortaya çıkan gevşeme ana gerekçeler olarak görülüyor. 

Aralık ayında gerçekleşen toplantıda, politika faizi 4,75%’te tutulmuş, ancak üyelerin 6’ya 3 şeklinde ayrışması, 3 üyenin faiz indirimi yönünde oy kullanması piyasaya güvercin mesaj vermişti. 

BoE bu toplantıda yeni tahminlerini de yayımlayacak. Bunda da faiz indirimine daha yavaş büyüme projeksiyonlarının eşlik etmesi beklenecektir. Ancak enflasyon için daha katı bir tahmin aralığı oluşup oluşmayacağını izliyor olacağız. 

Üyeler arasında daha çok yılın devamı için görüş ayrılıkları ortaya çıkabilecek gibi görünüyor. BoE Başkanı Bailey, 2025’te toplam dört faiz indiriminin şu anki koşullarda ana senaryosu olduğunu belirtmişti. Şahin üye olarak ise Mann takip ediliyor. Açıklamalarında enflasyonun baskılandığına ilişkin daha fazla kanıta ihtiyaç olduğunu belirtmişti.

Swap piyasaları 25 baz puanlık faiz indirimini neredeyse kesin ihtimalle fiyatlıyor. Mayıs toplantısında faiz indirim ihtimali ise 60%’ın üzerinde. Yıl sonu için 3,94 faiz düzeyi fiyatlanıyor ki bu da piyasanın şimdilik üç faiz indirimine hazır olduğunu gösteriyor. Bu yüzden oy dağılımı ve projeksiyonların 2025’te dört faiz indirimi senaryosunu ne kadar destekleyeceği önemli olacaktır.

OPEC

OPEC Teknik Komite’sinin 3 Şubat’ta toplanması bekleniyor. Örgüt’ün üretim kısıtlaması kararı daha önce birkaç kez ertelenerek en son Nisan ayına kadar ötelenmişti. Trump’ın Örgüt ve Suudi Arabistan üzerinde üretim artışı baskısı yapması ardından, Nisan ayındaki üretim artırma planına sadık kalınıp kalınmayacağı veya bu konuda açıklama gelip gelmeyeceği fiyatlar üzerinde etkili olabileceği için takip ediliyor olacak. Şu anki tablo, hali hazırda Nisan’da planlanan üretim artışı gerekçe gösterilerek, Trump’ın oluşturacağı baskının da hafifletilmiş olabileceği izlenimini sağlıyor.

TÜRKİYE

Ocak Enflasyonu

Ocak ayına ilişkin enflasyon verisi 3 Şubat’ta açıklanacak. Piyasa beklentisi enflasyonun 44,38%’den 41,16%’ya ulaşarak yavaşlama eğilimini devam ettireceği yönünde. Yıllık bazda oluşan bu yavaşlamaya rağmen, aylık bazda TÜFE’nin 1%’den 4,33%’e çıkması bekleniyor. Enflasyon Haziran 2023’ten bu yana en düşük seviyede bulunuyor. Enflasyondaki yavaşlama, TCMB’nin gözlemlerini doğrulayarak önümüzdeki süreçte yeni faiz indirimi adımları için destekleyici olabileceği için dikkatle takip ediliyor. TCMB yıl sonu için 21% enflasyon öngörüsünde bulunsa da, piyasa katılımcıları anketi 27%’lik enflasyon tahminini ortaya koydu. Ayrıca bu tahminlerde de risklerin çoğu yukarı yönlü kalmaya devam ediyor.