Dayanak Varlık
41 Renk Ege Pamuğu
Sözleşme Büyüklüğü (Standart Sözleşme)
1.000 kg (1 ton)
Uzlaşma Şekli
Fiziki uzlaşma.
Günlük ve Vade Sonu Uzlaşma Fiyatları
Günlük Uzlaşma Fiyatı
Normal seans sonunda hesapların güncellenmesinde kullanılan günlük uzlaşma fiyatı aşağıdaki şekilde hesaplanır ve en yakın fiyat adımına yuvarlanır:
a) Normal seans sona ermeden önceki son 10 dakika içerisinde gerçekleştirilen tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı günlük uzlaşma fiyatı olarak belirlenir.
b) Eğer son 10 dakika içerisinde 10’dan az işlem yapıldıysa, normal seans içerisinde geriye dönük olarak bulunan son 10 işlemin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı alınır.
c) Normal seans içerisinde 10’dan az işlem yapıldıysa, normal seans içerisinde gerçekleştirilen tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı alınır.
d) Normal seans içerisinde hiç işlem yapılmamışsa, bir önceki günün uzlaşma fiyatı günlük uzlaşma fiyatı olarak belirlenir.
Normal seans sonunda yukarıda belirtilen yöntemlere göre günlük uzlaşma fiyatının hesaplanamaması veya hesaplanan fiyatın piyasayı doğru yansıtmaması durumunda, aşağıda belirtilen yöntemler tek başına ya da birlikte kullanılarak günlük uzlaşma fiyatı tespit edilebilir.
a) Normal seans sonundaki en iyi alış ve satış kotasyonlarının ortalaması,
b) Dayanak varlığın spot fiyatı veya sözleşmenin diğer vade ayları için geçerli olan günlük uzlaşma fiyatları da dikkate alınarak hesaplanacak “teorik” fiyatlar.
Özel İşlem Bildirimleri yukarıdaki hesaplamalara dahil edilmez. Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından günlük uzlaşma fiyatının değiştirilme durumu saklıdır.
Vade Sonu Uzlaşma Fiyatı
Vade Sonu Uzlaşma Fiyatı şu şekilde hesaplanır:
Son işlem günü ve öncesindeki işlem gününe ait İzmir Ticaret Borsası’nda 41 Renk Ege Pamuğu baz kalitesi için açıklanan kapanış fiyatlarının en az olarak tanımlananlarının aritmetik ortalaması vade sonu uzlaşma fiyatı olarak belirlenir. Bu günlerin birinde söz konusu fiyatın oluşmaması durumunda diğer günün fiyatı vade sonu uzlaşma fiyatı olarak belirlenir.
Yukarıdaki yöntemle 41 Renk Ege Pamuğu baz kalitesi için uzlaşma fiyatı belirlenememesi durumunda İzmir Ticaret Borsası’nda;
Son işlem günü 41 Renk Ege Pamuğu baz kalitesi için açıklanan kapanış fiyatlarının en çok olarak tanımlananı,
Son işlem günü 31 ve/veya 51 Renk Ege Pamuğu baz kalitesi için açıklanan kapanış fiyatları,
Son işlem günü öncesindeki işlem gününe ait 41 Renk Ege Pamuğu baz kalitesi için açıklanan kapanış fiyatlarının en çok olarak tanımlananı
gibi yöntemler tek başına veya birlikte kullanılarak vade sonu uzlaşma fiyatı Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından belirlenebilir.
Uzlaşma Fiyatı Komitesi, piyasa koşullarına göre Vade Sonu Uzlaşma Fiyatının hesaplanmasında İzmir Ticaret Borsası’ndan fiyat verisi alınan gün sayısını artırabilir veya azaltabilir, diğer ticaret borsalarında oluşan 41 Renk Ege Pamuğu fiyatlarını dikkate alabilir.
Yukarıdaki yöntemlerle belirlenen vade sonu uzlaşma fiyatı en yakın fiyat adımına yuvarlanır.
Vade Ayları
Mart, Mayıs, Temmuz, Ekim ve Aralık (Aynı anda içinde bulunulan aya en yakın iki vade ayına ait sözleşmeler işlem görür.)
Takas Süresi
Fiziki teslimat işlemlerinde takas süresi T + 5 olarak uygulanır. Zararlar hesaplardan T günü sonunda tahsil edilirken, karlar hesaplara T günü aktarılır.
Sözleşmenin Vadesi ve Son İşlem Günü
Emtiaya dayalı vadeli işlem sözleşmelerinde vade ve son işlem günü her vade ayının son iş günü olur.
Yurtiçi piyasaların resmi tatil nedeniyle yarım gün olması durumunda sözleşmenin vadesi ve son işlem günü bir önceki iş günüdür.
Fiyat Kotasyonu ve Minimum Fiyat Adımı
1 kg 41 Renk baz kalite Ege pamuğun Türk Lirası cinsinden değeri virgülden sonra üç basamak halinde kote edilir. Minimum fiyat adımı 0,005’dir. Minimum fiyat adımının değeri 5 TL’ye karşılık gelmektedir. Bu şekilde girilecek fiyat kotasyonlarının virgülden sonraki son rakamı 0 (sıfır) ya da 5 (beş) olur (5,125 veya 5,410 TL/kg gibi).
Baz Fiyat ve Günlük Fiyat Değişim Limiti
Baz fiyat, günlük fiyat değişim limitlerinin hesaplanmasında kullanılan ve sözleşmenin işleme açıldığı gün Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından belirlenen fiyat, diğer işlem günleri için ise bir önceki günün uzlaşma fiyatıdır.
Günlük fiyat değişim limiti, her bir sözleşme için belirlenen baz fiyatın ±%10’udur. Bu yöntemle hesaplanan alt veya üst limitin fiyat adımına tekabül etmemesi halinde üst limit bir alt fiyat adımına, alt limit ise bir üst fiyat adımına yuvarlanır.
İşlem Saatleri
İşlemler 09:30 - 18:15 saatleri arasında kesintisiz tek bir seansta gerçekleştirilir.
İşlem Teminatı Esasları
Takas Mevzuatı çerçevesinde belirlenir.
Fiziki Teslimata İlişkin Hususlar
Fiziki teslimat Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) vasıtasıyla gerçekleşir.
Teslimata konu pozisyonlara yönelik işlemler takas süresi sonunda İZBEP (İzmir Ticaret Borsası Elektronik Platformu) işlemine dönüşerek takas tamamlanır.
Fiziki teslimatın İZBEP’in kabul ettiği TBB_R (Türkiye Batı B Rollergin) pamuğu şeklinde yapılması esastır. Ancak piyasa şartlarına bağlı olarak ve önceden ilan edilmiş olmak kaydıyla prim ve iskonto tutarları/oranları dikkate alınarak teslimat TBA_R (Türkiye Batı A Rollergin) ya da TBC_R (Türkiye Batı C Rollergin) kalite pamuk ile de yapılabilir. Prim ve iskonto tutarları/oranları Borsa İstanbul A.Ş. ve İzmir Ticaret Borsası tarafından belirlenecektir.
Tarım sektöründe önemli bir kesim geçimini pamuktan sağlamaktadır. Pamuk; dokuma, iplik ve yağ sanayilerinin önemli hammadde kaynağı durumundadır. Pamuk; tarımı ve sanayisi ile geniş bir iş alanı sağlarken lifi ile tekstil sanayine, çiğiti ile yağ sanayisine, küspesi ile hayvancılık sektörüne, ihracatı ile dış ticaretimize çok önemli katkıları olan endüstriyel bir ürünümüzdür.
Pamuk, farklı kullanım alanlarıyla dünyada sanayi, tarım ve ticaret sektörlerinde önemli yeri olan ürünlerdendir. Artan nüfusa paralel olarak sanayileşen ve kalkınan toplumlarda, refah düzeyinin yükselmesi pamuk tüketimini artırmış ve son yıllarda 19,5 milyon ton civarına yükseltmiştir. 2016-2017 sezonunda Ege Bölgesinde 82563 hektar alana pamuk ekimi yapılmış ve 342.500 ton civarında üretim yapılmıştır. Pamuk ipliğini başlıca İngiltere, Belçika, İtalya, İsrail, ABD, Almanya ve Mısır’a ihraç etmekteyiz.
Pamuk tarımına dayalı kaynakların (tekstil ve benzeri) ülkemiz açısından stratejik öneme sahip olan dışsatım gelirlerinin önemli bir bölümünü oluşturduğu göz önüne alınırsa, pamuğun ham olarak ihracı yerine tekstil ürünleri olarak ihraç edilmesi dış ticaret dengesi dengesi açısından çok önemlidir. Pamuk, sadece tekstil sanayii için değil, yağ sanayi açısından da önemli bir tarım ürünüdür. Yan ürün olarak çekirdek kapçığı ve küspesi de değerli bir hayvan yemidir. Pamuk katma değer kazandıran bir ürün olmasının yanı sıra, iyi bir istihdam kaynağı da oluşturmaktadır.
Pamuğun önemini artıran bir hususta, iklim koşulları bakımından dünya pamuk üretim alanlarının çok sınırlı olmasıdır. Pamuk denilince ülkemizde Ege Bölgesi ve Güney Doğu Anadolu Bölgesi akıllara gelmektedir.
Borsa İstanbul’da pamuğa genellikle VİOP üzerinden vadeli olarak yatırım yapılır. ‘Ege Pamuk Vadeli işlem Sözleşmesi’ olarak, COTEGE işlem koduyla VİOP'ta işlem görmektedir. Sözleşmeler standarttır. Büyüklüğü 1 tondur ve nakdi uzlaşma şeklinde fiziki olmayan şekilde borsada alm-satım yapılarak, aradaki farktan kar elde edilir.
Alternatif olarak farklı bir piyasada da işlem gören Pamuk'a Forex piyasasında 5 gün 24 saat yatırım yapabilirsiniz. GCM Forex avantajları ile Pamuk işlemlerine şimdi başlayın.