Kritik enflasyon verisi ve TCMB
Küresel piyasaların yoğun bir takvime sahip olduğu Şubat ayının ilk haftasında, yurtiçinde de kritik bir viraj yatırımcıları bekliyor diyebiliriz. 3 Şubat Çarşamba günü yayımlanacak enflasyon rakamları, TCMB tarafından yapılan son açıklamaların ardından, olduğundan daha önemli bir hale gelerek Merkez Bankası’nın para politikası adına çok daha değerli ipuçları verecek. Türk Lirası ve BIST-100 endeksinde yılın geri kalanında izlenebilecek rota adına bilgiler verecek enflasyon göstergeleri, TCMB’nin faiz oranlarındaki değişiklik konusunda yol haritasına ışık tutabilir. Ancak önce Ocak ayı enflasyon verilerinin neden bu denli önemli bir hale geldiğinin üzerinde duralım.
“TCMB enflasyon raporu”
Merkez Bankası’nın 2015 yılındaki ilk enflasyon raporunun sunumunu yapan TCMB Başkanı Erdem Başçı’nın kullandığı ifadeler, piyasalarda yeni faiz indirimlerinin geleceği yönünde beklentilerin oluşmasına yol açmıştı. Banka 2015 yılı enflasyon tahminini %5.5’e çekse de (Önceki %6.1), Başçı’nın faize ilişkin değerlendirmeleri Türk Lirası’nda önemli kayıpların izlenmesinin önünü açtı. Başkan, Ocak ayı enflasyonunun beklentilerin altında gerçekleşmesi halinde (1 puandan daha fazla düşüş olursa), TCMB’nin 24 Şubat’taki toplantı tarihini beklemeden, bir ara toplantı ile faiz oranlarını düşürebileceğini söyledi. Aralık ayında yıllık tüketici fiyat endeksi (TÜFE) %8.17 seviyesinde gerçekleşmişti. Bu paralelde ilgili TÜFE datasının 3 Şubat’ta %7.17 veya altında açıklanması halinde Merkez Bankası’nın 4 Şubat’ta bir ara toplantı ile faiz oranlarında aşağı yönlü adımlar atacağı beklentisi Ocak ayının son haftası içerisinde kuvvetlendi. ABD Merkez Bankası’nın (FED) yılın ortalarında faiz artırımına gidilebileceği yönündeki tavrını değiştirmemesi ve TCMB tarafından gelen söz konusu açıklamalar, USD/TRY paritesinde yükselişlerin hız kazanmasına ve yeni rekor seviyelerin görülmesine öncülük etti.
“TCMB yeni açıklama – 30 Ocak”
Türk Lirası’nda enflasyon raporu sunumunun etkilerinin devam etmesi sonrasında, 30 Ocak’ta hızlanan kayıpların ardından TCMB bir açıklama yapma gereği hissetti. Banka, “Yakın zamanda gözlediğimiz piyasa hareketleri TCMB’nin öngördüğü faiz indirim sürecinin temkin düzeyi ile uyumlu değildir” ve “TCMB bütün politika araçlarını enflasyonda bu ay belirginleşecek düşüşün kalıcı olmasını sağlamak amacıyla kullanmaya devam edecektir” açıklamalarında bulundu. Bu duyurunun ardından piyasalarda ara toplantı yapılma ihtimalinin düştüğü yönündeki beklentiler öne çıktı diyebiliriz. Türk Lirası’ndaki kayıplar da bu paralelde sınırlanarak, kur yeni rekorlar kaydetmeyi bıraktı.
“TCMB devam ediyor – 2 Şubat”
Cuma günü yayımlanan açıklamanın ardından piyasalar Merkez Bankası’nın çok çabuk karar değişikliği yaptığı eleştirisinde bulundu. Ancak TCMB’nin enflasyon verileri öncesindeki duyurularının sona ermediğini yeni ayın ilk iş gününde, 2 Şubat’ta görmüş olduk. Pazartesi günün önce Başçı’nın açıklamaları basında yer aldı. Başkan, “Yarın açıklanacak (3 Şubat 2015) enflasyon verilerine bağlı olarak ara toplantı yapılıp yapılmayacağına karar verilecek” şeklinde konuşurken, enflasyon verilerinin daha kritik bir noktaya taşınmasına neden oldu. Başçı Budapeşte’deki “Fiyat istikrarının değeri üzerine” isimli bir sunum yaparken, basına yansıyan haberlere göre 3 Şubat’ta kapalı bir toplantı yaparak, TÜFE verileri sonrasında ara toplantı yapılıp yapılmamasına karar verileceğini söyledi.
“Gözler enflasyon verilerinde”
Geride kalan haftadan itibaren gelen açıklamalar ve değişen piyasa beklentileri, yurtiçinde gündemin odak noktasına enflasyon rakamlarının yerleşmesine neden oldu diyebiliriz. Son yayımlanan TÜFE verilerini ve küresel gelişmeleri incelediğimizde ise, TCMB’nin olası kararlarının Türk Lirası ve diğer yerli finansal araçların yönü için oldukça önem taşıdığını söyleyebiliriz.
2014 yılının ortalarında başlayan petrol fiyatlarındaki düşüş, ilgili yılın sonlarına doğru hız kazanarak yaklaşık son 5.5 yılın en düşük seviyelerine geriledi. Bu paralelde birçok ülkenin enflasyon oranında düşüşler izlenirken, petrol fiyatlarındaki gerileme bu değişimde başrolü alan faktörler arasında yer aldı. Türkiye’de de enflasyon oranı son dönemde gerilme eğilimine girerken, Aralık ayında %8.17 seviyesine kadar düştü. Piyasalarda ise beklentiler düşüşün süreceği yönünde ağırlık kazanmış durumda. Yıllık bazdaki enflasyon oranının Ocak ayında %6.40-6.76 civarında gerçekleşeceğini öngören anket sonuçları dikkat çekiyor. Yani piyasalar, Erdem Başçı’nın konuşmalarına istinaden, TCMB’nin bir ara toplantı yapmasına yol açacak enflasyon rakamları görmeyi bekliyor.
“İndirim gelecek mi?”
Eğer enflasyon oranı %7.17’nin altında gerçekleşirse, piyasalarda yayımlanan rakamın ardından TCMB’nin bir ara toplantı ile faiz indirimine gideceği beklentileri ağırlık kazanabilir. Bu paralelde Türk Lirası’nın kayıplarını genişlettiği izlenebilecekken, tabi ki gözler TCMB’den gelecek açıklamaya odaklanacak. Banka, 4 Şubat’ta bir toplantı yapacağını duyurursa eğer, faiz indiriminden çok, piyasalar hangi faiz oranının ne kadar aşağı çekileceğini tartışacak diyebiliriz. Çünkü ara toplantının amacı, Başçı’nın açıklamalarından anlaşıldığı kadarı ile bir faiz indirimi yapmak olacak.
Ocak ayı toplantısında TCMB, bir hafta vadeli repo faizi olan politika faiz oranını 50 baz puan indirerek, %8.25’den %7.75’e indirmişti. Gecelik borç alma ve borç verme oranlarında ise herhangi bir değişiklik gelmemişti. Yapılacak olası bir ara toplantıda ise piyasalar hem politika, hem de gecelik borç verme faizinde bir indirim beklentisi içerisinde gibi görünüyor. Ancak Merkez Bankası’nın, kurda daha sert yükselişler izlenmesinin önüne geçebilme adına bir sigorta olarak gördüğü gecelik borç verme faizi tarafında büyük adımlar atması, USD/TRY paritesinin mevcut yüksek seviyesi nedeni ile çok mümkün görülmüyor. Yine de, politika faizindeki bir indirim ile birlikte %11.25 seviyesindeki üst bantta ölçülü indirimler gelebileceğini söylemek yanlış olmayacaktır.
Yapılan açıklamalar ile birlikte yurtiçi piyasaların odak noktasına gelen enflasyon oranı ve TCMB’nin olası ara toplantısı, yatırımcılar tarafından merakla bekleniyor. Bu paralelde hem enflasyondaki değişim, hem de sonrasındaki açıklamalar ve sürecin nasıl işleyeceği, Türk Lirası’nın değeri ile birlikte diğer finansal varlıklarda yönü belirleyebilir.
“TCMB enflasyon raporu”
Merkez Bankası’nın 2015 yılındaki ilk enflasyon raporunun sunumunu yapan TCMB Başkanı Erdem Başçı’nın kullandığı ifadeler, piyasalarda yeni faiz indirimlerinin geleceği yönünde beklentilerin oluşmasına yol açmıştı. Banka 2015 yılı enflasyon tahminini %5.5’e çekse de (Önceki %6.1), Başçı’nın faize ilişkin değerlendirmeleri Türk Lirası’nda önemli kayıpların izlenmesinin önünü açtı. Başkan, Ocak ayı enflasyonunun beklentilerin altında gerçekleşmesi halinde (1 puandan daha fazla düşüş olursa), TCMB’nin 24 Şubat’taki toplantı tarihini beklemeden, bir ara toplantı ile faiz oranlarını düşürebileceğini söyledi. Aralık ayında yıllık tüketici fiyat endeksi (TÜFE) %8.17 seviyesinde gerçekleşmişti. Bu paralelde ilgili TÜFE datasının 3 Şubat’ta %7.17 veya altında açıklanması halinde Merkez Bankası’nın 4 Şubat’ta bir ara toplantı ile faiz oranlarında aşağı yönlü adımlar atacağı beklentisi Ocak ayının son haftası içerisinde kuvvetlendi. ABD Merkez Bankası’nın (FED) yılın ortalarında faiz artırımına gidilebileceği yönündeki tavrını değiştirmemesi ve TCMB tarafından gelen söz konusu açıklamalar, USD/TRY paritesinde yükselişlerin hız kazanmasına ve yeni rekor seviyelerin görülmesine öncülük etti.
“TCMB yeni açıklama – 30 Ocak”
Türk Lirası’nda enflasyon raporu sunumunun etkilerinin devam etmesi sonrasında, 30 Ocak’ta hızlanan kayıpların ardından TCMB bir açıklama yapma gereği hissetti. Banka, “Yakın zamanda gözlediğimiz piyasa hareketleri TCMB’nin öngördüğü faiz indirim sürecinin temkin düzeyi ile uyumlu değildir” ve “TCMB bütün politika araçlarını enflasyonda bu ay belirginleşecek düşüşün kalıcı olmasını sağlamak amacıyla kullanmaya devam edecektir” açıklamalarında bulundu. Bu duyurunun ardından piyasalarda ara toplantı yapılma ihtimalinin düştüğü yönündeki beklentiler öne çıktı diyebiliriz. Türk Lirası’ndaki kayıplar da bu paralelde sınırlanarak, kur yeni rekorlar kaydetmeyi bıraktı.
“TCMB devam ediyor – 2 Şubat”
Cuma günü yayımlanan açıklamanın ardından piyasalar Merkez Bankası’nın çok çabuk karar değişikliği yaptığı eleştirisinde bulundu. Ancak TCMB’nin enflasyon verileri öncesindeki duyurularının sona ermediğini yeni ayın ilk iş gününde, 2 Şubat’ta görmüş olduk. Pazartesi günün önce Başçı’nın açıklamaları basında yer aldı. Başkan, “Yarın açıklanacak (3 Şubat 2015) enflasyon verilerine bağlı olarak ara toplantı yapılıp yapılmayacağına karar verilecek” şeklinde konuşurken, enflasyon verilerinin daha kritik bir noktaya taşınmasına neden oldu. Başçı Budapeşte’deki “Fiyat istikrarının değeri üzerine” isimli bir sunum yaparken, basına yansıyan haberlere göre 3 Şubat’ta kapalı bir toplantı yaparak, TÜFE verileri sonrasında ara toplantı yapılıp yapılmamasına karar verileceğini söyledi.
“Gözler enflasyon verilerinde”
Geride kalan haftadan itibaren gelen açıklamalar ve değişen piyasa beklentileri, yurtiçinde gündemin odak noktasına enflasyon rakamlarının yerleşmesine neden oldu diyebiliriz. Son yayımlanan TÜFE verilerini ve küresel gelişmeleri incelediğimizde ise, TCMB’nin olası kararlarının Türk Lirası ve diğer yerli finansal araçların yönü için oldukça önem taşıdığını söyleyebiliriz.
2014 yılının ortalarında başlayan petrol fiyatlarındaki düşüş, ilgili yılın sonlarına doğru hız kazanarak yaklaşık son 5.5 yılın en düşük seviyelerine geriledi. Bu paralelde birçok ülkenin enflasyon oranında düşüşler izlenirken, petrol fiyatlarındaki gerileme bu değişimde başrolü alan faktörler arasında yer aldı. Türkiye’de de enflasyon oranı son dönemde gerilme eğilimine girerken, Aralık ayında %8.17 seviyesine kadar düştü. Piyasalarda ise beklentiler düşüşün süreceği yönünde ağırlık kazanmış durumda. Yıllık bazdaki enflasyon oranının Ocak ayında %6.40-6.76 civarında gerçekleşeceğini öngören anket sonuçları dikkat çekiyor. Yani piyasalar, Erdem Başçı’nın konuşmalarına istinaden, TCMB’nin bir ara toplantı yapmasına yol açacak enflasyon rakamları görmeyi bekliyor.
“İndirim gelecek mi?”
Eğer enflasyon oranı %7.17’nin altında gerçekleşirse, piyasalarda yayımlanan rakamın ardından TCMB’nin bir ara toplantı ile faiz indirimine gideceği beklentileri ağırlık kazanabilir. Bu paralelde Türk Lirası’nın kayıplarını genişlettiği izlenebilecekken, tabi ki gözler TCMB’den gelecek açıklamaya odaklanacak. Banka, 4 Şubat’ta bir toplantı yapacağını duyurursa eğer, faiz indiriminden çok, piyasalar hangi faiz oranının ne kadar aşağı çekileceğini tartışacak diyebiliriz. Çünkü ara toplantının amacı, Başçı’nın açıklamalarından anlaşıldığı kadarı ile bir faiz indirimi yapmak olacak.
Ocak ayı toplantısında TCMB, bir hafta vadeli repo faizi olan politika faiz oranını 50 baz puan indirerek, %8.25’den %7.75’e indirmişti. Gecelik borç alma ve borç verme oranlarında ise herhangi bir değişiklik gelmemişti. Yapılacak olası bir ara toplantıda ise piyasalar hem politika, hem de gecelik borç verme faizinde bir indirim beklentisi içerisinde gibi görünüyor. Ancak Merkez Bankası’nın, kurda daha sert yükselişler izlenmesinin önüne geçebilme adına bir sigorta olarak gördüğü gecelik borç verme faizi tarafında büyük adımlar atması, USD/TRY paritesinin mevcut yüksek seviyesi nedeni ile çok mümkün görülmüyor. Yine de, politika faizindeki bir indirim ile birlikte %11.25 seviyesindeki üst bantta ölçülü indirimler gelebileceğini söylemek yanlış olmayacaktır.
Yapılan açıklamalar ile birlikte yurtiçi piyasaların odak noktasına gelen enflasyon oranı ve TCMB’nin olası ara toplantısı, yatırımcılar tarafından merakla bekleniyor. Bu paralelde hem enflasyondaki değişim, hem de sonrasındaki açıklamalar ve sürecin nasıl işleyeceği, Türk Lirası’nın değeri ile birlikte diğer finansal varlıklarda yönü belirleyebilir.