Tarım Emtia Piyasalarında Son Gelişmeler ve WASDE Raporundaki Öngörüler
Tarım emtia piyasaları, dünya genelindeki tarım faaliyetlerinin önemli bir yansımasıdır ve küresel ekonomideki değişimlerden etkileniyor. Bu piyasa, tarımsal ürünlerin arz ve talebini belirleyen faktörlere ve çeşitliliğine bağlı olarak dinamik bir yapıya sahiptir. Son yıllarda, tarım emtialarında çeşitli gelişmeler öne çıkıyor.
Öncelikle, iklim değişikliği ve yağışlar, tarım emtia piyasalarında son dönemde etkilerini hissettiriyor. Kuraklık, seller, fırtınalar ve diğer doğal afetler, tarım ürünlerinin üretimini ve arzını olumsuz yönde etkileyebiliyor. Özellikle iklim değişikliğinin etkisiyle, tarım emtialarında hava durumu tahminleri ve iklim değişikliği riski önemli bir odak noktası haline geldi.
Diğer tarafta, tarım ürünlerinin üretimindeki verimlilik, fiyat ve arz üzerinde etkisini hissettiriyor. Ayrıca fiyat politikaları ve uluslararası ticarete yönelik gelişmeler, bu piyasada fiyat üzerinde dalgalanmalara neden oluyor.
Bu çerçevedeki son gelişmeler ile Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı tarafından yayımlanan Dünya Tarımsal Arz ve Talep Tahminleri (WASDE) raporundaki öngörülerle birlikte, teknik görünümleri aşağıdaki bölümlerde özetledik.
Kakao
Dünyada kakao piyasası, arz eksiklerinin yaratmış olduğu fiyat artışıyla karşı karşıya kaldı. Kakao üretiminde yaşanan aksaklıklar, talebin arza göre oldukça baskın çıkmasına neden oldu Bu durum, kakao endüstrisinin temel hammaddesi olan kakaonun pahalı hale gelmesine ve kakao piyasasındaki oyuncuların zor koşullar altına girmesine etki etti.
Kakao üretimin yoğunlaştığı Batı Afrika ülkelerindeki hasat kayıpları endüstriyi derinden etkiliyor. Arzın yaşadığı bu kayıp, son 3 hasat sezonunda kayıplara işaret ederken, 2023-24 sezonu son 5 sezondaki en büyük arz açığı yarattı. Kakao ağaçlarındaki hastalıklar, kakao çiftliklerinin azalması ve olumsuz hava koşulları gibi faktörler, bu durumun ardındaki gelişmeler olarak karşımıza çıkıyor.
Ek olarak, kakao üretiminin uzun vadeli riskler de fiyatlamalar üzerinde etkisini hissettiriyor. Bunlar arasında çiftçilerin düşük kazancı, iklim değişikliği, tarım tekniklerindeki yetersizlikler ve bitki yenileme eksikliği gibi konular bulunuyor. Ayrıca, Avrupa Birliği'nin yeni orman kesimi düzenlemeleri gibi faktörler, kakao üretimini baskılayan başlıklar arasında bulunuyor.
Kakao Analizi
Kakao fiyatını teknik olarak incelediğimizde, 100 periyotluk üstel hareketli ortalamanın güncel olarak desteklediği 6925 – 7265 bölgesini izlemekteyiz. Kakao fiyatı, ilgili bölge üzerinde seyrettikçe yükseliş isteği sürebilir. Yukarı yönlü hareketlerin devam etmesi halinde 8757 ve 9336 seviyeleri ile karşılaşılabilir.
Negatif yönlü beklentilerin baskın hale gelebilmesi için, 6925 – 7265 bölgesi altında kalıcılığı görmek gerebilir. Bu durumda 6300 ve 5792 seviyelerine doğru hareketler izlenebilir.
Soya Fasulyesi
Üretimin büyük kısmını ABD, Brezilya, Arjantin ve Çin gibi ülkelerin oluşturduğu soya fasulyesi; hasat zamanında Arjantin’de yaşanan grevlere rağmen Güney Amerika’daki ucuz fiyatların etkisiyle yükselişlerini sınırlandırıyor.
Arjantin'deki soya işleme tesislerinde çalışanlar, çiftçilerin mahsul topladığı kritik döneme denk gelen zamanda grev kararı aldılar. Geçtiğimiz Pazartesi günü başlayan bu durum, Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei'nin reform yasasındaki gelir vergisi ve iş kuralı değişikliklerine karşı bir protesto olarak ortaya çıktı. Bu grev, Cargill ve Glencore gibi soya ezme şirketlerinin yaşadığı, yavaşlayan fasulye teslimatları gibi sıkıntıların üzerine ekleniyor. Çünkü yaşanan yağışların, hasadı geciktirdiği belirtiliyor. Ek olarak Arjantin'in geçtiğimiz senelerde yaşadığı kuraklık sonrasında, yeniden ihracat pazarına döndüğünü hatırlatmak gerekebilir.
Yayımlanan son WASDE raporuna göre; 2023/24 sezonu için ABD soya fasulyesi arz ve talep görünümü; düşük ithalat ve sevkiyat beklentilerine dayanarak azaltıldığı belirtiliyor. Yine bu sezon için, soya fasulyesi üretimi, sezon boyunca kurak koşullar nedeniyle özellikle Güney Afrika için düşürüldüğü ve bunun da verim potansiyelini olumsuz etkilediği ifade ediliyor.
Soya Fasulyesi Analizi
Soya fiyatını teknik açıdan değerlendirdiğimizde, 21 periyotluk üstel hareketli ortalamanın güncel olarak desteklediği 1180 seviyesini takip etmekteyiz. Fiyat, 1180 seviyesi üzerinde işlem gördüğü sürece, yukarı yönlü beklenti sürebilir. Yükselişlerin sürmesi durumunda 1220 – 1232 ve 1250 seviyeleri gündeme gelebilir. Bu esnada 144 periyotluk Envelopes’un desteklediği 1220 – 1232 aralığının tutumu, pozitif eğilimin devamlılığı açısından izlenebilir.
Alternatif durumda, düşüş isteğinin öne çıkabilmesi için, 1180 seviyesi altında kalıcı fiyatlamalara ihtiyaç duyulabilir. Bu halde 1155 ve 1130 seviyelerine doğru hareketler izlenebilir.
Buğday
Çin, AB, Hindistan, Rusya ve ABD’nin üretiminde başı çekiği buğday, üreticilerin olumsuz mahsul endişelerini silen üst düzey üreticiler için uygun hava koşullarının etkisiyle fiyat üzerinde etkili bir düşüş yaşadı. Yeni hava tahminlerinin Rusya'nın daha fazla yağış alabileceğine işaret etmesiyle, tahıl kuşaklarında kuraklığın bu yılki üretimin engellenebileceği endişeleri oldukça azaldı.
Yayımlanan son WASDE raporuna göre; Rusya’nın buğday üretim tahminini koruyarak, rekor seviyede korudu. Ayrıca rapor; Avrupa Birliği, Moldova ve Pakistan için üretimi yukarı yönlü olarak revize etti. Benzer durumun ABD için de geçerli olabileceğini belirtiliyor. Ek olarak ABD’de buğdayın; görece düşük arz, azalan iç tüketim, değişmeyen ihracat miktarı nedeniyle, talebin baskılanması ve buna bağlı olarak fiyat beklentisini düşürdüğü ifade edilebilir.
Buğday Analizi
Buğday fiyatını orta vadede teknik olarak özetlemek istersek; 55 periyoluk Envelopes’un desteklediği 575 – 585 bölgesini takip etmekteyiz. Buğday fiyatı ilgili bölge üzerinde hareketlerini sürdürdükçe, pozitif yönlü beklenti baskın kalabilir. Toparlanmaların görülmesi halinde 615 – 630 ve 645 dirençlerine doğru hareket alanı oluşabilir.
Düşüş isteğinin öne çıkabilmesi için, 575 – 585 bölgesi altında günlük kapanışları görmek gerekebilir. Bu halde karşılaşılabilecek seviyeler 555 ve 540 olarak not edilmiştir.
Mısır
Mısır fiyatı, zayıflayan ABD Doları ve ABD'deki ekimleri potansiyel olarak yavaşlatacağı tahmin edilen yağışların etkisiyle, Şubat başından beri en yüksek seviyesine yaklaştı. Bu yükselişi ek olarak destekleyen, USDA'nın (Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı) Yabancı Tarım Hizmeti tarafından 2023/24 sezonu için Mısır hasat tahminini düşürmesi ve Arjantin'e yönelik daha sıkı arz koşullarına dair endişeler etkili oldu. Arjantin’de kurak hava ve mısır stunt hastalığı salgını (bir çeşit mısır hastalığı) işaret edildi. Ayrıca, yağışların yetersiz olduğu öne sürülerek, Brezilya'nın ürün ekimiyle ilgili risklerin de barındığı belirtiliyor.
Yayımlanan son WASDE raporuna göre; ABD için mısırın etanol ve yem kullanımı ile talebinin artması bekleniyor. Arz tarafında ise önemli bir değişiklik olmamasına rağmen bir miktar üretim düşüşü bekleniyor. Ancak; Güney Afrika, Arjantin, Meksika ve Moldova için kesintiler, AB ve Filipinler için artışlarla kısmen dengelenmesi öngörülüyor.
Mısır Analizi
Mısır fiyatını teknik açıdan değerlendirdiğimizde, 21 ve 55 periyotluk üstel hareketli ortalamaların desteklediği 443 seviyesini izlemekteyiz. Fiyat 443 seviyesi üzerinde işlem gördüğü sürece, yukarı yönlü beklenti sürebilir. Yükselişlerin sürmesi durumunda 460 ve 470 seviyeleri gündeme gelebilir.
Alternatif durumda, düşüş isteğinin öne çıkabilmesi için, 443 seviyesi altında kalıcı fiyatlamalara ihtiyaç duyulabilir. Bu halde 427 ve 414 destek seviyelerine doğru hareketler izlenebilir.
Şeker
Brezilya, Hindistan, AB ve Tayland gibi ülkelerin üretimin yarısından fazlasını oluşturduğu şeker fiyatı, Mayıs ayının başlarında üreticilerden gelen güçlü arz ve şeker kamışı bazlı biyoyakıta düşük talep çerçevesinde, 2023 Ocak ayından beri en düşük seviyelere geriledi.
Dünyanın önde gelen üreticisi ve ihracatçısı Brezilya’da yağış beklentileri, kuru hava endişelerini ortadan kaldırarak, üretilecek mahsulü tehdit etme endişelerini baskıladı. Bu durum, Brezilya Şeker Kamışı Endüstrisi Birliği’nin (UNICA) verilerine göre; Nisan ayının ilk yarısında Brezilya’da üretim yıllık bazda yaklaşık %30 oranında büyüme göstermesinin ardından, yükselen arz ile birlikte olumlu bekleyişleri güçlendirdi. Güçlü arzla birleştirildiğinde, Brezilya realindeki düşüş yerel çiftçilerin fiyatları düşürerek daha fazla satış hacmini tercih etmelerine olanak tanıdı.
Ek olarak, Brezilya'da şeker etanol fiyatlarını Nisan ayının ortasında 10 aylık tepe seviyelerden düştü. Bu durum da kamış üreticilerini şeker ezme için mahsullerini tahsis etmeye teşvik etti.
Şeker Analizi
Şeker fiyatını orta vadede incelediğimizde, 21 periyotluk üstel hareketli ortalamanın güncel olarak desteklediği 19,75 – 20,00 bölgesini izlemekteyiz. Fiyat, ilgili bölge altında seyrettikçe düşüş isteği sürebilir. Geri çekilmelerin devam etmesi durumunda 18,95 ve 18,55 seviyeleri ile karşılaşılabilir.
Pozitif yönlü beklentilerin baskın hale gelebilmesi için, 19,75 – 20,00 bölgesi üzerinde kalıcılığı görmek gerebilir. Bu durumda 20,50 ve 20,95 seviyelerine doğru hareketler izlenebilir.
Pamuk
Çin, Hindistan, ABD, Pakistan ve Brezilya’nın üretimde öncü olduğu pamuk, talebe yönelik endişelerin devam etmesiyle 2023 Ekim ayından bu yana en düşük seviyelere geriledi. Yayımlanan son WASDE raporuna göre; ABD pamuk arz ve talep öngörülerinde herhangi bir değişiklik bulunmuyor. Bu durum da, talep tarafındaki değişiklikler ön planda kalmaya devam ediyor.
Ek olarak, ABD ve Avustralya gibi ülkelerde olumlu hava koşulları, güçlü bir pamuk mahsulü elde etme ihtimalini destekleyerek, fiyat üzerinde daha fazla baskı oluşturdu.
Retuers’ın haberine göre; Hindistan Pamuk Birliği (CAI), pamuk üretiminin son 14 yılın en düşük seviyelerine gerileyebileceğini belirtti. CAI’ye göre Hindistan’da üretimin gerçekleştirildiği bölgelerde verimin düşmesiyle birlikte, peş peşe ikinci yılda, Hindistan’daki tüketimin altına düşmesi bekleniyor. Bu durumun hem Hindistan’da hem de küresel çapta fiyatları destekleyeceği de öngörülüyor.
Uluslararası Pamuk Danışma Komitesi (ICAC), 2024-25 pamuk sezonu için olumlu bir görünüm öngördüğünü belirtti. Pamuk üretiminde, tüketimde ve uluslararası ticaretinde artışlar bekleniyor.
Pamuk Analizi
Pamuk fiyatını teknik olarak değerlendirdiğimizde 20 periyotluk üstel hareketli ortalamanın desteklediği 79,80 – 82,25 bölgesini takip etmekteyiz. Pamuk fiyatı 79,80 – 82,25 bölgesi altında hareket ettiği sürece, aşağı yönlü beklenti ön planda kalabilir. Düşüş isteğinin devam etmesi halinde 76,60 ve 74,75 seviyeleri ile karşılaşılabilir. Bu esnada %74,75 – 76,60 aralığının tutumu, düşüş beklentisinin devamlılığı açısından takip edilebilir.
Alternatif durumda, pozitif eğilimin ön plana çıkabilmesi için, 79,80 – 82,25 bölgesi üzerinde kalıcılığa ihtiyaç duyulabilir. Bu halde 84,75 ve 87,85 seviyelerine doğru hareket alanı oluşabilir. Bu esnada 100 periyotluk Envelopes’un desteklediği 84,75 seviyesinin tutumu, yukarı yönlü beklentinin devamlılığı açısından izlenebilir.