OPEC petrol için adım atacak mı?
Petrol fiyatları 2014 ortasından itibaren gerçekleştirdiği düşüşle gündemin ana maddelerinden biri olarak kalmayı başardı. Gündemin ana başlıklarından biri petrol olunca da, gözler üretici ülke ve örgütlere çevriliyor. Dolayısıyla örgüt anlamında en büyük üretici olan OPEC ile ilgili her türlü haber ve açıklama, petrol fiyatları üzerinde hareketliliğin artmasına neden oluyor. OPEC’in 2016’nın son döneminde gerçekleştirmesi beklenen görüşmeler, alınabilecek kararlar nedeniyle merakla bekleniyor.
“Cezayir görüşmeleri beklentileri artırdı”
Petrol fiyatının düşük bölgelerdeki seyri birçok üretici için oldukça hasar verici durumda olsa da, bu sürece kadar özellikle Suudi Arabistan tarafı petrol fiyatını dengelemeye yönelik önerilere sıcak yaklaşmamıştı. Fakat Eylül ayı sonunda Cezayir’de gerçekleşen gayri resmi OPEC toplantısında gerçekleşen açıklamalar ve varılan anlaşma, piyasalarda yeni beklentiler oluşmasına katkı sağlamıştı. Üretimin kısılması konusunda yapılan açıklamalar ile birlikte petrol fiyatlarında kritik 50 dolar bölgesine tırmanış gerçekleşti.
Cezayir görüşmesi sonrasında ilk aşamada gerek örgüt içi, gerek örgüt dışı üreticilerden kararı destekleyen açıklamalar geldi. Avrupa’nın uyguladığı yaptırımlardan çok, düşük petrol fiyatlarından yara alan Rusya, OPEC’in petrol fiyatını istikrarlı hale getirmek için atacağı adımlara destek verebileceğini açıkladı. Suudi Arabistan’la birlikte günlük üretimi 10 milyon varil üzerinde olan iki ülkeden biri durumundaki Rusya’dan gelen destek açıklaması, petrol fiyatında 50 dolar bölgesinin yeni taban olabileceği düşüncesini destekledi.
“İstanbul Zirvesi’nde olumlu mesajlar sürdü”
Cezayir görüşmesi ardından İstanbul’da 8 Ekim’de başlayan ve bir hafta süren Dünya Enerji Zirvesi’nde, Cezayir kararlarının resmiyete dökülebileceğine ilişkin destekleyici açıklamalar geldi. Fakat bu aşamada petrol fiyatı yeni zirveler yapmaktan çok, tedbirli bir şekilde yatay seyir izleyerek kritik açıklamaları bekledi.
“Çatlak sesler Irak ile başladı”
Ortadoğu’da gerilimin devam ettiği süreçte Irak, iç karışıklıkları nedeniyle OPEC’in olası bir üretim azaltma kararından muaf olması gerektiğini açıkladı. Benzer açıklamaların İran ve diğer bazı üreticilerden gelmesi, Örgüt’ün tekrar çok sesli yapısını ve ortak karar alınmasında yaşanabilecek zorlukları piyasaya hatırlattı. Rusya’nın bu açıklamaların ardından üretim kısıntısından çok, üretimin dondurulması* konusunda tercihini kullanmak istediğini belirtmesi, piyasalar için psikolojik öneme sahip hale gelen 50 dolar bölgesinin altındaki fiyatlar görmemize neden oldu. Suudi Arabistan tarafında ise enerji bakanının 2016 yılı sonuna kadar petrol fiyatı için 60 doları görebileceği şeklindeki açıklaması dikkat çekti. Bu tür açıklamalar piyasalar üzerinde beklentiyi etkileyebileceği için takip edilebilir.
*Üretim dondurulması, üreticilerin mevcut üretim seviyelerini artırmasını engelleyen ve mevcut üretimi tavan seviye olarak belirleyen bir terimdir. Üretimin kısılması ise alınan karar doğrultusunda mevcut üretim seviyelerinin düşürülmesi, yani tavan üretimin aşağı çekilmesidir. Üretim kısıntısı, petrol fiyatındaki yükselişi daha agresif şekilde destekleyebilecekken, üretimin dondurulması mevcut üretim seviyelerinin korunması ve petrol arz açığının azalması konusunda daha az etkiye sahip görülmektedir.
“Viyana’da resmi toplantı öncesi açıklamalar kritik”
OPEC, 30 Kasım’da gerçekleştireceği resmi toplantıdan yaklaşık bir ay önce, 28 – 29 Ekim tarihlerinde Viyana’da toplanacak. Bu görüşmeye son dönemdeki açıklamalarından netlik beklenen Rusya’nın katılması bekleniyor. İran’ın toplantıya katılıp katılmayacağı ise belirsizliğini koruyor. Ancak, toplantı sürecinde gerçekleşebilecek açıklamalar her şekilde 30 Kasım açıklamaları öncesi piyasa beklentisini etkili şekilde yönetebileceği için dikkatle takip edilecektir. Cezayir sonrasında yapılan karışık açıklamaların bu toplantıda netlik sağlaması, petrol fiyatında 30 Kasım öncesinde yön arayışı için netlik sağlayabilir.
“Kritik tarih: 30 Kasım”
Viyana’da gerçekleşecek teknik toplantının ardından yılda iki kez gerçekleşen OPEC toplantısı için gözler 30 Kasım’a çevrilecek. Resmi toplantıda alınacak kararlar, petrol fiyatı üzerinde sert ve daha uzun vadeli hareketlere neden olma potansiyeli nedeniyle mutlaka takip edilmelidir. Petrolün küresel enflasyon hedefleri konusunda birçok merkez bankası tarafından dikkatle takip edildiği düşünüldüğünde, birçok varlık fiyatı üzerinde etkisini hissettirmesi söz konusudur. Toplantı ardından Cezayir’de alınana benzer şekilde yürürlüğe konması durumunda petrolde taban oluşturma ve yükseliş eğilimi görülebilir. Fakat üretimin dondurulması veya herhangi bir değişim kararının alınmaması, petrol fiyatında arz fazlasının etkisiyle birlikte sert düşüşlere neden olabilir. Açıklamalara kadar ise piyasalar üretici ülke açıklamalarını takip etmeyi sürdürecek.
“Cezayir görüşmeleri beklentileri artırdı”
Petrol fiyatının düşük bölgelerdeki seyri birçok üretici için oldukça hasar verici durumda olsa da, bu sürece kadar özellikle Suudi Arabistan tarafı petrol fiyatını dengelemeye yönelik önerilere sıcak yaklaşmamıştı. Fakat Eylül ayı sonunda Cezayir’de gerçekleşen gayri resmi OPEC toplantısında gerçekleşen açıklamalar ve varılan anlaşma, piyasalarda yeni beklentiler oluşmasına katkı sağlamıştı. Üretimin kısılması konusunda yapılan açıklamalar ile birlikte petrol fiyatlarında kritik 50 dolar bölgesine tırmanış gerçekleşti.
Cezayir görüşmesi sonrasında ilk aşamada gerek örgüt içi, gerek örgüt dışı üreticilerden kararı destekleyen açıklamalar geldi. Avrupa’nın uyguladığı yaptırımlardan çok, düşük petrol fiyatlarından yara alan Rusya, OPEC’in petrol fiyatını istikrarlı hale getirmek için atacağı adımlara destek verebileceğini açıkladı. Suudi Arabistan’la birlikte günlük üretimi 10 milyon varil üzerinde olan iki ülkeden biri durumundaki Rusya’dan gelen destek açıklaması, petrol fiyatında 50 dolar bölgesinin yeni taban olabileceği düşüncesini destekledi.
“İstanbul Zirvesi’nde olumlu mesajlar sürdü”
Cezayir görüşmesi ardından İstanbul’da 8 Ekim’de başlayan ve bir hafta süren Dünya Enerji Zirvesi’nde, Cezayir kararlarının resmiyete dökülebileceğine ilişkin destekleyici açıklamalar geldi. Fakat bu aşamada petrol fiyatı yeni zirveler yapmaktan çok, tedbirli bir şekilde yatay seyir izleyerek kritik açıklamaları bekledi.
“Çatlak sesler Irak ile başladı”
Ortadoğu’da gerilimin devam ettiği süreçte Irak, iç karışıklıkları nedeniyle OPEC’in olası bir üretim azaltma kararından muaf olması gerektiğini açıkladı. Benzer açıklamaların İran ve diğer bazı üreticilerden gelmesi, Örgüt’ün tekrar çok sesli yapısını ve ortak karar alınmasında yaşanabilecek zorlukları piyasaya hatırlattı. Rusya’nın bu açıklamaların ardından üretim kısıntısından çok, üretimin dondurulması* konusunda tercihini kullanmak istediğini belirtmesi, piyasalar için psikolojik öneme sahip hale gelen 50 dolar bölgesinin altındaki fiyatlar görmemize neden oldu. Suudi Arabistan tarafında ise enerji bakanının 2016 yılı sonuna kadar petrol fiyatı için 60 doları görebileceği şeklindeki açıklaması dikkat çekti. Bu tür açıklamalar piyasalar üzerinde beklentiyi etkileyebileceği için takip edilebilir.
“Suudi Arabistan (31,3%), Irak (13,5%) ve İran’ın (10,8%) açıklamaları, OPEC içerisindeki üretim paylarının büyüklüğü nedeniyle önem taşıyor”
*Üretim dondurulması, üreticilerin mevcut üretim seviyelerini artırmasını engelleyen ve mevcut üretimi tavan seviye olarak belirleyen bir terimdir. Üretimin kısılması ise alınan karar doğrultusunda mevcut üretim seviyelerinin düşürülmesi, yani tavan üretimin aşağı çekilmesidir. Üretim kısıntısı, petrol fiyatındaki yükselişi daha agresif şekilde destekleyebilecekken, üretimin dondurulması mevcut üretim seviyelerinin korunması ve petrol arz açığının azalması konusunda daha az etkiye sahip görülmektedir.
“Viyana’da resmi toplantı öncesi açıklamalar kritik”
OPEC, 30 Kasım’da gerçekleştireceği resmi toplantıdan yaklaşık bir ay önce, 28 – 29 Ekim tarihlerinde Viyana’da toplanacak. Bu görüşmeye son dönemdeki açıklamalarından netlik beklenen Rusya’nın katılması bekleniyor. İran’ın toplantıya katılıp katılmayacağı ise belirsizliğini koruyor. Ancak, toplantı sürecinde gerçekleşebilecek açıklamalar her şekilde 30 Kasım açıklamaları öncesi piyasa beklentisini etkili şekilde yönetebileceği için dikkatle takip edilecektir. Cezayir sonrasında yapılan karışık açıklamaların bu toplantıda netlik sağlaması, petrol fiyatında 30 Kasım öncesinde yön arayışı için netlik sağlayabilir.
“Kritik tarih: 30 Kasım”
Viyana’da gerçekleşecek teknik toplantının ardından yılda iki kez gerçekleşen OPEC toplantısı için gözler 30 Kasım’a çevrilecek. Resmi toplantıda alınacak kararlar, petrol fiyatı üzerinde sert ve daha uzun vadeli hareketlere neden olma potansiyeli nedeniyle mutlaka takip edilmelidir. Petrolün küresel enflasyon hedefleri konusunda birçok merkez bankası tarafından dikkatle takip edildiği düşünüldüğünde, birçok varlık fiyatı üzerinde etkisini hissettirmesi söz konusudur. Toplantı ardından Cezayir’de alınana benzer şekilde yürürlüğe konması durumunda petrolde taban oluşturma ve yükseliş eğilimi görülebilir. Fakat üretimin dondurulması veya herhangi bir değişim kararının alınmaması, petrol fiyatında arz fazlasının etkisiyle birlikte sert düşüşlere neden olabilir. Açıklamalara kadar ise piyasalar üretici ülke açıklamalarını takip etmeyi sürdürecek.